4 mô hình trợ giúp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt dựa vào cộng đồng

Phấn đấu 100% số trẻ em bị bỏ rơi, bị mồ côi do cha mẹ chết vì AIDS được chăm sóc bởi gia đình thay thế hoặc cộng đồng - Ảnh minh họa

Đây cũng là 1 trong 6 dự án nằm trong Dự thảo Chương trình quốc gia Bảo vệ trẻ em giai đoạn 2011 - 2015 do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội chủ trì xây dựng.

Dự kiến, Dự án xây dựng và nhân rộng các mô hình trợ giúp TECHCĐB dựa vào cộng đồng sẽ dành cho những TECHCĐB và có nguy cơ rơi vào HCĐB, được thực hiện ở 948 xã thuộc 311 huyện của 63 tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước. Trong đó, dự án ưu tiên cho các địa phương nghèo, địa phương có nhiều đối tượng TECHCĐB.

Mục tiêu của Dự án là 80% trẻ em khuyết tật được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, chỉnh hình và phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng, giáo dục và các dịch vụ cộng cộng; 100% số trẻ em bị bỏ rơi, bị mồ côi do cha mẹ chết vì AIDS được chăm sóc bởi gia đình thay thế hoặc cộng đồng; giảm 10% trẻ em lang thang so với đầu kỳ; giảm 30% trẻ em lao động trong điều kiện tồi tệ; hàng năm giảm 10% trẻ em bị bạo lực, bị xâm hại tình dục; giảm tỷ lệ trẻ em vi phạm pháp luật xuống dưới 7/10.000 tại vùng dự án.

Với kinh phí dự tính khoảng hơn 500 tỷ đồng, Dự án bao gồm 4 mô hình hoạt động. Thứ nhất là mô hình xây dựng và nhân rộng mô hình trợ giúp trẻ em mồ côi, trẻ em khuyết tật, trẻ em nhiễm HIV/AIDS dựa vào cộng đồng (bao gồm cả nhóm trẻ em có nguy cơ cao). Thứ hai là mô hình xây dựng và nhân rộng mô hình trợ giúp trẻ em lang thang, lao động trẻ em (bao gồm cả nhóm trẻ em làm việc xa gia đình và nhóm có nguy cơ  phải lang thang và lao động) dựa vào cộng đồng. Thứ ba là xây dựng và nhân rộng mô hình trợ giúp trẻ em bị xâm hại tình dục bao gồm cả trẻ em bị buôn bán, bắt cóc vì mục đích thương mại, tình dục, trẻ em nghiện ma túy dựa vào cộng đồng (bao gồm cả nhóm trẻ em có nguy cơ cao). Mô hình thứ 4 là xây dựng và nhân rộng mô hình trợ giúp người chưa thành niên vi phạm pháp luật dựa vào cộng đồng.

Theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, TECHCĐB đang có xu hướng gia tăng. Tính đến cuối năm 2009, cả nước có trên 1,537 triệu TECHCĐB, chiếm khoảng 1,79% dân số và khoảng 6% dân số trong độ tuổi trẻ em. Tỷ lệ này cao hơn so với năm 2001. Nếu tính cả 4 nhóm đối tượng TECHCĐB khác, tổng số TECHCĐB là 4.288.265 em, chiếm khoảng 18,2% tổng số trẻ em.

Đa phần cuộc sống của TECHCĐB còn gặp nhiều khó khăn cả về vật chất và tinh thần, các em đang rất thiếu cơ hội phát triển bình đẳng như những trẻ em bình thường khác. Hầu hết các nhóm trẻ em này chưa được tiếp cận đầy đủ với 8 nhóm dịch vụ xã hội và phúc lợi xã hội dành cho trẻ em (bao gồm: chế độ dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường, vui chơi giải trí, bảo trợ xã hội).

Theo tính toán của Bộ, Dự án được thực hiện thành công sẽ góp phần giảm thiểu sự bất bình đẳng về mức sống về cơ hội phát triển giữa nhóm TECHCĐB với các nhóm trẻ em khác; góp phần giải quyết một cách cơ bản những vấn đề xã hội bức xúc liên quan đến ngược đãi, xâm hại, bạo lực, bóc lột, sao nhãng trẻ em; giảm thiểu tình trạng trẻ em mại dâm, nghiện ma túy, vi phạm pháp luật; góp phần ổn định trật tự xã hội, đem lại hạnh phúc cho hàng triệu hộ gia đình.

Thanh Mai