Chế tài mạnh ngăn chặn nạn phân bón giả

Phân bón kém chất lượng, phân bón giả không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng nông sản, thiệt hại kinh tế cho người nông dân mà còn gây ô nhiễm môi trường.

Trước thực trạng đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 15/2010/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) trong hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón với mức phạt rất nặng từ 1-150 triệu đồng.

Nghị định quy định về xử phạt hành chính đối với những vi phạm quy định về điều kiện sản xuất, gia công phân bón; sản xuất, gia công, kinh doanh phân bón không đảm bảo chất lượng, phân bón giả. Đồng thời, cũng quy định xử phạt những hành vi vi phạm quy định về nhập khẩu phân bón; về công bố tiêu chuẩn áp dụng, chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy phân bón; vi phạm quy định về lấy mẫu và phân tích phân bón...

Phân bón giả hoành hành

Hiệp hội phân bón Việt Nam (FAV) cho biết, hiện nay tình trạng sản xuất, kinh doanh phân bón giả, phân bón kém chất lượng vẫn diễn biến hết sức phức tạp, phần lớn số phân bón kém chất lượng đều là NPK, do nhu cầu tiêu thụ lớn, dễ pha trộn, làm giả và bán với giá rất rẻ.

Trên cả nước hiện có hơn 200 cơ sở sản xuất phân bón, nhưng số doanh nghiệp uy tín, có thương hiệu đầu tư nhà máy 15 - 20 tỷ đồng để có sản phẩm chất lượng cao không nhiều, trong khi đó, phân bón chất lượng thấp thường xuất phát từ các doanh nghiệp quy mô sản xuất nhỏ, phương tiện đơn giản (máy trộn với cuốc, xẻng) với chi phí 25 - 30 triệu đồng. Phần lớn số này kinh doanh theo kiểu chụp giật, hoạt động thời gian rất ngắn, làm ra hàng giả, kém chất lượng sau đó giải thể rồi lại thành lập doanh nghiệp mới để tiếp tục làm giả.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kết quả thanh tra, kiểm tra 270 sản phẩm phân bón tại 9 tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long trong 6 tháng đầu năm 2009 đã có tới 110 sản phẩm không đạt chất lượng (40,7%). Một số tỉnh có tỷ lệ phân bón giả, kém chất lượng cao như Vĩnh Long (37,03%), Tiền Giang (48,27%). Đặc biệt, có những tỉnh tỷ lệ phân bón giả, kém chất lượng nhiều hơn phân bón thật như An Giang (63,6%), Long An (55,5%). Tại một số tỉnh ở phía Bắc như: Sơn La, Lai Châu, Điện Biên và các tỉnh miền Trung như Nghệ An, Hà Tĩnh... cũng xảy ra tình trạng tương tự.

Các vi phạm chủ yếu là sản xuất hoặc kinh doanh phân bón có chất lượng thấp hơn mức đã công bố, kinh doanh phân bón kém chất lượng, quá hạn sử dụng, vi phạm về nhãn hàng hóa, không niêm yết giá bán, không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Ngoài ra, tâm lý ham rẻ của người tiêu dùng cũng là điều kiện để các đối tượng làm hàng giả, kém chất lượng, hoạt động với mức độ và quy mô ngày càng lớn hơn.

Gia công phân bón giả bị phạt tới 150 triệu đồng

Để hạn chế tối đa tình trạng phân bón giả hoành hành, Nghị định nêu rõ, phạt tiền từ 40 - 150 triệu đồng đối với hành vi vi phạm sản xuất, gia công phân bón giả có giá trị tương đương với hàng thật từ 30 - 100 triệu đồng trở lên. Tổ chức, cá nhân vi phạm bị buộc tiêu hủy phân bón giả và bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm. Hành vi kinh doanh phân bón giả cũng bị xử phạt nặng với mức phạt từ 1-100 triệu đồng tùy thuộc vào khối lượng phân bón vi phạm.

Ngoài ra, các hành vi vi phạm hành chính trên nếu có giá trị tương đương hàng thật từ 30 triệu đồng trở lên có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển hồ sơ cho cơ quan tố tụng hình sự có thẩm quyền để truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nghị định cũng quy định phạt tiền từ 50 - 80 triệu đồng đối với hành vi vi phạm quy định về sản xuất, gia công phân bón không đảm bảo chất lượng. Đối với hành vi kinh doanh các mặt hàng này thì sẽ bị phạt với mức từ 20 - 70 triệu đồng.

Nghị định này sớm triển khai sẽ góp phần hạn chế việc sản xuất phân bón giả, phân bón kém chất lượng hiện nay.

Tuấn Khang
(Nguồn: Nghị định 15/2010/NĐ-CP)