Doanh nghiệp tăng bôi trơn cho cán bộ thuế

Ông Đậu Anh Tuấn phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Enternews.vn

Sáng 7/3, Bộ Tài chính và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức hội thảo "Đánh giá cải cách thủ tục hành chính thuế: Mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2016".

Về tổng thế, kết quả khảo sát cho thấy cộng đồng doanh nghiệp hài lòng hơn về ngành thuế so với kỳ khảo sát trước, song vẫn còn rất nhiều vấn đề cần cải cách.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI nhấn mạnh có tới 34% doanh nghiệp vẫn phải chi phí không chính thức cho cơ quan thuế, tăng 2% so với năm 2014.

Kết quả khảo sát cho thấy: Những doanh nghiệp mới thành lập phải chi trả chi phí không chính thức cao. Các thành phần doanh nghiệp đều có hiện tượng chi trả chi phí không chính thức cho cán bộ thuế.

Điều đáng nói, có tới 39% số doanh nghiệp cho biết nếu không chi trả chi phí không chính thức, họ sẽ bị phân biệt đối xử.

Những hình thức phân biệt đối xử phổ biến nếu không chi trả chi phí không chính thức là: Bị kéo dài thời gian làm thủ tục; gặp khó khăn hơn trong những lần thanh tra, kiểm tra sau, bị suy diễn và áp dụng những mức xử lý bất lợi...

“Ngoại trừ nhóm doanh nghiệp có quy mô từ 50-100 tỉ đồng, doanh nghiệp có quy mô doanh thu càng cao, thì mức độ lo ngại về việc bị phân biệt đối xử càng cao” - ông Tuấn cho hay.

“Có 16% doanh nghiệp cho biết thái độ cán bộ thuế không văn minh, lịch sự nếu họ không chi trả chi phí không chính thức” - báo cáo VCCI ghi nhận. Điều đặc biệt hơn cả trong báo cáo của VCCI là một ý kiến của doanh nghiệp nói rằng: Doanh nghiệp dù làm đúng vẫn phải có khoản phí bôi trơn vì sợ sẽ bị bắt bẻ, làm khó trong các thủ tục quyết toán, thanh kiểm tra thuế.

Doanh thu càng lớn, càng kiểm tra nhiều

Về thủ tục thanh tra, kiểm tra thuế, có đến 1 nửa số doanh nghiệp, cụ thể có tới 53% phải tiếp đoàn thanh tra, kiểm tra về thuế. Doanh nghiệp càng có doanh thu lớn thì tiếp đoàn thanh tra, kiểm tra thuế nhiều.

Ông Tuấn nhận định đây là dấu hiệu đáng ngại, gây phiền hà cho doanh nghiệp,  là tín hiệu không tốt. Vì thực tế, càng làm thì càng bị soi, đón tiếp đoàn kiểm tra, thanh tra thuế càng nhiều.

Cùng với đó, tỉ lệ doanh nghiệp gặp phiền hà khi thực hiện các thủ tục hành chính thuế vẫn còn cao, tới 41%. 10 doanh nghiệp đang hoạt động thì có 6 doanh nghiệp hài lòng còn 4 doanh nghiệp chưa hài lòng về thủ tục hành chính thuế. Tỉ lệ gặp phiền hà nhiều nhất là doanh nghiệp FDI tới 53%.

Gặp phiền hà nhiều nhất là khai thuế, khai quyết toán thuế, hoàn thuế, đăng ký thông tin thay đổi mã số thuế. Có đến 1/3 số doanh nghiệp được hỏi  cho biết họ bị cơ quan thuế yêu cầu cung cấp thêm giấy tờ, chứng từ.

Thủ tục hoàn thuế có được cải thiện nhưng doanh nghiệp vẫn kêu than nhiều nhất. Hành trình nhận tiền hoàn thuế của doanh nghiệp rất gian nan, như đối với hồ sơ thuế thuộc diện hoàn trước kiểm sau là 15 ngày, còn kiểm trước hoàn sau là 30 ngày.

Ngay cả khi có quyết định hoàn thuế rồi thì cũng phải mất 7 ngày doanh nghiệp mới nhận được tiền hoàn thuế. Nhiều doanh nghiệp cho biết phải sau 90 ngày, cá biệt có trường hợp mất cả năm trời mới nhận được tiền hoàn thuế dù có quyết định hoàn thuế rồi.

Mặt khác, doanh nghiệp cũng bức xúc khi 80% doanh nghiệp bị yêu cầu bổ sung hồ sơ về hoàn thuế.

Ông Tuấn dẫn chứng: Chúng tôi hỏi doanh nghiệp về thời gian đi lại bổ sung thủ tục thì số lần trung bình mà phải đi lại khoảng 2 lần, cá biệt có đơn vị phải đi lại 10 lần. Với trường hợp kiểm tra trước hoàn thuế sau thì doanh nghiệp phải đi lại tới 20 lần.

Đánh giá hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế, đại diện VCCI cho biết doanh nghiệp nhận xét thái độ phần đông cán bộ thuế đúng mực. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn phản ánh có tình trạng bị thanh tra, kiểm tra quá nhiều nên trong quá trình thanh tra phải chi thêm nhiều khoản chi cho các cán bộ thuế để không bị "hành", ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của đơn vị.

“Có tới 30%  cho rằng khi đến doanh nghiệp thực hiện thanh, kiểm tra thuế, cán bộ thuế dường như chỉ chăm chăm tìm ra lỗi sai phạm để xử phạt chứ không phải nhằm mục đích hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp", ông Đậu Anh Tuấn cho biết.

Thanh Hằng