Thuế nhà ở nên nhắm tới người giàu?

Ảnh mang tính chất minh họa

Thứ trưởng Bộ Tài chính, ông Huỳnh Quang Hải, cho biết bộ này đã giao Vụ chính sách thuế tính toán đánh thuế nhà ở, nhất là với những người sở hữu nhiều nhà ở. Bởi, nhiều nước đã áp dụng loại thuế này từ lâu còn chúng ta thì bỏ ngỏ trong khi thu ngân sách đang gặp khó khăn...

Góp ý vào chủ trương này, Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) thừa nhận sắc thuế nói trên sẽ góp phần giúp cho thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, minh bạch, phòng chống đầu cơ, tạo thêm cơ hội cho người có nhu cầu thật tiếp cận nhà ở và tăng thêm nguồn thu cho ngân sách Nhà nước…

Sẽ tác động tới kinh doanh bất động sản

Tuy nhiên, Hiệp hội đề xuất không nên thu thuế này đối với nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư, nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỉ đồng, nhà cấp 4 trở xuống. Ngoài ra các hộ gia đình dù đã có một căn nhà nhưng đang ở chật nay mua thêm nhà thứ 2, thứ 3... nhưng tổng diện tích các căn hộ nhỏ này cũng chỉ dưới 200m2 cũng không nên thu thuế. Trong giai đoạn đầu nên áp dụng mức thuế suất vừa phải, phù hợp với sức dân.

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành đề nghị, trong quá trình xây dựng Luật, quy định, cần phân biệt, chỉ rõ đối tượng để không đánh oan những người mua nhà đến hạn giao nhà nhưng chủ đầu tư chưa bàn giao căn hộ. Họ trên giấy tờ sở hữu hai căn hộ, hai nhà, nhưng mới chỉ có một nhà. Vì vậy, phải làm sao tránh đánh nhầm, nhưng tránh bỏ sót đối tượng phải chịu thuế.

TS, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhận định việc đánh thuế tài sản bất động sản thứ hai trở đi là hợp lý và mang đến những tác động tích cực như tránh được nạn đầu cơ lớn trong thị trường bất động sản, người cần không mua nổi, người sở hữu quá nhiều.

Bên cạnh đó, điều này cũng sẽ tạo nên sự công bằng xã hội, người giàu hơn chịu thuế cao hơn, đóng góp nhiều hơn vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, theo ông Hiếu, vẫn còn những hạn chế cần phải tính toán đến của việc này.

“Theo tôi, việc đánh thuế bất động sản thứ hai của một người sẽ phần nào hạn chế việc kinh doanh bất động sản. Nếu thị trường bất động sản chỉ có người mua nhà để ở thì sẽ không tạo nên tính thanh khoản. Những nhà đầu tư giao dịch bất động sản sẽ góp phần tạo nên sự sôi động và tính thanh khoản cho thị trường này.

Về mặt công bằng xã hội thì nếu chỉ nhắm đến những người sở hữu nhiều hơn một căn nhà thì liệu có hợp lý không khi có rất nhiều những nhà đầu tư, kinh doanh, sở hữu tài sản ở những lĩnh vực khác trên thị trường?”, ông Hiếu đặt vấn đề.

Đầu tư hay đầu cơ?

Ông Ngô Quang Phúc, Phó Tổng giám đốc Him Lam Land, cho rằng việc đánh thuế người sở hữu ngôi nhà thứ hai, thứ ba trở đi là một chủ trương đúng nhưng cần phải có lộ trình phù hợp. Trong bối cảnh hiện nay, cần cân nhắc kỹ lưỡng khi áp dụng vì thị trường bất động sản vừa mới bắt đầu giai đoạn phục hồi và cũng đang có các loại thuế khác đánh vào bất động sản như tiền sử dụng đất, thuế chuyển nhượng, thuế kinh doanh bất động sản...

Ngoài ra, để có thể tính thuế và áp dụng một cách minh bạch và chuẩn xác,cần phải nghiên cứu thật kỹ vì liên quan đến việc kê khai tài sản của người sở hữu; cách xác định giá trị của tài sản tính thuế; cơ sở hạ tầng về dữ liệu thống kê việc sở hữu một hay nhiều tài sản của người dân ở nhiều địa phương khác nhau trong cả nước... Vì vậy, điều kiện tiên quyết là cần chuẩn bị thật tốt về hạ tầng dữ liệu thì khi áp dụng chính thức sắc thuế này mới đảm bảo cho thị trường bất động sản không bị “sốc”.

Theo ông Phạm Quốc Huân, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Hà Đô - 756 Sài Gòn, việc áp dụng sắc thuế nói trên cần phải song hành với nhiều chính sách hỗ trợ tốt hơn nữa cho các đối tượng mua nhà lần đầu (sở hữu căn nhà đầu tiên), người thu nhập thấp có thể tạo lập được nhà ở. Có như vậy thì thị trường bất động sản mới có thể phát triển lành mạnh, có lợi cho tất cả các bên tham gia.

Cùng với đó, cần phải tách biệt chính sách thuế đối với căn nhà thứ hai của hai đối tượng đầu cơ và đầu tư, làm sao để vẫn tạo cơ hội cho người dân sở hữu căn nhà thứ hai (một cách tích lũy tài sản) nhưng cũng giúp thị trường bất động sản phát triển tốt và loại bỏ bớt đầu cơ. Muốn vậy thì chính sách thuế cần quy định chi tiết, thời gian sở hữu căn nhà thứ hai càng dài thì mức thuế càng giảm (thuế cao ở những năm đầu nhưng càng giảm thậm chí về 0% ở một thời điểm đủ dài).

Có ý kiến cho rằng, thuế nhà ở nhắm vào một số tầng lớp dân cư giàu có nên dễ được sự đồng tình, ủng hộ của đại bộ phận quần chúng nhân dân. Tuy nhiên, cũng có không ít ý kiến không ủng hộ loại thuế này.

Bởi nhà ở (tài sản) được hình thành trong quá trình tích lũy thu nhập đã từng bị đánh thuế thu nhập, khi mua sắm người mua đã phải chịu thuế tiêu dùng nằm trong giá trị (như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt…). Cho nên, nếu thu thuế nhà ở thì người sở hữu sẽ phải chịu hai lần thuế, tức là thuế chồng thuế.

Thành Đạt