Từ 1/8, áp dụng quy định về quản trị công ty hướng tới thông lệ quốc tế

Nghị định sẽ hiệu lực từ 1/8/2017 được kỳ vọng sẽ nâng cao chuẩn mực về quản trị công ty của Việt Nam.

Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Phạm Hồng Sơn, cho biết Nghị định 71 gồm 8 chương, 38 điều quy định về cổ đông, đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, ngăn ngừa xung đột lợi ích, công bố thông tin, giám sát và xử lý vi phạm...

Theo Nghị định mới, về phân loại điều kiện, tiêu chuẩn quản trị công ty, Bộ Tài chính xây dựng quy định về quản trị công ty theo 2 loại đối tượng là các công ty đại chúng chưa niêm yết và các công ty niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán. Trong đó, các công ty niêm yết phải đáp ứng một số tiêu chí cao hơn, ví dụ như tại Khoản 4, Khoản 5 Điều 13; Khoản 1 Điều 17; Điều 18; Khoản 2 Điều 30. Về cổ đông, ngoài những quyền và nghĩa vụ cơ bản của cổ đông theo quy định tại Điều 114, Điều 115 Luật Doanh nghiệp, Nghị định mới quy định cụ thể một số quyền và nghĩa vụ của cổ đông nhằm đảm bảo nguyên tắc đối xử công bằng, đảm bảo quyền lợi của cổ đông của công ty đại chúng (Điều 4). 

Đáng chú ý để bảo đảm tính độc lập, khách quan, Nghị định 71 quy định về cơ cấu thành viên hội đồng quản trị công ty đại chúng niêm yết phải đảm bảo 1/3 tổng số thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập Hội đồng quản trị tại khoản 5 Điều 13 Nghị định.

Theo đó, công ty niêm yết dù hoạt động theo mô hình có hoặc không có Ban kiểm soát (theo quy định tại Điều 134 Luật Doanh nghiệp) đều phải đảm bảo 1/3 số lượng thành viên hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập.

Chủ tịch Hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc tại Khoản 2 Điều 13 Nghị định. Quy định này sẽ góp phần tách biệt chức năng giám sát và chức năng điều hành, tránh hiện tượng “vừa đá bóng vừa thổi còi” tại doanh nghiệp, nâng cao chất lượng quản trị công ty của doanh nghiệp. Ngoài ra, Nghị định đưa ra lộ trình áp dụng quy định này sau 3 năm kể từ ngày 1/8/2017 để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị triển khai áp dụng.

Theo các thông lệ quản trị tốt nhất được Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Ngân hàng Thế giới (WB), Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC)… hướng dẫn, chức danh Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc được các cá nhân khác nhau nắm giữ và được quy định rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ mỗi vị trí.

Việc tách rời vai trò Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc là để tránh các mâu thuẫn về lợi ích có thể phát sinh, đồng thời tránh sự tập trung quyền lực, cũng như đảm bảo tính công tâm trong các quá trình ra quyết định.

Như vậy, với việc yêu cầu Chủ tịch Hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm Tổng giám đốc, các công ty đại chúng của Việt Nam sẽ bắt buộc phải tuân theo các chuẩn mực quản trị quốc tế hiện đại. Quy chuẩn này kỳ vọng làm tăng tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động quản trị, điều hành tại các công ty đại chúng.

Nghị định mới cũng quy định một thành viên Hội đồng quản trị của công ty đại chúng không được đồng thời làm thành viên Hội đồng quản trị tại quá 5 công ty khác tại Khoản 3 Điều 12. Quy định này cũng phù hợp với thông lệ quốc tế về quản trị công ty, đảm bảo hiệu quản hoạt động của thành viên Hội đồng quản trị…

Huy Thắng