Các nền kinh tế châu Á cần chủ động đối phó với lạm phát

Lạm phát là một thực tế

Châu Á sẽ dẫn đầu mức tăng trưởng toàn cầu năm 2011 do Trung Quốc có khả năng đạt mức tăng trưởng khoảng 10% (dự báo của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc). Nhờ phản ứng mạnh mẽ ở Mỹ và châu Âu ngay khi chuẩn bị rơi vào đợt suy thoái lần 2, châu Á đang giảm bớt các chương trình kích cầu được áp dụng trong thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng tài chính.

Những nỗ lực tạo công ăn việc làm của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ mới đây buộc nhiều quốc gia khu vực châu Á-Thái Bình Dương phải hành động để hạn chế sức ép giá cả tăng ngoài vòng kiểm soát.

Duncan Wooldridge, nhà kinh tế của Liên minh Ngân hàng Thụy Sĩ (UBS) nói trừ Nhật Bản, lạm phát giá tiêu dùng ở châu Á đã và đang tăng trung bình khoảng 5%.

Thực tế có một vấn đề đang diễn ra ở thời điểm này là lạm phát.

Lạm phát giá tiêu dùng trong tháng 11/2010 của Trung Quốc tăng 5,1%, mức cao nhất trong 28 tháng qua. Chính phủ Trung Quốc đã nâng lãi suất trong tháng 10/2010, lần đầu tiên kể từ khi diễn ra cuộc khủng hoảng và chuyển chính sách tiền tệ từ “tương đối lỏng lẻo” sang “thận trọng” nhằm thắt chặt tín dụng trong năm 2011. Chính phủ Trung Quốc cũng hết sức chú trọng giá lương thực, hiện chiếm tới 3/4 mức tăng lạm phát và ra lệnh nghiêm cấm tình trạng đầu cơ hàng hóa, quy định giá dầu lửa thích hợp và trợ giá cho người nghèo.

Nhưng theo dự báo, những khó khăn do thời tiết như hạn hán ở phía Nam Trung Quốc, lũ lụt ở Pakistan, Thái Lan và một số nước khác sẽ tiếp tục đẩy giá lương thực cao hơn nữa vào giữa năm tới.

Tình thế khó khăn   

Tuy nhiên lạm phát vẫn đang là mối đe dọa, đặc biệt đối với các nền kinh tế mới nổi hiện đang thu hút các nguồn vốn lớn từ các nhà đầu tư muốn tìm kiếm lợi nhuận cao hơn ở Mỹ. Khả năng thanh toán tiền mặt tăng đang tạo sức ép lên các nền kinh tế châu Á, khiến họ hoặc phải nâng tỷ lệ lãi suất hoặc phải để đồng nội tệ tăng giá hơn nữa so với đồng USD yếu kém.

Nhà kinh tế độc lập Andy Xie (tại Thượng Hải) nhận định các nền kinh tế mới nổi có thể ngăn chặn lạm phát nếu họ quyết tâm. Nhưng ông cho rằng một chiến lược hiệu quả đòi hỏi các nước phải tăng tỷ giá hối đoái  tới 50% và tăng lãi suất khoảng 10%. Tuy nhiên cơ hội thực hiện được chính sách này, theo Andy Xie là hết sức khó khăn.

Một bản báo cáo của Thị trường Chứng khoán Macquarie đánh giá, giải quyết tốt vấn đề giữa tăng trưởng quá thấp và lạm phát quá cao là một thách thức, đặc biệt đối với châu Á. Nhật Bản  hiện đang đối mặt với kịch bản như vậy.

Mặc dù nền kinh tế Nhật Bản đã phục hồi trong quý III/2010, nhưng mức tăng đó sẽ giảm khi nhu cầu bên ngoài tăng chậm và đồng Yên mạnh sẽ bất lợi cho xuất khẩu, trong khi giảm phát ở nước này tiếp tục hạn chế mức tăng trưởng.

Người Mỹ bị tác động mạnh của suy thoái kinh tế nên không thể tiếp tục chi tiêu mạnh mẽ như 2 thập kỷ trước để thúc đẩy tăng trưởng, do đó sự phục hồi của nước Mỹ cũng ngày càng phụ thuộc khả năng phục hồi nhanh chóng của châu Á.

Nguyễn Chiến