Châu Á tăng cường an ninh dầu mỏ

Bộ phận thông tin kinh tế (EIU), thuộc Tạp chí The Economist (Anh) cho rằng việc tiêu dùng dầu của các nước châu Á sẽ tiếp tục tăng nhanh đã đặt ra những thách thức đối với các nhà lãnh đạo của khu vực vì sản lượng đầu nội địa bị hạn chế, dầu dự trữ thấp và sự phụ thuộc vào dầu nhập khẩu từ các nước không ổn định về chính trị.

Đối phó với vấn đề này, châu Á đang tích cực tìm cách đa dạng hoá nguồn cung, xây dựng dự trữ chiến lược và đầu tư vào các tài sản có liên quan đến dầu. Chính phủ các nước châu Á cũng phải tìm cách để nâng cạo hiệu quả sử dụng năng lượng và bảo tồn môi trường nhằm hạn chế sự tăng trưởng của tiêu dùng đầu.

 EIU cho biết khoảng 80% lượng dầu tiêu dùng của châu Á là đến từ Trung Đông. Đa số lượng dầu nhập khẩu của châu Á được vận chuyển bằng đường biển đi qua các eo biển Hormuz và Malacca làm cho việc vận chuyển gặp các nguy cơ về tại nạn, cướp biển và khủng bố.

Một yếu tố làm tăng sự mất an toàn cho nguồn dầu của châu Á là khoảng 90% nguồn cung dầu được vận chuyển bằng các đội tàu biển không thuộc sở hữu của châu Á.

Do khả năng tăng sản lượng dầu sản xuất trong nước bị hạn chế nên các nước châu Á  phải tập trung vào việc đa dạng hoá nguồn cung, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, xây dựng dự trữ chiến lược và mua các tài sản liên quan đến dầu mỏ ở nước ngoài.

Ví dụ Trung Quốc đã tích cực tìm cách kiểm soát các nguồn tài nguyên ở nước ngoài. Dù thất bại trong các thương vụ mua Unocal của Hoa Kỳ hay Yugansk của Nga, nhưng nước này đã xâm nhập vào một số nước ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi; đã có chỗ đứng vững chắc tại Sudan và đang làm việc tại 2 dự án dầu ở Iran và đặc biệt là ở Iraq, Trung Quốc đang triển khai 4 dự án khai thác dầu mỏ lớn.

Nhìn chung, tất cả các nước châu Á đang thực hiện chính sách khuyến khích liên doanh với các nhà sản xuất dầu mỏ lớn. Các công ty dầu mỏ thuộc sở hữu nhà nước của Trung Đông, đặc biệt là Aramco của Saudi Arabia và KPC của Kuwait, đã đầu tư vào các công ty lọc dầu và tiếp thị ở châu Á. Các liên doanh này có lợi cho cả hai bên, các nhà sản xuất Trung Đông thì đảm bảo được thị trường và doanh thu, các nước châu Á thì đảm bảo được nguồn cung.

Một trong những yếu tố nữa có thể giúp châu Á bớt phụ thuộc vào dầu nhập khẩu đó là chuyển hướng sang các năng lượng tái chế, bao gồm cả việc phát triển ôtô điện. Nếu giải pháp này cùng với các giải pháp khác mang lại kết quả thì có thể giảm đáng kể lượng dầu sử dụng cho giao thông và qua đó cũng cải thiện an ninh năng lượng cho khu vực./.

Kim Chung