Đánh giá của EIU: Thị trường toàn cầu đang phục hồi

Theo EIU, sự phục hồi này bắt đầu từ thị trường chứng khoán và đã lan rộng ra các thị trường tín dụng, nguyên liệu, tiền tệ và tài sản ở các thị trường đang nổi.

Yếu tố quan trọng nhất giúp các thị trường phục hồi là việc Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cho các ngân hàng châu Âu vay giá rẻ kỳ hạn 3 năm vào cuối năm 2011. Các ngân hàng này đã vay 489 tỷ Euro trên tổng số 500 tỷ Euro mà ECB dự định cho vay. Sau khi trừ đi số tiền hoàn trả các khoản vay ngắn hạn của ECB, 200 tỷ Euro đã được bơm vào hệ thống tài chính khu vực Eurone.

ECB cũng tuyên bố rằng cuối tháng 2 tới có thể sẽ tiếp tục tung ra gói cho vay 3 năm nữa.

Hành động nói trên đã làm dịu các điều kiện trên các thị trường vốn đối với các ngân hàng và các quốc gia. Ngân hàng ở một số quốc gia hạt nhân của Eurozone đã phát hành nợ không bảo đảm lần đầu tiên trong vòng nhiều tháng và các ngân hàng Tây Ban Nha cũng đã phát hành nợ bảo đảm. Những lo ngại về việc các ngân hàng châu Âu sẽ không có khả năng hoàn trả khoảng 600 tỷ Euro nợ dài hạn trong năm 2012 đã dịu đi.

Điều quan trọng là những cải thiện trên các thị trường vốn ngân hàng đang lan toả tới các thị trường nợ công.

Italia là trường hợp đặc biệt lo ngại vì nước này cần phải huy động khoảng 320 tỷ Euro trong năm nay, trong đó có 97 tỷ Euro để thanh toán trái phiếu đến hạn trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 4/2012. Tuy nhiên, chi phí đi vay của Italia và Tây Ban Nha đối với các khoản vay ngắn hạn đã giảm một nửa so với tháng 12/2011 và nhu cầu đối với trái phiếu kỳ hạn 7 và 10 năm của Tây Ban Nha đã lớn hơn so với dự kiến.

Lãi suất dài hạn vẫn tương đối cao với Italia, nhưng đã giảm từ mức đỉnh trên 7% xuống mức dưới 6% vào cuối tháng 1. Hơn nữa, việc giảm lãi suất xảy ra mà không có sự hỗ trợ nhiều từ ECB, vì ECB đã không mở rộng chương trình mua trái phiêu chính phủ của mình trong tháng 1 vừa qua. Sự phục hồi này cũng diễn ra trong bối cảnh hãng đánh giá tín nhiệm S&P hạ xếp hạng tín dụng của nhiều nước châu Âu, trong đó có Pháp, làm giảm khả năng của Quỹ bình ổn tài chính châu Âu (EFSF).

Diễn biến tại các nơi khác cũng hỗ trợ cho các tài sản rủi ro.

Tại Mỹ, số liệu sản xuất đã mạnh và số lược việc làm trung bình được tạo ra mỗi tháng đã đạt mức khoảng 170.000. Lợi nhuận của các công ty đầu năm 2012 thấp hơn một chút so với dự báo, nhưng thị trường đã phục hồi cho thấy chứng khoán đang được định giá lại.

Lãi suất tiền mặt và trái phiếu chính phủ thấp mức kỷ lục đang đẩy các nhà đầu tư vào các tài sản rủi ro hơn. Cuối tháng 1, Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (Fed) cho biết sẽ tiếp tục giữ lãi suất ở mức đặc biệt thấp cho đến cuối năm 2014. Hịên tại cũng ngày càng có nhiều nhà đầu tư cho rằng Fed sẽ thực hiện một vòng nới lỏng định lượng nữa. Tại Anh, Ngân hàng Anh được dự báo sẽ đưa ra thêm một vòng nới lỏng định lượng nữa bằng việc mua 75 tỷ bảng (117 tỷ USD) vàng.

Tại Trung Quốc, tình hình cũng đã cải thiện so với các số liệu được công bố cuối năm 2011. Trung Quốc đã bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ và do lạm phát đã hạ nhiệt, việc nới lỏng này sẽ tiếp diễn trong năm 2012. Nhìn chung, trọng tâm của ngân hàng trung ương các thị trường đang nổi đã chuyển từ kiềm chế lạm phát sang tăng trưởng. Nhiều nước hiện đang nới lỏng chính sách tiền tệ, một số nước khác thì ngừng việc thắt chặt tiền tệ và không điều chỉnh lãi suất (lãi suất đứng im).

Tuy nhiên, EIU vẫn cảnh báo rằng hiện vẫn chưa rõ rằng sự phục hồi này có bền vững hay không. Bởi dù có nhiều yếu tố thuận lợi như trên, nhưng những yếu tố này là không đủ nếu những dự báo về sự khó khăn của nền kinh tế thế giới trở thành hiện thực. Những khó khăn đó là cuộc khủng hoảng nợ của châu Âu cũng như việc liệu Trung Quốc có quản lý được một cuộc “hạ cánh mềm” đối với giá bất động sản ở khu vực duyên hải hay không./.

Kim Chung