Thị trường lao động các nước phát triển vẫn chưa hồi phục

Số liệu của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cho thấy tỷ lệ thất nghiệp của các nước phát triển năm 2010 là 8,8%, cao hơn mức 8,4% của năm 2009 và 5,8% của năm 2007.

Sau 3 năm khủng hoảng, thất nghiệp bắt đầu giảm ở Hoa Kỳ và khu vực đồng Euro (Eurozone), nhưng tốc độ phục hồi chậm và không ổn định.

Ví dụ như tại Hoa Kỳ, tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 4/2011 là 9%, giảm so với mức 9,8% của tháng 11/2010, nhưng lại cao hơn mức 8,8% của tháng 3. Tỷ lệ thất nghiệp của Eurozone trong tháng 3 cũng là 9,9%, chỉ giảm nhẹ so với mức 10,1% của tháng 10/2010.

Vấn đề chính là do rất ít nước phát triển đạt được tốc độ tăng trưởng cao hơn mức trung bình, do đó lượng việc làm được tạo ra chỉ vừa đủ với tốc độ tăng dân số trong độ tuổi lao động.

Bên cạnh đó, khả năng thực hiện các gói kích thích tài chính và tiền tệ lại bị hạn chế. Ví dụ như  tại khu vực sử dụng đồng Euro, thì những nước có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất lại là những nước có vấn đề về tài chính công nghiêm trọng nhất. Trên 1/5 lực lượng lao động của Tây Ban Nha thất nghiệp, nhưng lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của nước này cũng đang đứng ở mức trên 5% và bất kỳ một dấu hiệu nào cho thấy chính phủ nước này tiêu pha phóng khoáng có thể đẩy lãi suất này trên thị trường tiếp tục tăng lên. Tình hình tương tự đối với các nước như Bồ Đào Nha, Ireland và Hy Lạp.

Anh thì dễ thở hơn, nhưng chính phủ nước này lại đang thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt. Tỷ lệ thất nghiệp đang ở mức gần 8% sẽ sớm tăng lên khi chính phủ nước này cắt khoảng 330.000 việc làm trong lĩnh vực công trong 3 năm tới.

Tỷ lệ thất nghiệp trung bình của Eurozone hiện là gần 10% và với việc không có quyền kiểm soát chính sách tiền tệ, các nước như Tây Ban Nha và Ireland chỉ có cách là chấp nhận thất nghiệp cao sau khi đã cắt giảm lương mạnh mẽ.

Vấn đề đáng lo ngại là sau nhiều năm có tỷ lệ thất nghiệp cao, các nước phát triển sẽ có một số lượng lớn người trong độ tuổi lao động nhưng bị bỏ ngoài lực lượng lao động. Và khi tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên đặc biệt cao, một phân khúc tương đối lớn của xã hội có thể không bao giờ tham gia thực sự vào lực lượng lao động. Ngoài việc mất một phần sản lượng kinh tế tiềm năng, vấn đề xã hội do không có việc làm sẽ gây nhiều khó khăn./.

Nguyễn Chiến