Thu phí điện tử tự động- giải pháp chống ách tắc giao thông

Một trạm ERP ở Singapore

Ngay từ năm 1975, Singapore đã bắt đầu áp dụng thu phí đối với các phương tiện tham gia giao thông tại các khu vực trung tâm thương mại. Tại thời điểm đó, cơ sở vật chất của Singapore chưa hiện đại. Để thực hiện việc thu phí, khi các phương tiện giao thông vào trung tâm thương mại, họ phải mua vé giấy và dán lên kính. Sau 1 năm, lượng ôtô vào trung tâm giảm 40%.

Tuy nhiên, biện pháp thủ công này đòi hỏi một lượng lớn nhân viên nên khó kiểm soát và đẩy cao chi phí hoạt động, đồng thời gây bất tiện cho người lái xe.

Từ tháng 9/1998, Singapore đưa vào sử dụng hệ thống thu phí đường bộ điện tử, gọi tắt là ERP (Electronic Road Pricing), thay thế hoàn toàn phương pháp thủ công trước đó. Với lợi thế về diện tích chiếm dụng ít hơn, cắt giảm toàn bộ nhân viên bán vé, đồng thời chi phí duy trì thấp hơn, mô hình ERP nhanh chóng được nhân rộng và áp dụng trên nhiều tuyến đường dẫn vào trung tâm, các trục giao thông chính nhằm hạn chế xe lưu thông trong giờ cao điểm.

Hệ thống ERP hoạt động dựa trên 3 bộ phận chính là các cổng ERP đặt trên các tuyến đường, thiết bị thu phí gắn trên phương tiện và thẻ nạp tiền trả trước, cuối cùng là hệ thống máy tính trung tâm.

Các cổng ERP (được hệ thống camera hỗ trợ) có nhiệm vụ theo dõi hoạt động của các phương tiện qua cổng, đồng thời ghi lại biển số xe và kiểm tra các xe gắn có thiết bị thu phí hay không. Thiết bị thu phí được gắn trên xe và đặt ở phía trước, có khe để lái xe lắp thẻ trả trước CashCard hoặc EZ-Link. Đây là 2 loại thẻ trả phí giao thông tự động.

Những xe không lắp thiết bị hoặc không nạp đủ tiền vào thẻ sẽ bị ghi hình và xem như một hình thức vi phạm luật giao thông. Trong vòng 2 tuần kể từ khi vi phạm, trung tâm kiểm soát sẽ gửi thông báo cho lái xe (dựa trên thông tin đăng ký của phương tiện) yêu cầu nộp phạt. Toàn bộ chi phí đầu tư ban đầu cho các thiết bị thu phí trị giá khoảng 100 triệu SGD (đôla Singapore) do Nhà nước chi trả, với giá mỗi thiết bị khoảng 150 SGD.

Sau khi khảo sát, người ta nhận thấy việc áp dụng ERP đạt hiệu quả tốt, giúp giảm khoảng 25.000 lượt phương tiện trong giờ cao điểm, tốc độ tham gia giao thông tăng khoảng 20%, đồng nghĩa với đường phố thông thoáng hơn giúp các phương tiện đi lại thoải mái hơn.

Thiết bị lắp trên xe ôtô

Trung tâm Hệ thống giao thông thông minh Singapore (ITSC) chịu trách nhiệm quản lý từ xa hệ thống này và hệ thống giao thông, hoạt động 24/7 với ít nhất 7 người một ca. Trung tâm này cũng là nơi gửi vé phạt tới các chủ phương tiện không chấp hành luật giao thông.

Sự thành công của mô hình thu phí đường bộ ERP tại Singapore đã được áp dung ở nhiều thành phố trên thế giớ như: London (Anh), Toronto, Ontario (Canada), Stockholm (Thụy Điển), Dubai (Các Tiểu vương quốc Ảrập Thống Nhất), Milan (Italia),… Indonesia cũng quyết định sử dụng ERP tại thủ đô Jakarta và 4 thành phố lớn trong nỗ lực giảm tắc nghẽn giao thông.

Nguyễn Thơ