Tuần của những mối quan hệ quốc tế có tầm ảnh hưởng lớn

Thủ tướng Nga V. Putin

Chuyến thăm Ấn Độ trong hai ngày (11 và 12/3) của Thủ tướng Nga Vladimir Putin và việc hai nước ký các thỏa thuận hợp tác trị giá hơn 10 tỷ USD đã làm “nóng lại” quan hệ nồng thắm giữa hai đồng minh trong thời Chiến tranh Lạnh. Điều này còn cho thấy mối quan hệ tay ba Nga - Ấn Độ - Trung Quốc đang dần được định hình như là một trụ cột về an ninh ở lục địa châu Á nhằm hạn chế ảnh hưởng của Mỹ, siêu cường duy nhất trên thế giới nhưng đang bị sa lầy ở trên hai chiến trường Iraq và Afghanistan. Vì vậy, chuyến thăm của ông Putin được dư luận coi là một sự kiện quan trọng.

Diễn ra đồng thời với chuyến thăm củng cố quan hệ Nga - Ấn là chuyến thăm Australia của Tổng thống Indonesia, hai nước láng giếng lớn trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Chuyến thăm Australia của ông Susilo Bambang Yudhoyono diễn ra ngay trước chuyến thăm chính thức của Tổng thống Mỹ Barack Obama tới cả hai nước này cho thấy có khả năng hình thành một tam giác Mỹ - Australia – Indonesia kiểm soát một khu vực địa chính trị ngày càng quan trọng trên thế giới.

Một sự kiện được chú ý trong lĩnh vực kinh tế diễn ra trong tuần qua là đề xuất thành lập một quỹ cứu trợ khẩn cấp theo mô hình Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho các nền kinh tế gặp khó khăn ở khu vực đồng tiền chung châu Âu- Euro. Pháp và Đức, hai nền kinh tế lớn của châu Âu trong tuần qua đã nhiều lần lên tiếng ủng hộ kế hoạch thành lập một "phiên bản" của IMF ở khu vực đồng Euro - gọi là "EMF".

Phát biểu sau cuộc hội đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel ở Berlin ngày 10/3, Thủ tướng Pháp Francois Fillon cho biết Pháp và Đức nhất trí cho rằng ý tưởng xây dựng "EMF" không chỉ nhằm giúp Hy Lạp hiện nay mà còn là một dự án trung hạn và cho rằng đây là một ý tưởng hay cần được xem xét nhanh do cả Đức và Pháp đều nhận thấy không có sự trùng hợp cũng như xung đột giữa "EMF" và IMF. Bà Merkel cũng cho rằng nên để "EMF" là điểm chốt cuối cùng trong chuỗi những biện pháp trừng phạt mà bà cho là cần thiết để ngăn chặn các nước khu vực đồng Euro để thâm hụt ngân sách lên mức nguy hiểm.

Cuộc khủng hoảng tài chính ở Hy Lạp đang khiến tình hình ở khu vực các nước sử dụng đồng Euro "căng như dây đàn" và gây ra những tranh cãi gay gắt về việc liệu những nền kinh tế yếu hơn có thể được nhận hỗ trợ tài chính từ những nước giàu trong khu vực hay không và nếu được thì hình thức viện trợ sẽ như thế nào.

Bộ Ngoại giao Nhật Bản ngày 9/3 đã xác nhận sự tồn tại của 3 hiệp định bí mật giữa Nhật Bản và Mỹ được kí kết trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Trong các hiệp định nói trên có một hiệp định ký năm 1960 cho phép quân đội Mỹ đưa vũ khí nguyên tử vào Nhật Bản mà không cần hỏi ý kiến trước.

Hiệp định này đã vô hiệu hóa các thỏa thuận hai nước đã kí trước đó với nội dung Mỹ phải hỏi ý kiến Tokyo trước khi đưa vũ khí nguyên tử tới Nhật Bản. Một hiệp định khác cho phép Mỹ sử dụng các cơ sở quân sự trên đất Nhật mà không cần hỏi ý kiến trước trong trường hợp xảy ra tình trạng rối ren tại Mỹ. Hiệp định còn lại phân chia trách nhiệm tài chính giữa hai nước trong thời gian Mỹ trao trả Nhật Bản đảo Okinawa vào năm 1972.

Phát biểu tại cuộc họp của Ủy ban Ngân sách Thượng viện ngày 11/3, Ngoại trưởng Nhật Bản Katsuya Okada cho rằng quyết định của Nội các Sato ký thỏa thuận bí mật cho phép Mỹ đưa vũ khí hạt nhân vào Nhật Bản là quyết định cần thiết trong bối cảnh tình hình quốc tế thời kỳ đó.

Ngày 8/3, sau nhiều nỗ lực của cộng đồng quốc tế, Palestin và Israel đã bắt đầu cuộc đàm phán hòa bình gián tiếp dưới vai trò trung gian của Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông George Mitchell. Đây là cuộc đàm phán đầu tiên giữa Palestin và Israel kể từ tháng 12/2008. Các nhà phân tích cho rằng,  đây là "bước khởi động mới" cho tiến trình hòa bình Trung Đông vốn bế tắc lâu nay.

Ảnh hưởng của động đất dường như “chưa buông tha” Chile khi trong ngày 11/3, nhiều vùng của Chile lại rúng động vì trận động đất mạnh 7,2 độ richter – một dư chấn của trận động đất hôm 27/2, đã làm gián đoạn lễ nhậm chức của tân Tổng thống Chile.

Cơ quan khảo sát địa chất Mỹ (USGS) cho biết, trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm tới, người dân Chile vẫn còn cảm nhận những cơn dư chấn nữa nhưng chúng sẽ giảm dần. Chile đã hứng chịu hơn 200 cơn dư chấn từ sau trận động đất lịch sử gây sóng thần ngày 27/2.

Bia Tiến sỹ ở Văn Miếu- Quốc Tử Giám được UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tại Hội nghị toàn thể lần thứ 4 Ủy ban Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương tối 9/3 tại Ma Cao (Trung Quốc), 8/12 hồ sơ đề cử từ 12 nước và vùng lãnh thổ trong khu vực đã được UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Trong số này có hồ sơ “82 Bia đá các khoa thi tiến sĩ triều Lê và Mạc (1442 - 1779) tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám”. 

Chương trình Ký ức thế giới được UNESCO khởi xướng từ năm 1992 với mục tiêu bảo vệ các tư liệu quý giá và phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới. Hội đồng Tư vấn xét duyệt của chương trình làm việc hai năm một lần. Năm ngoái, trong 35 Di sản Tư liệu thế giới thuộc Chương trình Ký ức thế giới 2009 được UNESCO công nhận, nước ta đã vinh dự có di sản Mộc bản triều Nguyễn.

Ngày 8/3, tại Los Angeles, Mỹ đã diễn ra lễ trao giải Oscar lần thứ 82 với sự vinh danh đối với phái đẹp. Lần đầu tiên trong lịch sử giải Oscar, một nữ đạo diễn - Kathryn Bigelow, nhận tượng vàng về đạo diễn cho bộ phim "The Hurt Locker" khi bộ phim này nhận được tổng cộng 6 giải Oscar/ 9 đề cử. Nhưng … điều trớ trêu là, "The Hurt Locker" lại ở vị trí đối thủ cạnh tranh nặng ký nhất với siêu phẩm “Avatar” của James Cameron, chồng cũ của Kathryn Bigelow.

Nguyễn Chiến