Du xuân khoẻ và vui

Trước khi đi bạn cần tìm hiểu thật kỹ về khí hậu, nhiệt độ, điều kiện sống, thực phẩm và cả dịch bệnh có thể gặp của nơi mà bạn đến. Sự chuẩn bị này sẽ giúp bạn có những phương án xử lý, khi sự cố xảy ra bạn sẽ giải quyết dễ dàng và nhanh chóng hơn.

Nên mang theo hành lý một số loại thuốc chữa các bệnh thông thường như cảm cúm, đau đầu, đau bụng, dị ứng, ho; các dụng cụ sơ cứu như bông, băng, thuốc sát trùng, dầu xoa bóp, nước oxy già… 

Một trở ngại đối với không ít người đam mê du lịch là say tàu xe. Nếu chuyến đi dài và phải thường xuyên di chuyển bằng các phương tiện vận tải, chứng say tàu xe không khắc phục được sẽ làm sức khoẻ giảm sút nghiêm trọng.

Để phòng ngừa các triệu chứng thường gặp khi bị say tàu xe như khó chịu, chóng mặt, nhức đầu, đổ mồ hôi, xanh tái, buồn nôn, trước khi lên xe không nên ăn quá no; đề nghị mọi người không hút thuốc lá trong xe; nên ngồi ở đầu hoặc ở khoảng giữa xe, tránh ngồi ở vị trí trục bánh xe và cuối xe; trước khi lên xe khoảng 30 phút nên uống thuốc chống say tàu xe và có thể uống lần thứ 2 sau 4 giờ đồng hồ nếu cần.

Khi đi du lịch, điều mà chúng ta cần chú ý đầu tiên chính là thực phẩm. Việc lựa chọn thức ăn luôn là khâu quan trọng. Ở những vùng điều kiện vệ sinh còn kém, để tránh nhiễm bệnh, tốt nhất du khách không nên ăn các món sống như salad, rau sống, sữa tươi chưa tiệt trùng.

Các món gỏi tuy rất ngon nhưng thường chứa mầm các bệnh đường tiêu hoá và từ đường tiêu hoá tới các cơ quan khác. Với một số loại thức ăn quá lạ, tốt nhất đừng nên thử, bởi ngoài chuyện nhiễm trùng thì dị ứng là điều dễ xảy ra.

Trong mọi trường hợp khi đi du lịch, thức ăn chín luôn là sự ưu tiên lựa chọn hàng đầu và để bảo đảm sạch sẽ, trước khi ăn nên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch. Ngoài thức ăn, điều quan trọng không kém chính là lựa chọn nước uống. Để đảm bảo vệ sinh, tốt nhất chỉ uống nước khi đã đun sôi. Để đảm bảo tiến độ của hành trình cũng như đảm bảo sức khoẻ, du khách nên mang theo nước sạch đóng chai.

Dù đã phòng bị kỹ lưỡng, nhưng nếu vẫn bị mắc bệnh về đường tiêu hoá, thì ngay lập tức uống nhiều nước (nên uống nước đóng chai), nước trái cây tươi, oresol để bù nước cho cơ thể, ăn loãng đầy đủ chất dinh dưỡng. Tránh không ăn các thức ăn đặc cho tới khi hết tiêu chảy.

Không ăn sữa và các sản phẩm của sữa, thức ăn nhiều chất xơ, thức ăn có mỡ. Nếu thấy có máu trong phân, uống thuốc vẫn không đỡ, nên đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất.

Cùng với những chú ý về thực phẩm, trong suốt chuyến đi, du khách nên thận trọng với các nguy cơ có thể ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ sau đây:

Bệnh khi bơi, lội: Ẩn mình trong làn nước xanh trong là vô số các loại vi khuẩn và kí sinh trùng gây bệnh. Các bệnh thường gặp trong trường hợp này là nhiễm trùng da, nhiễm trùng ở tai, mắt, đường hô hấp, thần kinh và tiêu chảy.

Nước biển, nước sông hồ, thậm chí cả nước trong bể bơi đã được xử lý bằng hoá chất thì vẫn không thể  diệt hết một số loài vi sinh vật gây bệnh như giardia, cryptosporidium, viêm gan A hay norovirus. Chỉ qua một vài ngụm nước nước nhỏ chúng cũng có thể  xâm nhập cơ thể và gây bệnh, thường gặp nhất là tiêu chảy.

Ngoài nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng, không thể không nhắc đến nguy cơ bị đuối nước. Cần hết sức lưu ý đến cảnh báo của những người quản lý, mang theo các dụng cụ cần thiết, không nên tắm một mình, chỉ tắm, bơi lội khi có đủ sức khoẻ để tránh những tai nạn như chuột rút, đột quỵ...

Say nắng: Nguyên nhân thường là cơ thể bị phơi dưới ánh nắng nóng quá lâu, vượt quá mức chịu đựng của cơ thể. Nếu không cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể tử vong. Khi bị say nắng, đặt người bệnh ở một nơi thoáng mát, cởi hết quần áo; dùng khăn thấm nước mát đắp lên đầu, lên trán, lau nhẹ nhàng mình mẩy, chân tay; cho uống nước ít một để tránh nôn. Sau đó, nhanh chóng đưa người bệnh đi cấp cứu tại một cơ sở y tế gần nhất.

Dị ứng: Có rất nhiều tác nhân gây dị  ứng như thực phẩm, phấn hoa, nọc của côn trùng…  Dị ứng nhẹ thì gây mẩn ngứa, nặng có thể dẫn tới sốc, thậm chí tử vong. Khi thấy có triệu chứng dị ứng, nên uống thuốc chống dị ứng, uống nhiều nước. Nếu không thấy đỡ thì phải đi cấp cứu càng sớm càng tốt.

Cảm lạnh: Khi đi đến vùng cao, cần chú ý giữ ấm cho cơ thể, nhất là trẻ em, để phòng tránh cảm lạnh và bệnh về hô hấp. Những người có tiền căn suyễn nên đem theo thuốc xịt khí dung trị suyễn để đề phòng lên cơn hen bất ngờ.

Căng thẳng thần kinh: Sự thay đổi về nếp sống, sự khác biệt về phong tục tập quán, sự  thiếu thốn của phòng trọ… có thể khiến bạn thấy căng thẳng, mất ngủ. Bí quyết để vượt qua mọi khó khăn chính là hãy tham gia hết mình vào các trò chơi, không ăn no quá, nhất là về  buổi tối, ngủ nhiều và tập thể dục hằng ngày.

ThS. Lê Hưng