Thêm một lời cảnh báo từ thôn Quan Độ

Theo những thông tin từ phía cơ quan chức năng, vụ nổ xảy ra do nổ kho đạn cũ gồm 7 tấn đầu đạn cũ. Vụ nổ đã san phẳng 7 ngôi nhà, gây nên cái chết cho 2 cháu nhỏ và làm bị thương 7 người.

Ngay sau vụ nổ, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới các nạn nhân và thân nhân người bị nạn. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo khẩn trương tổ chức thăm hỏi, động viên, khắc phục hậu quả, có biện pháp hỗ trợ kịp thời những nạn nhân và thân nhân người bị nạn, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng chỉ đạo các lực lượng chức năng sớm điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ nổ.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và UBND tỉnh Bắc Ninh khẩn trương điều tra, xác minh về nguồn gốc vật liệu gây nổ; có biện pháp chấn chỉnh và xử lý nghiêm tập thể, cá nhân vi phạm về quản lý vũ khí, vật liệu nổ để bảo đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/1/2018.

Với mọi người, những con số thương vong, thiệt hại có thể chỉ thuần túy là những thông tin. Nhưng với những người sống ở thôn Quan Độ và cả những người xã Văn Môn, đó là một tai nạn kinh hoàng và nếu may mắn không mất mạng hay bị thương, họ cũng hiểu rằng tử thần vừa lướt qua họ, rất gần. 

Tại xã Văn Môn, vốn có truyền thống lâu năm làm nghề thu mua, xử lý phế liệu, hiện có 500 hộ làm nghề này nhưng không phải hộ nào cũng thu mua xử lý vật liệu nổ. Thế nhưng trong vụ nổ nói trên, ngoài những người trực tiếp tham gia các hành vi nguy hiểm gặp nạn, thì nhiều người vô can cũng bị liên lụy.

Cách vụ nổ ở Văn Môn không lâu về thời gian và cũng không xa cho lắm về không gian là vụ nổ ở Văn Phú (Hà Đông, Hà Nội). Ngày 19/3/2016 một người chuyên thu mua phế liệu dùng đèn khò cắt vỏ một quả bom nặng khoảng 100kg, gây nổ kinh hoàng tại khu đô thị Văn Phú, làm 4 người chết, 10 người bị thương. Trong đó có những người mất đi sinh mạng của mình chỉ vì vô tình đúng thời điểm đó đi ngang qua.

Nếu tính trên phạm vi cả nước, gần đây cũng có nhiều vụ nổ có nguyên nhân từ việc người dân tự ý tàng trữ, xử lý khí tài quân sự cũ. Nhưng qua những vụ tai nạn điển hình, việc quản lý các hộ kinh doanh phế liệu vẫn chưa được cải thiện đáng kể. Trưởng thôn Quan Độ Nguyễn Văn Lý cho rằng bản thân chính quyền thôn và người dân xung quanh không thể biết hộ kinh doanh họ buôn bán, tàng trữ cả một "kho đạn" trước khi nó phát nổ. Ông Lý giãi bày: "Các hộ dân trong thôn thường mua phế liệu về rồi tự phân loại sắt, đồng, nhôm, nhựa và sau đó bán lại cho các cơ sở tái chế. Nhưng không thể ngờ họ liều lĩnh đưa hàng tấn bom, đạn về để giữa thôn như thế".

Nổ, cháy gây hậu quả tức thì và dễ nhận biết, dễ tác động đến dư luận. Tuy nhiên, cùng với những cơ sở thu mua phế liệu nếu không quản lý chặt chẽ còn kéo theo nhiều hệ lụy khác, tuy tác hại âm thầm hơn nhưng cũng không kém phần nguy hiểm, đó là các căn bệnh về hô hấp, da và cả ung thư. Đã đến lúc cần sự vào cuộc quyết liệt hơn để không còn những vụ nổ thương tâm và xa hơn là những hậu quả về sức khỏe, tính mạng trước mắt cũng như lâu dài của người dân.

Quang Lê