Đo lường Nghèo đa chiều theo 5 tiêu chí

Điều kiện sống của người dân sẽ là một trong những tiêu chí đánh giá chuẩn nghèo. Ảnh minh họa

Hôm nay (29/12), tại Hà Nội, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội tổ chức Hội thảo chia sẻ kết quả nghiên cứu phương pháp tiếp cận đo lường nghèo đa chiều ở Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Trọng Đàm cho biết, trong những năm qua, nghèo đói tại Việt Nam được đo lường thông qua thu nhập. Chuẩn nghèo được xác định dựa trên mức chi tiêu đáp ứng những nhu cầu tối thiểu và được quy ra bằng tiền. Người nghèo hay hộ nghèo là những đối tượng có mức thu nhập thấp hơn chuẩn nghèo.

Tuy nhiên, phương pháp này bộc lộ những hạn chế, bởi có những nhu cầu tối thiểu không thể đáp ứng được bằng tiền, không thể qui đổi ra tiền. Nếu chỉ dùng thước đo duy nhất dựa vào chi tiêu/thu nhập dẫn đến tình trạng bỏ sót đối tượng, mặt khác có những người tuy không nghèo về thu nhập nhưng lại không tiếp cận được một số nhu cầu cơ bản như y tế, giáo dục, thông tin... Tiếp cận nghèo theo phương pháp đo lường đa chiều sẽ khắc phục được những bất cập và tồn tại của chính sách giảm nghèo, để người dân được tiếp cận các dịch vụ cơ bản.

Các chuyên gia cho rằng, đo lường nghèo đa chiều là phương pháp mới đang được các tổ chức quốc tế, một số quốc gia trên thế giới nghiên cứu, chuyển đổi, chưa có hình mẫu và quy định chung. Vì vậy, ở Việt Nam, việc áp dụng phương pháp này cần vận dụng để phù hợp với đặc điểm kinh tế-xã hội cụ thể của đất nước.

Tiếp cận nghèo đa chiều cần đạt được 3 mục tiêu. Đó là: Đo lường (các chiều nghèo), giám sát nghèo và định hướng chính sách, xác định hộ nghèo cũng như xác định đối tượng thụ hưởng chính sách. Trong quá trình chuyển đổi phương pháp tiếp cập đo lường nghèo từ đơn chiều sang đa chiều, chuẩn nghèo đa chiều và chuẩn nghèo chi tiêu/thu nhập cần được sử dụng song song.

Bà Lê Thị Thanh Loan, quản lý Dự án hỗ trợ giảm nghèo đa chiều khu vực đô thị tại TP. Hồ Chí Minh chia sẻ kinh nghiệm qua thử nghiệm đánh giá nghèo đa chiều tại các hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Quận 11, Quận 6, quận Tân Phú, TP. Hồ Chí Minh trong 3 năm qua.

Cụ thể, tỷ lệ hộ nghèo về thu nhập tại TP. Hồ Chí Minh không còn nhiều, nhưng các mặt khác của cuộc sống còn thiếu hụt. Chính vì vậy, kết quả nghiên cứu đã tham mưu giúp Thành phố cần lưu ý bù đắp những thiếu hụt này. Việc đo lường, xác định đối tượng nghèo đa chiều được áp dụng phương pháp thật đơn giản để người dân dễ hiểu, lập được danh sách hộ nghèo chính xác mà không tốn kém.

Dự kiến, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các tiêu chí chuẩn nghèo đa chiều, nghèo thu nhập vào quý I/2015 để triển khai đánh giá nghèo đa chiều trên toàn quốc. Trong quá trình chuyển đổi phương pháp tiếp cận đo lường nghèo từ đơn chiều sang đa chiều, chuẩn nghèo đa chiều và chuẩn nghèo thu nhập sẽ được sử dụng song song.

Chuẩn nghèo mới dự kiến sẽ xem xét dựa trên 5 chiều gồm: Y tế, giáo dục, điều kiện sống, tiếp cận thông tin, bảo hiểm và trợ giúp xã hội. Kết quả đo lường nghèo đa chiều này sẽ cho thấy sự thiếu hụt các chiều của từng cộng đồng, khu vực để các nhà hoạch định chính sách có thể thiết lập thứ tự ưu tiên trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục.

Thu Cúc