Việc xây dựng đề án tuyến đường sắt Bắc-Nam tốc độ cao là cần thiết

Trước ý kiến của Đại biểu Tô Thị Bích Châu (TP. Hồ Chí Minh) cho rằng chất lượng đường sắt hiện nay quá tải, đề nghị Bộ trưởng cho giải pháp cụ thể để tập trung nâng cao chất lượng hạ tầng phục vụ đường sắt và giảm tối đa tai nạn giao thông đường sắt, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh, trong báo cáo với Quốc hội, Bộ Giao thông vận tải đã báo cáo rất rõ giao thông đường sắt mà đặc biệt đường sắt Bắc-Nam là tuyến đường hết sức quan trọng đối với đất nước. Nếu giải quyết giao thông đường sắt tốt sẽ giảm tải cho đường bộ rất nhiều và cũng không cần phải đầu tư nhiều tiền để phát triển hệ thống đường bộ Bắc-Nam như hiện nay.

Tuy nhiên Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cũng thẳng thắn nhìn nhận ngành giao thông vận tải tham mưu kém, do đó trong thời gian vừa qua chưa có những giải pháp để hình thành tuyến đường sắt Bắc-Nam đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật.

“Đường sắt Bắc-Nam hiện nay rất lạc hậu, nếu như đường sắt hiện nay phát triển theo 4 giai đoạn thì giai đoạn của chúng ta sử dụng diesel là giai đoạn thứ 2, có nghĩa là hiện nay vô cùng lạc hậu và có những đoạn đường sắt đã hình thành 70-80 năm nhưng chúng ta vẫn chưa có giải pháp để nâng cấp. Chúng tôi xin nhận trách nhiệm của ngành trong công tác tham mưu để nâng cao chất lượng đường sắt và hiện nay có một số tai nạn giao thông xảy ra liên quan tới đường sắt”, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu.

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể, hiện nay đường sắt Bắc-Nam vẫn còn 5.719 đường giao cắt, trong đó có 1.519 đường giao cắt do Tổng Công ty đường sắt tổ chức có gác chắn, đó là những đoạn đường cắt ngang lớn, có nhiều phương tiện qua lại. Còn lại 4.200 đường giao cắt, gọi là giao cắt dân sinh, chủ yếu đường nhỏ và kết nối vào các khu cụm dân cư.

Do đó, hiện nay nếu đi trên đường sắt sẽ thấy có rất nhiều đường giao cắt và những đường giao cắt này luôn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.

Bộ Giao thông vận tải đã tổ chức hội nghị trực tuyến với các tỉnh, thành phố có đường sắt, chỉ đạo các biện pháp tăng cường công tác quản lý sắp tới; xác định rõ trách nhiệm nào thuộc Bộ Giao thông vận tải, Cục Đường sắt, trách nhiệm nào của địa phương; dứt khoát không để phát sinh thêm các đường giao cắt, với những đường giao cắt hiện nay sẽ tăng cường tự động hóa hoặc đưa ra các giải pháp để đảm bảo an toàn giao thông đường sắt tốt hơn.

“Về lâu dài, hiện nay Bộ Giao thông vận tải đang chuẩn bị đề án xây dựng đường sắt Bắc-Nam tốc độ cao sẽ trình Quốc hội vào năm 2019”, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu.

Còn đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) cho rằng: “Đường sắt là một phương tiện tuyệt đối công cộng cần được ưu tiên. Đường sắt là một giá trị chúng ta được thừa kế từ năm 1936, Việt Nam đã trở thành một trong những nước có được một hệ thống đường sắt hoàn thiện nhất ở châu Á. Ngày hôm nay đường sắt ở tình trạng này, tôi cho là trong nhận thức của chúng ta không đầy đủ. Cách đây 8 năm Quốc hội đã thẩm định và không tán thành việc xây dựng đường sắt cao tốc Bắc-Nam nhưng vẫn khẳng định cần thiết phải sớm có một đường sắt hoàn thiện, có tốc độ cao để đáp ứng như là một phương tiện xương sống của hệ thống giao thông của chúng ta, vậy 8 năm qua hầu như dẫm chân tại chỗ, phải chăng đầu tư làm đường bộ dễ chia sẻ lợi ích, trong khi đường sắt đầu tư lớn? Vì thế tôi muốn đề nghị Bộ trưởng nói rõ quan điểm của mình đối với đường sắt Việt Nam”.

Về ý kiến của đại biểu Dương Trung Quốc, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể bày tỏ sự đồng tình rất cao; khẳng định đường sắt là loại hình vận tải đặc biệt, không có tuyến đường thứ hai để tránh, nên cần quản lý chặt chẽ để tránh đường giao cắt, vật nuôi, con người có thể xâm phạm phạm vi an toàn dẫn đến tai nạn.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, đặc biệt sau khi đất nước thống nhất, tình hình kinh tế nước ta vô cùng khó khăn, quản lý vận hành nhưng chưa làm tốt công tác quản lý hành lang, có giải pháp để bảo đảm an toàn giao thông tuyệt đối cho tuyến đường sắt.

Do đó, khi phát hiện ra những tồn tại, như 5.719 đường giao cắt, chúng ta đã tập trung khắc phục cao độ. Hằng năm đều giảm được vài trăm đường giao cắt bằng các biện pháp. Hiện nay, nhiều giải pháp cấp bách để bảo đảm an toàn và hoạt động của ngành đường sắt cũng đang được tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện.

Về lâu dài, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết đang xây dựng đề án tuyến đường sắt Bắc-Nam tốc độ cao để báo cáo Quốc hội. “Chúng tôi nhận thấy dự án này rất cần thiết cho xã hội, phải kiên trì đề xuất. Thời gian qua Bộ Giao thông vận tải đã thực hiện nhiệm vụ tham mưu, năm 2019, theo chương trình Bộ Giao thông vận tải sẽ trình đề án đường sắt Bắc-Nam tốc độ cao”, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể phát biểu.

Nguyễn Hoàng