Việt Nam cần tối đa hóa hiệu quả viện trợ ODA

Các đại biểu tại Diễn đàn Hiệu quả viện trợ lần thứ 7 (AEF 7). (Ảnh: VGP/Huy Thắng)

Đây là một trong những thông điệp được đưa ra tại Diễn đàn Nâng cao hiệu quả viện trợ lần thứ 7 (AEF 7) do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, tổ chức ngày 26/11 với sự tham gia của đại diện của các cơ quan Việt Nam, các nhà tài trợ, các tổ chức phi Chính phủ nước ngoài (INGO), các tổ chức xã hội nhân dân và khu vực tư nhân.

Tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Nguyễn Thế Phương đã đánh giá cao nỗ lực của các bên tham gia vào quá trình thực hiện Văn kiện Quan hệ đối tác Busan (BPD) và Văn kiện Quan hệ đối tác Việt Nam (VPD) để viện trợ đóng góp nhiều hơn vào hiệu quả phát triển.

Thông điệp từ diễn đàn

Khuyến nghị về những thách thức trong việc sử dụng ODA, đại diện Ngân hàng Thế giới cho rằng, danh mục đầu tư nhóm 6 ngân hàng (tài trợ) đã được tổng kết hiện nay vẫn còn hơn 20 tỷ USD chưa được giải ngân. Các nhà tài trợ đang hướng tới hình thức “viện trợ ODA tốt và thông minh hơn” đòi hỏi sử dụng các nguồn lực hiệu quả, phối hợp chặt chẽ hơn giữa các đối tác phát triển. Nguồn vốn ưu đãi đang ngày càng thu hẹp nên Việt Nam càng cần có kế hoạch chi tiêu công, sử dụng các nguồn lực hiệu quả hơn thông qua sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ và các nhà tài trợ.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thế Phương, các nguồn hỗ trợ ODA sẽ tạo điều kiện để Chính phủ Việt Nam huy động thêm các nguồn đầu tư từ khu vực tư nhân trong nước và quốc tế thông qua hình thức đối tác công tư PPP. Nếu các dự án thí điểm PPP triển khai tốt thì nguồn lực huy động thời gian tới sẽ tăng lên đáng kể.

Thứ trưởng khẳng định, Chính phủ Việt Nam đang phối hợp cùng các đối tác phát triển để định hướng được việc sử dụng nguồn ODA với các ưu đãi khác nhau và các nhà tài trợ khác nhau để đầu tư cho các lĩnh vực, chương trình, dự án thuộc ưu tiên phát triển của Việt Nam trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội.

Các đại biểu tại Diễn đàn AEF cũng cho rằng cần có nỗ lực chung trong việc cải thiện và tinh giản quy trình, thủ tục trong quản lý nguồn ODA. Các đối tác phát triển cam kết cùng Chính phủ duy trì sự hỗ trợ mạnh mẽ các sáng kiến giảm nghèo, đặc biệt rút ngắn khoảng cách về mặt xã hội và địa lý, ngăn chặn sự suy giảm viện trợ cho “các ngành xã hội” như giáo dục, y tế. Các bên cũng thống nhất việc phân bổ lao động và phối hợp giữa các nhà tài trợ, tăng cường chia sẻ kiến thức và chuyển giao công nghệ đi kèm với hỗ trợ tài chính để tối đa hóa hiệu quả ODA.

Các bên đều thống nhất, Việt Nam cần đa dạng hóa nguồn tài chính phát triển ngoài nguồn vốn ODA. Khi là nước có thu nhập trung bình, Việt Nam cần nâng cao mức độ tin cậy tín dụng và khả năng tiếp cận các nguồn vay thương mại, đồng thời khuyến khích các nguồn lực từ khu vực tư nhân.

Ngoài ra, vai trò của Chính phủ trong việc giám sát và tăng cường hiệu lực, hiệu quả của các quy định, thể chế cũng như tạo ra sân chơi bình đẳng và môi trường thông thoáng cũng đóng vai trò quan trọng. Các công ty và khu vực tư nhân cần được huy động để cung cấp các dịch vụ công cho bản thân họ hoặc hợp tác với Chính phủ theo hình thức PPP.

Các thành viên Diễn đàn AEF cam kết sẽ thúc đẩy các vấn đề phát triển quan trọng, hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế-xã hội.

Huy Thắng