Mở hướng phát triển KT-XH tỉnh Hà Giang

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh Hà Giang cũng như các tỉnh cần kết hợp tốt kinh tế với quốc phòng, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Ảnh: VGP/Lê Sơn

Đây là nội dung lớn được nhiều đại biểu quan tâm tại Hội thảo “Phát triển KT-XH tỉnh Hà Giang trong mối liên kết vùng Đông Bắc và Tây Bắc” do Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Ban Kinh tế Trung ương và tỉnh Hà Giang tổ chức chiều 20/3 tại TP. Hà Giang.

Tham dự Hội thảo có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Bắc; nguyên Thường trực Ban Bí thư Phan Diễn; Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ; Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình; Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phùng Xuân Nhạ; lãnh đạo các Ban, ngành Trung ương, lãnh đạo các tỉnh và hàng trăm nhà khoa học, nhà quản lý ở Trung ương, địa phương.

Hội thảo tập trung vào 2 chuyên đề lớn là “Tái cơ cấu nông nghiệp gắn với phát triển chuỗi giá trị đặc sản và nông - công nghiệp dược liệu Hà Giang” và “Phát triển thương mại biên giới tạo động lực cho phát triển KT-XH tuyến biên giới đất liền của tỉnh Hà Giang”.

Địa phương có nhiều dư địa để phát triển

Ông Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho rằng là vị trí cửa ngõ phía Bắc của quốc gia, có 4 tuyến quốc lộ đi qua, có đường biên giới giáp với Trung Quốc dài hơn 277 km, Hà Giang có điều kiện quan trọng kết nối kinh tế biên mậu trong hành lang kinh tế Việt Nam - Trung Quốc và với các nước khác. Với lợi thế này, Hà Giang có thể cùng các tỉnh biên giới phía Bắc, liên kết đề xuất các chủ trương, cơ chế chính sách đột phá về thể chế, hạ tầng nhằm triển khai mạnh mẽ kinh tế biên mậu trở thành thế mạnh trong tái cơ cấu kinh tế.

Với diện tích rừng tự nhiên khá lớn (chiếm 45% diện tích toàn tỉnh), với hệ sinh thái động thực vật nhiều loài quý hiếm, Hà Giang có lợi thế quan trọng phát triển công nghệ sinh học, bảo tồn nguồn gen, bảo vệ môi trường sinh thái đầu nguồn, phát triển vùng dược liệu, du lịch sinh thái và vùng nguyên liệu gỗ, sản phẩm đặc sản. Những lợi thế so sánh này, cần được phát huy nhằm định hướng mô hình tăng trưởng mới cho nông nghiệp, nông thôn Hà Giang.

Giám đốc ĐHQG Phùng Xuân Nhạ cho rằng liên kết vùng là giải pháp đột phá kinh tế của Hà Giang. Do đó, tỉnh cần vừa khai thác lợi thế sẵn có vừa chú trọng vai trò của chương trình KHCN đối với khu vực này khi thực hiện các giải pháp về kết nối không gian giữa các tỉnh, kết nối du lịch, phát triển dược liệu, kết nối thương mại.

Theo Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ, muốn phát triển Hà Giang và cả vùng thì giao thông vận tải cần đi trước một bước. Cụ thể, đầu tư phát triển giao thông liên vùng và nội vùng. Giao thông nội vùng tập trung đầu tư giao thông đến các vùng khó khăn để phát triển hàng hóa, nâng cao dân trí, tìm tòi các lợi thế, đầu tư phát triển cùng sự hỗ trợ của Nhà nước và nỗ lực của bà con thì chắc chắn kinh tế Hà Giang sẽ có chuyển biến nhanh chóng.

Hà Giang đề xuất cơ chế

Theo Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Triệu Tài Vinh, Hà Giang đã xác định quan điểm phát triển trên cơ sở “một trục, hai hướng” như kết nối Đông Bắc và Tây Bắc, kết nối một trục giữa tỉnh Hà Tuyên-Vĩnh Phúc (trước đây) với thị trường Châu Văn Sơn (11 triệu dân của Trung Quốc). Đây là lợi thế không chỉ của Hà Giang, mà còn là nhiệm vụ của các cơ quan Trung ương và địa phương cùng tổ chức thực hiện. Muốn vậy cần phải có cơ chế phù hợp, hợp tác tích cực, liên kết chặt chẽ, thông tin đầy đủ, phẩm và dịch vụ có thế mạnh để cùng nhau phát triển.

Trên cơ sở đó, tỉnh Hà Giang đề xuất một loạt cơ chế, chính sách, bao gồm: Cho tỉnh chủ động, linh hoạt trong chính sách phát triển thương mại biên giới; Trung ương cho Hà Giang báo cáo cơ chế đặc thù phân cấp nguồn thu hoạt động XNK để đầu tư hạ tầng cửa khẩu Thanh Thủy; ưu tiên nguồn lực để đầu tư, nâng cấp các tuyến đường kết nối Hà Giang với Đông Bắc và Tây Bắc; bố trí kinh phí theo quy hoạch, dự án công viên địa chất toàn cầu Đồng Văn; bố trí triển khai dự án dược liệu tỉnh Hà Giang; dành nguồn lực của Trung ương cho việc đào tạo, nâng cao chất lượng dạy nghề cho đồng bào dân tộc thiểu số và giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc; Trung ương cho Hà Giang được chủ động lập danh mục và phê duyệt các loại máy móc đầu tư vào sản xuất nông nghiệp phù hợp với điều kiện canh tác của Hà Giang; đề nghị Bộ KHCN làm đầu mối xây dựng dự án “Ứng dụng đổi mới công nghệ phát triển bò tại cao nguyên đá Đồng Văn thành hàng hóa theo chuỗi giá trị có thương mại trong khu vực”... Đặc biệt, Hà Giang đề nghị cho tỉnh thí điểm việc lồng ghép các nguồn lực, nguồn vốn, chương trình mục tiêu quốc gia cho mục tiêu phát triển của tỉnh.

Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các bộ, ngành Trung ương tiếp tục quan tâm, tham mưu, giúp đỡ Hà Giang trong quá trình phát triển.. Ảnh: VGP/Lê Sơn

Tiếp tục tham mưu, hỗ trợ Hà Giang

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh Hà Giang cũng như các tỉnh cần kết hợp tốt kinh tế với quốc phòng, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Chính sách thương mại biên mậu phải nhạy bén, tạo điều kiện để hàng hóa Việt Nam xuất khẩu thuận lợi nhất. Cần nghiên cứu thị trường Trung Quốc kỹ lưỡng để thúc đẩy quan hệ thương mại để hai bên cùng có lợi.

Phó Thủ tướng lưu ý, đi liền với điều này là GTVT cần phát triển mạnh mẽ hơn nữa, đáp ứng yêu cầu phát triển; công tác quy hoạch không để chồng lấn các quy hoạch phân khu chức năng, trong quá trình làm không nôn nóng, vội vàng; coi trọng chất lượng sản phẩm chủ lực như vùng trọng điểm quốc gia về nguyên liệu, du lịch là hết sức cần thiết; đẩy mạnh giảm nghèo bền vững; đào tạo nhân lực có chất lượng và phù hợp nhu cầu thiết thực của địa phương; bảo tồn các giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Các bộ, ngành Trung ương cần tiếp thu, nghiên cứu kỹ các ý kiến của các đại biểu về chính sách biên mậu, hạ tầng giao thông, cơ chế đặc thù; nghiên cứu, đề xuất chính sách tài chính quốc gia đối với các tỉnh khó khăn như Hà Giang; kịp thời nghiên cứu cơ chế phối hợp, liên kết giữa các tỉnh trong vùng; tiến hành quy hoạch kết cấu hạ tầng và quy hoạch ngành; nghiên cứu và chuyển giao KHCN đến các bản làng; đào tạo và đưa đồng bào đi xuất khẩu lao động, xây dựng cơ sở dữ liệu giữa các tỉnh trong vùng để so sánh, đối chiếu.

Bên cạnh đó, các tỉnh trong vùng và tỉnh Hà Giang tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; các tỉnh chủ trì, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phù hợp.

Phó Thủ tướng đề nghị sau Hội thảo, tỉnh Hà Giang cần chủ động đề xuất các cơ chế, chính sách với cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Các bộ, ngành Trung ương tiếp tục quan tâm, tham mưu, giúp đỡ Hà Giang trong quá trình phát triển.

Đặc biệt, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang tiếp tục phát huy tinh thần tự lực, tự cường, nỗ lực hơn nữa trong phát triển KT-XH thời gian tới.

Lê Sơn