Bảo lưu thời gian đóng BHXH chờ hưởng lương hưu

Về vấn để trên, Luật sư Lê Văn Đài, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng, Đoàn Luật sư Hà Nội trả lời như sau:

Điều kiện hưởng lương hưu

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 50 Luật BHXH thì  người lao động (NLĐ) có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau:

- Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;

- Nam từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi và có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên. Tuổi đời được hưởng lương hưu trong một số trường hợp đặc biệt khác do Chính phủ quy định.

Mức hưởng BHXH một lần

Tại Khoản 1, Điều 55 Luật BHXH quy định, NLĐ được hưởng BHXH một lần khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 50 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

- Suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

- Sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH một lần mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;

- Ra nước ngoài để định cư.

Theo quy định tại Điều 56 Luật này,  mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH.

Bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi đủ điều kiện hưởng lương hưu

Điều 57 Luật BHXH quy định: NLĐ khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu hoặc chưa hưởng BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH.

Theo quy định tại khoản 1, khoản 3, Điều 52 và Điều 53 Luật BHXH thì mức lương hưu hằng tháng của NLĐ đủ điều kiện nghỉ hưu được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.

Mức lương hưu hằng tháng thấp nhất bằng mức lương tối thiểu chung.

Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá sinh hoạt và tăng trưởng kinh tế. Mức điều chỉnh cụ thể do Chính phủ quy định.

Mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần đối với NLĐ tham gia BHXH  trước ngày 1/1/1995 được quy định tại Điều 58 Luật này như sau:

NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.

NLĐ có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.

NLĐ vừa có thời gian đóng BHXH thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH chung của các thời gian (trong đó thời gian đóng theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối của thời gian đó).

Trường hợp bà Trịnh Thanh Hằng, 42 tuổi, đã tham gia BHXH bắt buộc được 21 năm, thời gian tham gia BHXH từ trước ngày 1/1/1995, nay  đã nghỉ làm việc ở công ty và về làm việc tại nhà.

Sau một năm nghỉ việc mà bà không tiếp tục đóng BHXH và muốn được hưởng trợ cấp 1 lần, thì mỗi năm đóng BHXH được hưởng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Hồ sơ gửi cơ quan BHXH gồm: Đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần (theo mẫu); Sổ BHXH; Quyết định nghỉ việc (bản chính hoặc bản sao) hoặc quyết định thôi việc (bản chính hoặc bản sao) hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng lao động hết hạn.

Nếu bà bảo lưu thời gian đóng BHXH chờ đến khi đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu thì bà được hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 1, khoản 3, Điều 52 ; Điều 53; Điều 57 và Điều 58 Luật BHXH nêu trên.

Do thông tin bà Hằng cung cấp không rõ quá trình tham gia BHXH, bà đã đóng BHXH theo chế độ tiền lương do nhà nước quy định hay chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, hay đóng BHXH theo cả hai chế độ tiền lương này. Vì vậy đề nghị bà Hằng đối chiếu quy định trên để biết mức lương hưu bà sẽ được hưởng khi đủ 55 tuổi.  

Luật sư Lê Văn Đài

VPLS Khánh Hưng – Đoàn Luật sư Hà Nội

* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.