Chống ung thư: Dự phòng đi trước

Ung thư luôn là vấn đề sức khỏe được quan tâm tại nhiều nước. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mỗi năm trên toàn cầu có khoảng 12 triệu người mới mắc ung thư và trên 7 triệu người tử vong vì căn bệnh này, trong đó 2/3 là ở các nước đang phát triển. Ung thư là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 2 sau bệnh tim.

Theo báo cáo “Gánh nặng bệnh ung thư và Chiến lược phòng chống căn bệnh ung thư quốc gia đến năm 2020” của Hội Ung thư Việt Nam, ước tính mỗi năm ở nước ta có 150.000 trường hợp mắc mới và 75.000 trường hợp tử vong do bệnh ung thư.

Nhận thức được tầm quan trọng của căn bệnh này đối với sức khỏe cộng đồng, trong nhiều năm qua và đặc biệt những năm gần đây Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Bộ Y tế đã hết sức quan tâm cả về cơ chế chính sách, cơ chế đầu tư cho công tác phòng chống căn bệnh này. Bên cạnh đó chúng ta nhận được sự hỗ trợ nhất định về nhân lực, vật lực của nhiều tổ chức phi chính phủ và bạn bè quốc tế.

Tuy nhiên, cũng giống như ở nhiều nước trên thế giới, ở Việt Nam, căn bệnh này vẫn diễn biến phức tạp, chỉ trong năm 2010, có tới 126.307 ca mắc bệnh.

Theo khuyến cáo của WHO, 40% trường hợp ung thư có thể dự phòng, 30% được chữa khỏi khi phát hiện sớm và điều trị kịp thời, 30% kéo dài thời gian sống cũng như cải thiện chất lượng cuộc sống nhờ can thiệp các biện pháp điều trị.

Tuy nhiên, ở nước ta, qua nghiên cứu 51.625 bệnh nhân ung thư đến khám và điều trị tại 5 bệnh viện: Bệnh viện K, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Tiệp Hải Phòng, Bệnh viện T.Ư Huế trong năm 2009 cho thấy, có đến 13.753 ca đến khám và điều trị bệnh khi đã muộn (giai đoạn III) chiếm tới 71,40%.

TS. Bùi Diệu, Giam đốc Bệnh viện K cho biết, qua điều tra cộng đồng tại 12 tỉnh thành về kiến thức, thực hành phòng một số bệnh ung thư phổ biến cho thấy, tỷ lệ người đân có hiểu biết cơ bản đúng về bệnh ung thư còn rất thấp, chỉ 35%.  67,2% số người được hỏi cho rằng ung thư là bệnh nan y việc phát hiện sớm hay muộn cũng thế thôi. Còn 35,8% cho rằng bị ung thư nếu đụng dao kéo vào sẽ di căn sớm và chóng chết.

Để hạn chế căn bệnh này, Chiến lược phòng chống ung thư quốc gia đến năm 2020 đã xây dựng các giải pháp phối hợp hài hòa việc phòng bệnh phát hiện sớm, điều trị và chăm sóc giảm nhẹ nâng cao chất lượng sống cho người bệnh với nguồn lực hiện có. Chiến lược đã đưa nội dung dự phòng là điều cần quan tâm hàng đầu.

Về vấn đề này Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, dự phòng vẫn phải đi trước. Yếu tố quan trọng để phòng ngừa ung thư là tránh tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ do chế độ dinh dưỡng, lối sống. Để người dân nhận thức được điều này, giáo dục truyền thông đóng vai trò quan trọng.

Việt Hà