Chia sẻ kinh nghiệm cải cách DNNN thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Tọa đàm có sự tham dự của Ủy ban Triển khai và Phát triển Cuba, các diễn giả đến từ các cơ quan của Việt Nam: Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN, Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp,  Cục Tài chính doanh nghiệp, Viện Chiến lược và Chính sách tài chính – Bộ Tài chính, Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương, Viện Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam.

Toàn cảnh buổi toạ đàm. Ảnh:VGP/Huy Thắng.

Buổi Tọa đàm nhằm mục đích chia sẻ kinh nghiệm với Ủy ban Triển khai và Phát triển Cuba về các vấn đề cổ phần hóa và chuyển đổi hệ thống doanh nghiệp nhà nước, các quy định pháp luật về phát triển doanh nghiệp, các chính sách phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước (DNNN), quản lý nguồn vốn phân bổ cho DNNN, phương thức mua bán cổ phần cho người lao động trong quá trình tái cấu trúc hệ thống doanh nghiệp tại Việt Nam...

Ủy ban Triển khai và Phát triển Cuba, thuộc Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Cuba, là cơ quan có nhiệm vụ chỉ đạo triển khai việc thực hiện các vấn đề kinh tế đã thông qua tại Nghị quyết Đại hội Đảng.

Ông Leonel Ramón Andollo Valdés, Phó Chủ tịch Ủy ban Triển khai và Phát triển Cuba khẳng định, những kinh nghiệm trong quá trình cải cách DNNN của Việt Nam là hết sức quan trọng đối với Cuba. Những thông tin chia sẻ của các cơ quan Việt Nam và SCIC là kinh nghiệm quý báu giúp Cuba trong quá trình thực hiện đổi mới.

Các diễn giả đến từ các bộ, cơ quan và SCIC đã trao đổi với phía bạn những kinh nghiệm trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình như: Quy trình cổ phần hóa DNNN tại Việt Nam, chính sách phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN;  cơ chế quản lý các tập đoàn kinh tế nhà nước; đổi mới cơ chế giám sát của cơ quan đại diện chủ sở hữu trong tiến trình tái cơ cấu DNNN; vai trò của SCIC trong tái cơ cấu DNNN ở Việt Nam; hoạt động quản lý danh mục thông qua vai trò đại diện sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp...

Ông Lê Song Lai – Phó Tổng giám đốc SCIC cho biết SCIC có 3 chức năng chính: Thực hiện quyền và nghĩa vụ chủ sở hữu nhà nước tại DN, thứ 2 là đầu tư vốn nhà nước, thứ 3 là cung cấp các dịch vụ tư vấn về CPH, đầu tư tài chính cho DN. Mong muốn của SCIC là trở thành một tổ chức đầu tư chuyên nghiệp của Chính phủ.

Đối với SCIC, trong quá trình triển khai chủ trương đổi mới, sắp xếp, tái cơ cấu và nâng cao hiệu quả DNNN, tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng đại diện chủ sở hữu của Nhà nước, đã tiếp nhận quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại 1.055 doanh nghiệp với tổng giá trị vốn nhà nước hơn 14.800 tỷ đồng. Thông qua vai trò cổ đông, SCIC chủ động xây dựng và thực hiện phương án tái cơ cấu doanh nghiệp; nghiên cứu, tham gia quyết định các phương án kinh doanh của doanh nghiệp; đầu tư thêm vốn vào các doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, qua đó tạo ra giá trị gia tăng cho vốn nhà nước; tập trung xử lý tồn tại của các doanh nghiệp thuộc danh mục quản lý... Đa số các doanh nghiệp do SCIC tiếp nhận bàn giao có kết quả sản xuất kinh doanh tốt; tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân các năm 2013-2018 đạt từ 19-20%, tổng nguồn thu cổ tức cho Nhà nước lũy kế trên 34.000 tỷ đồng.

SCIC đã thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước đối với các công ty cổ phần sau cổ phần hóa thông qua cơ chế người đại diện. Cơ chế người đại diện phần vốn Nhà nước triển khai tại tất cả các doanh nghiệp được kết hợp chặt chẽ với sự giám sát và chỉ đạo trực tiếp của chủ sở hữu đã giúp SCIC bảo toàn và phát triển phần vốn nhà nước tại các doanh nghiệp.

SCIC đã thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu và thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp đạt hiệu quả cao, bán vốn thành công tại 995 doanh nghiệp, bán hết vốn tại 892 doanh nghiệp với doanh thu bán vốn đạt hơn 47.000 tỷ đồng trên giá vốn hơn 11.000 tỷ đồng. Đa số các doanh nghiệp bán vốn chủ yếu quy mô nhỏ, kinh doanh kém hiệu quả nhưng kết quả bán vốn thu được gấp 4,2 lần giá vốn.

Từ cuối năm 2018, thực hiện Nghị định số 131/2018/NĐ-CP ngày 29/9/2018 của Chính phủ, SCIC dưới sự quản lý của Ủy ban quản lý vốn nhà nước cùng 18 Tập đoàn, TCT khác. Do đó, một trong những định hướng của SCIC là nghiên cứu cơ hội tham gia đầu tư dự án, đặc biệt là các dự án có trọng điểm, quy mô lớn, phối hợp với các tập đoàn, tổng công ty thuộc Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước (UBQLVNN) tìm kiếm cơ hội đầu tư để hợp tác triển khai dự án, cùng tham gia triển khai các dự án mà các tập đoàn, tổng công ty đang triển khai hiệu quả, bao gồm các cơ hội đầu tư ra ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Ông Nguyễn Đức Chi, Chủ tịch HĐTV SCIC khẳng định, SCIC sẵn sàng chia sẻ nhiều nhất những hiểu biết của mình trong tiến trình cập nhật mô hình kinh tế XHCN và mong rằng phía Cuba sẽ tham khảo, nghiên cứu để vận dụng trong quá trình cải cách DNNN của mình một cách thành công.

“Việc chia sẻ kinh nghiệm bước đầu là tiền đề cho quá trình hợp tác cụ thể giữa SCIC và các đối tác Cuba, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp của SCIC nghiên cứu tìm hiểu và đầu tư vào Cuba trong thời gian tới”, ông Nguyễn Đức Chi nói.

Anh Minh