Chưa đưa nhà vào đối tượng chịu thuế

Phiên họp thứ 29 UBTVQH khai mạc hôm nay 15/3 - Ảnh Chinhphu.vn

Sáng nay (15/3), Phiên họp lần thứ 29 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) mở đầu với việc các đại biểu tập trung thảo luận về dự Luật thuế nhà, đất. Nhìn chung, các đại biểu đồng tình với việc chưa thu thuế nhà, nhưng còn nhiều ý kiến xung quanh việc có thu thuế với phần đất lấn chiếm hay không.

Không dễ kiểm soát diện tích, giá trị căn nhà

Dự Luật này đã được các đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến tại Kỳ họp  thứ 6 Quốc hội khóa XII vừa qua. Để chuẩn bị trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp tới, UBTVQH đã chỉ đạo lấy ý kiến của đông đảo nhân dân, các chuyên gia, doanh nghiệp về dự Luật này.

Qua thăm dò, đa số ý kiến đề nghị chưa đưa nhà vào đối tượng chịu thuế, sau khi cân nhắc nhiều khía cạnh, UBTVQH cho rằng, trước mắt chưa nên đưa nhà vào đối tượng chịu thuế, chỉ giữ lại các quy định về áp dụng thuế đối với đất.

Về việc chưa đánh thuế nhà, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển lý giải, Nhà là tài sản gắn liền với công sức, sự tích lũy lâu dài của người dân. Trước khi có tiền xây nhà, người dân người dân đã thực hiện các nghĩa vụ thuế khác. Trong bối cảnh nền kinh tế và đời sống người dân còn nhiều khó khăn, áp dụng thêm một sắc thuế nữa là không cần thiết.

Trên thực tế, việc kiểm soát diện tích, đánh giá giá trị căn nhà để tính thuế là vấn đề phức tạp, trong khi điều kiện chưa sẵn sàng. Mặt khác, nguồn thu từ thuế nhà vào ngân sách ước tính không đáng kể, trong khi đó chi phí công tác này lại không nhỏ.

Áp dụng 3  mức thuế suất với đất

Về mức thuế suất đối với đất, báo cáo giải trình của UBTVQH đồng tình với mức thuế suất như dự thảo luật. Theo đó, đối với diện tích đất trong hạn mức, thuế suất là 0,03%; đối với phần diện tích vượt hạn mức nhưng không quá 3 lần thì mức thuế suất là 0,06%; đối với diện tích vượt trên 3 lần hạn mức thì thuế suất là 0,09%.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc quy định các mức thuế suất trên không gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý và đời sống của người nộp thuế, khuyến khích sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, đảm bảo công bằng trong việc nộp thuế, hạn chế đầu cơ, điều tiết thu nhập, lành mạnh hóa thị trường bất động sản.

Tuy nhiên, một trong các vấn đề thảo luận được nhiều đại biểu cho ý kiến là “đánh thuế đối với đất lấn chiếm, đất lưu không do lịch sử để lại đang được là thực trạng tràn lan ở các đô thị hiện nay”.

Đất lấn chiếm: Thu thuế hay không?

Cân nhắc việc không đánh thuế nhà

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển bày tỏ quan điểm cần đánh thuế với những loại đất trên. “Không thể có chuyện vừa lấn chiếm đất của nhà nước, vừa không phải chịu thuế. Thu thuế phần đất lấn chiếm không phải là thừa nhận, hợp pháp hóa”, ông Hiển phân tích.

Có một cách nhìn khác về vấn đề này, Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng phân tích: Nếu áp thuế cả những phần đất lấn chiếm thì mặc nhiên thừa nhận sai phạm? Việc thu thuế này sẽ dẫn đến phá vỡ nguyên tắc của Luật Đất đai đang thi hành hiện nay, khi Luật này quy định “nghiêm cấm mọi hành vi lấn chiếm đất đai của bất cứ tổ chức, cá nhân nào”.

“Đất lấn chiếm là phải thu hồi và xử phạt nghiêm minh theo quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính. Không để xảy ra tình trạng luật này cấm, luật kia lại cho phép được”, ông Vượng đề nghị.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam nêu ra thực tế đất lấn chiếm được thu thuế và người dân đã giữ lại các hóa đơn nộp thuế này để về sau chứng minh quyền sở hữu khi có tranh chấp, khiếu kiện, giải phóng mặt bằng.

Từ thực tiễn này, ông Nam kiến nghị không thu thuế phần đất lấn chiếm và có quy định rõ ràng trong luật, thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đồng tình với quan điểm không đưa  việc đánh thuế phần đất lấn chiếm vào luật. Việc để xảy ra tình trạng lấn chiếm cũng có lỗi của cơ quan quản lý, nay lại dồn về cho dân là chưa hợp lý, hợp tình.

“Việc ứng xử với phần đất lấn chiếm như thế nào còn phải nghiên cứu, bàn bạc sau”, Phó Chủ tịch Uông Chu Lưu nhấn mạnh.

Kết luận vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên nhấn mạnh: Việc thu thuế phần đất lấn chiếm là cần thiết nhưng không có nghĩa là thừa nhận hành vi lấn chiếm đó của người vi phạm, người sử dụng đất phải chịu thuế là đương nhiên vì đây là vấn đề khá phổ biến ở các đô thị.

Lê Sơn