Đảm bảo quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản

Ảnh minh họa

Phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản, đấu giá quyền thăm dò-khai thác tài nguyên khoáng sản (TNKS), đấu giá quyền khai thác khoáng sản (KS), chuyển nhượng quyền thăm dò KS, chuyển nhượng khai thác KS là những vấn đề lớn trong Dự án Luật KS (sửa đổi) được các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tập trung thảo luận và cho ý kiến trong chiều nay.

Hầu hết các ý kiến đồng tình với việc phân cấp cấp giấy phép thăm dò, khai thác KS như trong dự thảo Luật. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, việc cấp giấy phép thăm dò, khai thác KS nên tập trung chủ yếu về Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) để hạn chế cấp giấy phép tràn lan như trong thời gian qua.

Bộ trưởng Bộ TNMT Phạm Khôi Nguyên cho biết, hiện nay, có khoảng 60% tổng diện tích có mỏ là phân cấp cho địa phương. Sắp tới, trong quá trình quản lý nếu địa phương phát hiện ra khu vực thấy cần phân cấp  thì thông báo cho Bộ TNMT. Trong vòng 1 năm Bộ sẽ điều tra, đánh giá và xem xét việc phân cấp đó.  Từ đó tạo chủ động cho cả Nhà nước và địa phương, không tạo ách tắc trong việc phân vùng, phân cấp cho địa phương cấp phép.

Khắc phục tiêu cực trong thăm dò, khai thác TNKS

Đấu giá quyền thăm dò-khai thác TNKS, đấu giá quyền khai thác KS là nội dung được đa số các thành viên UBTVQH tán thành. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Nguyễn Văn Thuận bày tỏ lo lắng về việc hợp pháp hóa hình thức đấu giá cho việc làm tiêu cực. 

Bộ trưởng Bộ TNMT Phạm Khôi Nguyên cho biết đa số các DN đã tham gia đấu giá thăm dò thì sẽ tham gia đấu giá khai thác. Mục tiêu của đấu giá trong lĩnh vực này là xóa bỏ cơ chế "xin - cho", chọn được nhà đầu tư có đủ năng lực, không để thất thu ngân sách Nhà nước. 

Về vấn đề này, Ủy ban Kinh tế (UBKT) của Quốc hội và cơ quan soạn thảo đều đồng thuận đề nghị giữ nguyên quy định mang tính nguyên tắc về đấu giá quyền thăm dò, khai thác KS trong dự thảo Luật. Đây là quy định cần thiết, phù hợp với yêu cầu quản lý hoạt động KS trong nền kinh tế thị trường, khắc phục tiêu cực hiện nay.

Vấn đề chuyển nhượng quyền thăm dò KS, chuyển nhượng quyền khai thác KS cũng được các thành viên UBTVQH thảo luận và đưa ra nhiều ý kiến. Hầu hết đều nhất trí cần phải có cơ chế chuyển nhượng,

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH Nguyễn Văn Thuận, ngoài hai tiêu chí như trong báo cáo giải trình thì cần có những tiêu chí cụ thể hơn để tránh tình trạng đấu giá thật nhưng chuyển nhượng “ảo”.

Phó Chủ tịch QH Nguyễn Đức Kiên đề nghị chuyển nhượng nhưng phải có điều kiện, có quy định quyền và trách nhiệm của mỗi bên. Cơ quan Nhà nước phải kiểm soát được nếu không sẽ xảy ra tình trạng buôn bán trung gian.

Kiều Liên