Để hàng Việt ngày càng vững trên sân nhà

Các vị khách mời tại buổi tọa đàm (từ trái sang phải: ông Trương Quang Hoài Nam; bà Vũ Kim Hạnh). Ảnh: Chinhphu.vn

Buổi tọa đàm với chủ đề “Để người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức với sự tham gia của ông Trương Quang Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương và bà Vũ Kim Hạnh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) ngày 22/7 đề cập một số vấn đề liên quan đến việc sản xuất và tiêu dùng hàng Việt.

Thay đổi nhận thức tiêu dùng

Theo đánh giá của ông Trương Quang Hoài Nam, so với cùng kỳ năm trước, hàng hóa nội địa bán ra tăng hơn 20%, con số này đã phần nào cho thấy thành công bước đầu của Cuộc vận động.

Điều đáng chú ý là, người dân đặc biệt là người nông dân được "nhìn tận mắt, sờ tận tay, được dùng thử hàng hóa" nhờ Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn do BSA tổ chức. Nhờ vậy, họ đã nhận biết được mẫu mã, chất lượng, giá cả của hàng Việt Nam, điều này đã góp phần thay đổi nhận thức của người dân về hàng Việt.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp (DN) cũng đã tích cực trong việc nâng cao chất lượng, thay đổi mẫu mã, kiểu dáng, giá cả khiến cho hàng hóa hấp dẫn, thu hút người mua và có sức cạnh tranh hơn. Các cơ quan quản lý cũng đã nhận thấy tiềm năng của hàng hóa sản xuất trong nước nên trong thời gian qua chúng ta đã có sự phối hợp giữa 3 bên (DN-người tiêu dùng-nhà quản lý) như kiểm soát hàng hóa nhập khẩu, ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, đẩy mạnh tiêu thụ hàng trong nước.

Còn theo bà Vũ Kim Hạnh, Cuộc vận động đạt được mục đích cao nhất là thúc đẩy phát triển thị trường nội địa. Đến thời điểm này, BSA đã tổ chức được 12 phiên chợ hàng Việt đến các khu công nghiệp, khu chế xuất, 47 phiên chợ tại 18 tỉnh thành trên cả nước.

Hơn 25 tỷ đồng với các mặt hàng Việt Nam có chất lượng đã đến được tay người tiêu dùng nông thôn. Có thể nói, người tiêu dùng Việt Nam ở nông thôn bây giờ mới “vỡ lẽ”, mới thấy là hàng Việt rất phong phú về chủng loại, mẫu mã, chất lượng tốt và giá cả cũng vừa với túi tiền của mình.

Qua thực tế, nhiều DN cũng trực tiếp "kiểm tra được sức khỏe" các đại lý của mình ở  vùng sâu vùng xa để có thêm thông tin cho việc cải tiến sản phẩm và "chỉnh trang" thêm mạng lưới phân phối.

Bà Vũ Kim Hạnh cho biết, nếu phiên chợ đầu tiên vào tháng 3/2009 chỉ có 10 DN tham gia thì đến phiên gần đây nhất 45 DN cùng vào cuộc, trong đó, có cả DN địa phương.

Nếu tính đầu DN thì tổng cộng đã có hơn 19.000 DN tham gia. Chính điều này sẽ tạo sức lan tỏa rất lớn cho các hoạt động về sau. Có những địa phương trước đây chưa quan tâm nhiều song nay nhiều địa phương đã chủ động đề nghị BSA vận động các DN tổ chức các phiên chợ hàng Việt ở tỉnh mình, ông Nam cho biết.

Sức hút của hàng Việt nằm trong tay DN

Trước thực tế là người tiêu dùng Việt vẫn ưa hàng ngoại hơn nên để tăng sự quan tâm của người tiêu dùng với hàng nội địa, bà Hạnh khẳng định: “Trước hết trái bóng đặt vào chân DN”. Bởi sản phẩm phù hợp với thị hiếu, chất lượng tốt, giá cả tương đối hợp lý, chắc chắn người tiêu dùng sẽ dễ chấp nhận.

Bà Hạnh nhấn mạnh một khía cạnh rất đáng chú ý là, các phiên chợ hàng Việt đã chỉ ra một điều, đó là DN - người bán hàng, phải đối xử với người tiêu dùng nông thôn như đối với người tiêu dùng thành thị. Không thể coi người dân vùng nông thôn do ít thông tin về thị trường mà cố tình làm ăn theo kiểu "đánh quả" được. Bởi có trường hợp, do áp lực doanh số, vẫn có đại lý đã đưa hàng quá hạn, hàng kém chất lượng về nông thôn, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh hàng Việt trong mắt người dân.

Nói như vậy không có nghĩa chúng ta đòi hỏi DN phải "đơn thương độc mã", vì môi trường cạnh tranh của chúng ta vẫn còn chưa thực sự lành mạnh. Hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu vẫn còn nhiều. Lực lượng chức năng kiểm tra kiểm soát hàng lậu, hàng giả còn mỏng; sự hỗ trợ của nhà nước để DN đưa hàng về vùng sâu vùng xa cũng chưa thể rộng khắp và đều khắp. DN cũng cần đến sự hỗ trợ của Nhà nước trong điều kiện cho phép.

Hàng Việt dần lấy lại lợi thế sân nhà

Nâng cấp hạ tầng thương mại đi đôi rà soát, xây dựng chính sách

Theo ông Trương Quang Hoài Nam, để giảm bớt khó khăn cho DN đưa hàng về nông thôn thì trước hết chúng ta cần phải nâng cấp hạ tầng thương mại, mà cụ thể là nâng cấp đường sá và hệ thống chợ để người dân dễ dàng giao lưu mua bán.  

Bên cạnh đó, DN cũng rất cần được cung cấp kiến thức về cách tiếp cận thị trường nông thôn thông qua các khóa đào tạo kỹ năng bán hàng cho các tiều thương như BSA đã làm tại các phiên chợ hàng Việt về nông thôn vừa qua.

Còn theo bà Hạnh, chúng ta đã vào WTO, nên không thể ủng hộ tiền cho DN như một hình thức bảo hộ, tuy nhiên trong khuôn khổ quy định của WTO, chúng ta vẫn có thể thực hiện được một số việc như chi phí nghiên cứu thị trường; hỗ trợ DN về truyền thông; cung cấp các chương trình huấn luyện đào tạo để DN có đủ kiến thức, sự tự tin đi vào thị trường nông thôn.

Ông Nam cho biết, Bộ Công Thương đang xây dựng Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia năm 2011, trong đó, bộ phận xúc tiến thương mại nội địa sẽ được coi là một cấu thành hết sức quan trọng. Tới đây Bộ Công Thương sẽ phối hợp với hiệp hội ngành hàng, DN để tạo sự liên kết trong việc cung cấp thông tin thị trường nhằm tăng cường hợp tác và hạn chế việc cạnh tranh không lành mạnh. Bộ đang đôn đốc các trường xây dựng kế hoạch đào tạo đội ngũ nhân viên bán hàng, phụ trách quầy, cửa hàng trưởng nhằm nâng cao chất lượng phục vụ bà con.

Bộ Công Thương cũng đang tiến hành rà soát lại các cam kết trong khuôn khổ  WTO, xem những hoạt động nào không bị cấm để có thể hỗ trợ DN.

Cuối cùng, đó là vấn đề quy hoạch lại hệ thống phân phối trên cả nước. Ông Nam cho biết, do tốc độ phát triển của chúng ta quá nhanh nên hệ thống phân phối cũ đã lạc hậu không thay đổi theo kịp. Vì thế, DN nên tích cực tham gia vào việc xây dựng hệ thống phân phối để đưa hàng hóa của mình tới mọi miền đất nước.

Nguyệt Hà