Dự thảo Luật Khiếu nại cần tiếp tục chỉnh sửa

Phiên họp thứ 33 Ủy ban Thường vụ Quốc hội

 Chưa đưa ra được cơ chế giải quyết khiếu nại hữu hiệu

Báo cáo trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 33, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào cho biết, dự thảo Luật lần này đưa ra nhiều quy định mới về phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng, trình tự khiếu nại, trách nhiệm xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính, thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, khiếu nại và giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật cán bộ, công chức...

“Việc xây dựng Luật Khiếu nại nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật Khiếu nại, tố cáo hiện nay, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại hiện nay là một yêu cầu khách quan và cần thiết”, Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Hào trình bày.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cho rằng, cơ quan soạn thảo đã nghiêm túc, công phu trong xây dựng dự thảo Luật, cố gắng xây dựng cơ chế giải quyết khiếu nại có những điểm mới. Tuy nhiên, trong  báo cáo thẩm tra sơ bộ , Ủy ban Pháp luật cũng chỉ ra những hạn chế cần khắc phục trong dự thảo Luật.

Cụ thể, vẫn còn những nội dung được sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật về cơ bản không khác so với cơ chế giải quyết khiếu nại hiện hành, một cơ chế tồn tại đã trên 30 năm với tính nhân văn là tạo cơ hội cho người bị khiếu nại sửa sai, nhưng thực tế lại không có hiệu quả.

“Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy rằng, nếu duy trì cơ chế này thì về cơ bản không đạt được mục đích lớn là khắc phục cho được tình trạng hiện nay về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực quản lý hành chính Nhà nước” ông Thuận nói.

Bên cạnh đó, những nội dung của dự thảo Luật chưa đáp ứng được yêu cầu của Quốc hội đề ra là khẩn trương tiến hành tổng kết toàn diện việc thi hành Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998, làm cơ sở cho việc nghiên cứu sửa đổi cơ bản Luật Khiếu nại, tố cáo. Đặc biệt là xây dựng cơ chế hữu hiệu để giải quyết các khiếu nại hành chính phù hợp với tình hình thực tế của nước ta và thông lệ quốc tế.

Chưa đồng thuận vấn đề khiếu nại đông người và luật sư tham gia khiếu nại

Tham gia thảo luận, nhiều Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng không ít quy định mà dự thảo Luật đưa ra chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại đang đặt ra.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Phùng Quốc Hiển, Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng cho rằng, việc sửa đổi và tách Luật Khiếu nại, tố cáo thành hai bộ luật là Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo phải làm một cách căn cơ. Nếu chỉ tách một cách cơ học để trình Quốc hội như hiện nay thì chưa đạt yêu cầu về chất lượng.

Theo Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng, bên cạnh những kết quả đã đạt được thì công tác giải quyết khiếu nại thời gian qua chưa giảm và có dấu hiệu ngày càng phức tạp, đặc biệt có đến 75-80% các khiếu nại tập trung vào lĩnh vực đất đai.

“Qua hai lần giám sát của Quốc hội, chúng tôi nhận thấy việc giải quyết khiếu nại vẫn còn gửi đơn thư lòng vòng, đùn đẩy, né tránh, ảnh hưởng không nhỏ đến quyền và lợi ích của người dân”, Trưởng Ban Dân nguyện nêu thực trạng.

Bên cạnh đó, tại buổi thảo luận các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội  còn có ý kiến khác nhau về những vấn đề như có nên đưa vào Luật vấn đề khiếu kiện đông người, luật sư tham gia vào các vụ khiếu nại và tổ chức tiếp công dân đến khiếu nại như thế nào.

Giải trình và tiếp thu ý kiến các đại biểu, Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Hào cho biết, việc giải quyết khiếu nại hiện nay vẫn còn nhiều tồn tại lớn bởi đây là vấn đề do lịch sử để lại. Nguyên nhân khiếu nại là do cơ chế, chính sách, đặc biệt là chính sách đất đai, do quản lý yếu kém và ngay công tác giải quyết khiếu nại cũng chưa tốt.

Phó Chủ tịch Uông Lưu Chu đề nghị cơ quan soạn thảo cần tiếp thu nghiêm túc ý kiến của các đại biểu, xây dựng lại Tờ trình và tập hợp thêm nhiều tài liệu làm căn cứ khoa học để có thể trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 8 tới đây.

Lê Sơn