Kinh tế - xã hội 9 tháng chứng kiến nhiều dấu mốc mới

Ước tính năm 2018, cả nước sẽ xuất khẩu 238 tỷ USD, xuất siêu 1 tỷ USD.

Các báo cáo và ý kiến thảo luận tại phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 1/10 cho thấy tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 tiếp tục xu hướng tích cực; tình hình 9 tháng đạt kết quả rất toàn diện trên mọi lĩnh vực, củng cố niềm tin xã hội; vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam được nâng lên. Những kết quả, dấu mốc này cũng cho thấy triển vọng sáng sủa cho cả năm 2018 và các năm tới.

Trong đó, nổi bật nhất là GDP 9 tháng năm 2018 tăng 6,98%, là mức tăng cao nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2011. Cả 3 khu vực đều tăng cao: Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,65%; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,89%; khu vực dịch vụ tăng 6,89%. Đặc biệt, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo là động lực chính của tăng trưởng kinh tế với mức tăng cao 12,65%.

Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9/2018 tăng 0,59% so với tháng trước, CPI bình quân 9 tháng năm 2018 tăng 3,57% và dự kiến chúng ta sẽ kiểm soát được chỉ số CPI theo chỉ tiêu Quốc hội giao.

Kim ngạch xuất khẩu ước tính đạt 179 tỷ USD, tăng 15,4%. Đáng mừng là xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước tăng cao hơn khu vực FDI, cụ thể khu vực trong nước tăng 17,5% trong khi khu vực FDI (kể cả dầu thô) tăng 14,6%. Có 26 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, trong đó có 5 mặt hàng đạt trên 10 tỷ USD. Trong 9 tháng tiếp tục xuất siêu 5,39 tỷ USD, đây là mức kỷ lục.

Vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước và tương đương 34% GDP. FDI thực hiện ước đạt 13,25 tỷ USD. Tổng cầu tăng mạnh, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,3%, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 8,8%. Khách quốc tế đạt trên 11,6 triệu lượt, tăng 22,9% (ước cả năm trên 15 triệu lượt).

Trong 9 tháng, cả nước có trên 96 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký là 963,4 nghìn tỷ đồng, tăng 2,8% về số doanh nghiệp và tăng 6,7% về số vốn (ước cả năm có 130 nghìn doanh nghiệp thành lập mới). Gần 23 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 8,5% so với cùng kỳ. Việt Nam tiếp tục dẫn đầu thế giới về Chỉ số tinh thần khởi nghiệp, với 92% người được hỏi sẽ cân nhắc khởi nghiệp, 88% sẵn sàng chấp nhận rủi ro thất bại khi khởi nghiệp so trung bình thế giới ở mức 47%.

GDP nhiều khả năng vượt mục tiêu

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, Người phát ngôn của Chính phủ, đến thời điểm này, chúng ta có thể khẳng định sẽ hoàn thành toàn bộ 12 chỉ tiêu Quốc hội giao cho năm 2018, với 8 chỉ tiêu vượt và 4 chỉ tiêu đạt.

Trong đó, thu ngân sách 2018 dự kiến tăng khoảng 3% so với dự toán và tăng 5,5% so với 2017. Con số rất ấn tượng là bội chi năm 2018 dự kiến đạt 3,67%, thấp hơn chỉ tiêu Quốc hội giao là 3,7%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội Quốc hội giao từ 33-34% thì dự kiến cả năm vẫn giữ được mức cao là 34%. Xuất nhập khẩu dự kiến đạt 475 tỷ USD, với 238 tỷ USD xuất khẩu, xuất siêu 1 tỷ USD.

Tính chung, nếu giữ được tốc độ tăng trưởng này thì GDP cả năm sẽ vượt mức 6,7%. Nếu tăng trưởng GDP quý IV đạt 6,8-6,9% thì cả năm chắc chắn vượt mức 6,7%. Tăng trưởng nông nghiệp dự kiến cả năm đạt 3,3%. Riêng xuất khẩu nông lâm thủy sản quyết tâm đạt 40,5 tỷ USD. Đặc biệt, đóng góp của các nhân tố năng suất tổng hợp (TFP) ước đạt 40,23%, năng suất lao động duy trì nhịp độ tăng, vượt cao hơn chỉ tiêu Quốc hội đã giao.

Tính chung cả nhiệm kỳ, Chính phủ thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Quốc hội, Trung ương. Đến nay, đã có 9 chỉ tiêu đạt mục tiêu 5 năm và Chính phủ quyết tâm thực hiện toàn diện các mục tiêu kinh tế-xã hội cả nhiệm kỳ. Tăng trưởng kinh tế cũng đang hướng tới sự phát triển bền vững, chuyển đổi cơ cấu và mô hình kinh tế dần đi vào thực chất. 

Bám sát tình hình, có đối sách kịp thời, phù hợp

Bên cạnh những kết quả, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu cần nhìn nhận rõ những bất cập, khó khăn, thách thức, yếu kém, đặc biệt là những diễn biến phức tạp từ cạnh tranh thương mại Mỹ - Trung. Sức ép lạm phát còn rất lớn, cả bên trong và bên ngoài, cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ. Một số loại nông sản tiếp tục khó khăn, giá xuống thấp như chè, hồ tiêu, mía, tình trạng mạo danh hàng Việt Nam diễn ra phức tạp...

Chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 13,8% so với cùng thời điểm năm trước (cùng thời điểm năm 2017 tăng 8,8%), trong đó tỷ lệ tồn kho một số ngành rất cao... Chín tháng có trên 23 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, tăng 24,6%.

Tình trạng giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản tuy có nhiều cải thiện nhưng còn nhiều bất cập. Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, khiếu kiện đông người... ở nhiều địa bàn diễn biến phức tạp, cùng với đó là hoạt động của một số băng nhóm tội phạm, lừa đảo, đâm thuê chém mướn, cướp ngân hàng... gây lo ngại. Nguy cơ một số dịch bệnh diễn biến phức tạp như dịch tả lợn châu Phi.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Chính phủ yêu cầu các Bộ ngành, địa phương không được lơ là, chủ quan với kết quả đạt được; cần tiếp tục tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra; bám sát diễn biến tình hình quốc tế, trong nước, có đối sách phù hợp, kịp thời, đặc biệt là mục tiêu ổn định vĩ mô và kiểm soát lạm phát dưới 4%. Tập trung chỉ đạo vào khâu thực thi, kỷ luật kỷ cương hành chính, thực hiện nghiêm và tăng cường vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

Trong điều kiện kinh tế vĩ mô ổn định và tăng trưởng tốt, cần tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cơ cấu lại nền kinh tế, cơ cấu lại nợ công; cải cách thể chế; thúc đẩy tăng năng suất lao động; nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp, sản phẩm; đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước, phát triển doanh nghiệp tư nhân, thúc đẩy khởi nghiệp.

Hà Chính