Năm 2010: Thu hút FDI có định hướng và chọn lọc

Theo Báo cáo  tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) 3 tháng đầu năm 2010 của Cục Đầu tư nước ngoài, giải ngân vốn FDI trong tháng 3 đạt kỷ lục 1,4 tỷ USD, đã nâng tổng số vốn FDI giải ngân trong quý I đạt khoảng 2,5 tỷ USD, tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2009.

Đây là một kết quả đáng mừng trong bối cảnh nền kinh tế thế giới vẫn chưa có dấu hiệu khởi sắc rõ rệt. Quan trọng hơn, giải ngân vốn FDI đang có xu hướng tăng lên trong năm 2010: tháng 1 đạt 400 triệu USD; tháng 2 tăng thêm 700 triệu USD và tháng 3 gấp 2 lần tháng 2, gấp 3,5 lần tháng 1.

Hướng dòng vốn vào công nghiệp phụ trợ

Bộ Kế hoạch và Đầu tư xác định, trong năm 2010 sẽ chọn lọc để hướng dòng vốn FDI vào những lĩnh vực quan trọng như công nghiệp phụ trợ, phát triển cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Các ngành khác nhận được sự ưu tiên tiếp theo là chế biến nông sản, dịch vụ có giá trị gia tăng cao, ngành sản xuất tiết kiệm năng lượng và các ngành có tỷ trọng xuất khẩu lớn. Để thực hiện được điều này phụ thuộc rất nhiều vào địa phương trong bối cảnh phân cấp mạnh mẽ về cấp phép đầu tư.

Đồng quan điểm, ông Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương nhận định: FDI nên được thu hút vào lĩnh vực dịch vụ, đầu tư cho sản xuất nâng cao chất lượng cạnh tranh cho nền kinh tế phát triển bền vững. Đây là vấn đề mà chúng ta cần quan tâm. Trong chừng mực nào đấy, thì những năm qua, tỷ trọng FDI dành cho bất động sản là quá lớn. Dù tiềm năng của thị trường này rất lớn, song cần tính tới giải toả các nút thắt để hút thêm FDI vào các lĩnh vực khác như công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến...

Bên cạnh việc chọn lọc và nâng cao hiệu quả các dự án đầu tư, thu hút FDI trong năm 2010 phải gắn chặt với quá trình tái cấu trúc nền kinh tế; thu hút FDI hướng vào những ngành nghề, sản phẩm cụ thể, phục vụ quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm khai thác tối đa tiềm năng và hiệu quả của nguồn vốn này.

Muốn vậy, chúng ta cần xây dựng quy hoạch tổng thể về thu hút FDI gắn với các loại quy hoạch khác như quy hoạch vùng, quy hoạch ngành...để có thể định hướng luồng vốn FDI. Bên cạnh đó, cần tạo môi trường đầu tư hấp dẫn hơn nữa như đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện và nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải cách hệ thống giáo dục và đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao.

Mở cửa thị trường dịch vụ

Theo ông Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Đầu tư nước ngoài Việt Nam, ngành dịch vụ ngày càng chiếm thị phần lớn trong thương mại toàn cầu. Khu vực dịch vụ bao gồm nhiều lĩnh vực: du lịch, tài chính, y tế, chăm sóc sức khỏe... Trong những nền kinh tế phát triển, các dịch vụ này thường chiếm hơn một nửa các hoạt động kinh tế. Ngành dịch vụ của Việt Nam vẫn còn chậm phát triển và như vậy còn nhiều “đất” để phát triển.

Tại Việt Nam, việc mở cửa thị trường dịch vụ cho nhà đầu tư nước ngoài sẽ tạo điều kiện để đa dạng hoá và nâng cao chất lượng phát triển của các ngành dịch vụ, qua đó góp phần tăng trưởng kinh tế, tạo thêm giá trị gia tăng và nâng cao sức cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam. Ngược lại, sự tăng trưởng và phát triển của các ngành dịch vụ cũng tạo điều kiện để Việt Nam tăng sức hấp dẫn và cạnh tranh khi thu hút FDI vào các ngành kinh tế khác.

Sức hút đầu tư từ lĩnh vực dịch vụ là tiềm tàng, theo tính toán của UNCTAD, tỷ trọng dịch vụ trong xuất nhập khẩu hiện chiếm khoảng 70% giá trị xuất nhập khẩu toàn cầu. Điều này có nghĩa là muốn thu hút đầu tư nước ngoài từ các nước phát triển, Việt Nam phải mở cửa khu vực dịch vụ và thu hút đầu tư, liên doanh trên các lĩnh vực dịch vụ.

Vì thế, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc nhấn mạnh: “Chúng ta cần tích cực hơn, khẩn trương hơn để đón đầu xu thế này và cần vận dụng mọi biện pháp để tranh thủ cơ hội đầu tư cũng như cơ cấu lại danh mục đầu tư”.

Theo kết quả nghiên cứu công bố đầu năm 2010 vừa qua tại Hội nghị của LHQ về thương mại và phát triển (UNCTAD), Việt Nam nằm trong 15 nước được đánh giá cao về môi trường đầu tư và là điểm đến hấp dẫn cho FDI trong năm 2010. Vốn đăng ký mới dự kiến trong năm 2010 khoảng 19 tỷ USD, vốn tăng thêm dự kiến khoảng 3 tỷ USD.

 

Công Trí