Ngành Tòa án đang quá tải

Chánh án Trương Hòa Bình: Tôi đã trực tiếp giải quyết nhiều vụ án bức xúc, nhạy cảm - Ảnh Chinhphu.vn

Số lượng và chất lượng của đội ngũ thẩm phán, liên quan tới hiệu quả và chất lượng của công tác xét xử là nội dung được các đại biểu Quốc hội quan tâm chất vấn Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao (TANDTC) Trương Hòa Bình tại phiên làm việc chiều nay (19/3) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Thẩm phán phải làm việc cả thứ Bảy, Chủ nhật

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận nêu ra thực trạng nhiều vụ án bị kháng nghị do vi phạm tố tụng và chất vấn: Do trình độ non yếu hay các lý do khác?

Chánh án TANDTC cho rằng nguyên nhân có cả khách quan lẫn chủ quan. Với số lượng công việc như hiện nay, làm việc hết công suất cũng chỉ được 1/3, vừa qua để giải quyết được 40% công việc, đội ngũ thẩm phán đã phải cố gắng làm việc cả ngày thứ Bảy, Chủ nhật.

“Bản thân tôi, dù rất bận nhưng hàng ngày vẫn trực tiếp xem xét, nghiên cứu hồ sơ của 2-3 vụ án sau khi các Tòa chuyên trách thụ lý. Tính ra, hàng năm tôi trực tiếp nghiên cứu khoảng 1.000 vụ án cụ thể, năm qua đã kháng nghị gần 200 vụ”, Chánh án cho biết và đề xuất hướng giải quyết quá tải công việc hiện nay là phân cấp để các tòa chuyên trách khác tham gia và huy động lực lượng thẩm phán các tòa phúc thẩm.

Chánh án Trương Hòa Bình thừa nhận, cũng có nguyên nhân từ phía thẩm phán, tình trạng tiêu cực là có nhưng không phổ biến, song đây là vấn đề nhức nhối của ngành. Giải pháp khắc phục vẫn là nâng cao hơn nữa đạo đức trách nhiệm, xử lý nghiêm những thẩm phán vi phạm...

Về đội ngũ thẩm phán, Trưởng Ban Dân nguyện Trần Thế Vượng chất vấn, giải pháp gì để giải quyết tình trạng thiếu về số lượng và còn yếu về chất lượng của đội ngũ này, nhất là trong bối cảnh chủ trương tăng thẩm quyền của TAND cấp huyện?

Theo Chánh án Trương Hòa Bình, hiện đã tăng 450 thẩm phán so với năm 2007. Để giải quyết tình trạng thiếu thẩm phán phải rà từng nguyên nhân như lương thấp, chế độ chính sách chưa rõ ràng...

Vừa qua, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định quy định về lương thâm niên đối với thẩm phán. Một số giải pháp khác là tăng cường thẩm phán đến vùng sâu, vùng xa; cử tuyển thẩm phán; biệt phái, điều động với những chính sách kèm theo; có cơ chế đặc thù; mở rộng nguồn tuyển lựa...

Hiện nay, Tòa án nhân dân tối cao đang tiến hành triển khai xây dựng và thực hiện Đề án nâng cao năng lực và quy mô của Trường cán bộ Tòa án.

Liên quan đến trường hợp các bản án tuyên không rõ ràng mà Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba chất vấn, Chánh án Trương Hòa Bình cho hay, thực hiện lời hứa của mình tại Kỳ họp Quốc hội vừa qua, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành chỉ thị về việc phối hợp với ngành Tư pháp và Kiểm sát trong việc rà soát những vụ án tuyên không rõ, không thi hành được và gây khiếu kiện kéo dài. Những vụ tuyên không rõ sẽ được “tòa án giải thích”, những vụ đã tuyên án mà không thi hành được sẽ được kháng nghị xét xử lại.

Cử tri giám sát các vấn đề đã được Bộ trưởng, Trưởng ngành hứa

Kết luận phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhận xét: Qua các phiên chất vấn đã làm rõ thêm các vấn đề mà cử tri và đại biểu quan tâm. Các Bộ trưởng, Trưởng ngành cũng thấy được nhiều vấn đề của ngành mình cần được chấn chỉnh, làm tốt hơn.

“Không khí chất vấn và trả lời vẫn trầm, đọc vẫn dài, hỏi như trình bày và có câu hỏi nằm ngoài nhóm vấn đề đã được chủ tọa đề nghị tập trung chất vấn”, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng lưu ý.

Theo đó, Chủ tịch đề nghị các đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước tiếp tục giám sát những vấn đề mà các Bộ trưởng, Trưởng ngành nêu ra tại phiên chất vấn này.

Lê Sơn