Nhiều dư địa để Việt Nam trở thành trung tâm nội thất thế giới

Ảnh minh họa.

Cần “lấp đầy” khâu thiết kế và phân phối

Được biết đến là cuộc triển lãm đầu tiên về “gu” thiết kế và nội thất, Vifa GU được nhà tổ chức - Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (HAWA) - kỳ vọng sẽ mở thêm trang mới cho ngành thiết kế nội thất và đồ gỗ Việt Nam. Bởi dù đang là quốc gia đứng thứ 5 thế giới, thứ 2 châu Á, và đứng đầu Đông Nam Á về xuất khẩu gỗ và lâm sản (với kim ngạch năm 2018 đạt hơn 9,3 tỷ USD - trong đó xuất siêu 7,1 tỷ USD) nhưng “phần lớn giá trị này lại đến từ phân khúc sản xuất, chứ không phải từ khâu thiết kế và phân phối như ở nhiều thị trường phát triển khác”, HAWA nhận định.

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Phú Ngọc Trai, người đứng đầu Công ty tư vấn GIBC, trong khi tổng giá trị của ngành sản xuất đồ gỗ trên thế giới ước khoảng 140 tỷ USD thì giá trị đồ gỗ tới tay người tiêu dùng cuối cùng lên tới hơn 450 tỷ USD (do có thêm phần giá trị gia tăng từ các khâu thương mại, thiết kế, phân phối, thương hiệu…). Điều này đã mở ra hàm ý về một bức tranh đầy tiềm năng và hy vọng cho ngành đồ gỗ Việt Nam khi các DN “dám” mạnh tay đầu tư lấp đầy các khoảng trống ấy.

Vifa GU vì vậy được HAWA kỳ vọng sẽ trở thành bước đi tiên phong để góp phần cùng “nhen nhóm” mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm đồ gỗ nội thất của thế giới trong nay mai. Do đó, cuộc triển lãm được “quy hoạch” không nhằm tìm đầu ra cho sản phẩm như nhiều hội chợ trong ngành xây dựng, bất động sản, đồ nội thất hiện nay… Thay vào đó, đây trước hết sẽ là nơi trình diễn, thử nghiệm sản phẩm để thăm dò nhu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng nội địa.

“Vifa GU như một nơi cung cấp thực phẩm nguyên liệu và giúp người mộ điệu chọn được ‘thực phẩm’ phù hợp nhờ sự tư vấn của giới chuyên môn là các kiến trúc sư và các nhà thiết kế”, Phó chủ tịch HAWA Nguyễn Chánh Phương giải thích thêm.

Và cũng vì nhà tổ chức đặt mục tiêu ưu tiên “xây móng” cho thị trường nội địa trước khi cổ vũ doanh nghiệp “dong buồm ra biển lớn” nên những nhà sản xuất, kinh doanh, thiết kế không có kênh tiêu thụ trong nước sẽ không được tham dự Vifa GU lần này.

Các sản phẩm, thiết kế trưng bày cũng phải có yếu tố “xanh”, có tính bảo vệ môi trường. Do đó, cuộc triển lãm “gu” nội thất lần đầu tiên tại Việt Nam cũng tuyên bố không “chào đón” các thiết kế thiếu thân thiện với thiên nhiên (được sản xuất từ gốc cây, rễ cây lâu năm, từ những vật liệu trong danh sách động, thực vật được bảo vệ hay có “đầu vào” từ nguyên liệu hóa thạch…).

“Tất nhiên mọi sự tiên phong chắc chắn chưa có được thấu hiểu và hưởng ứng lớn từ giới doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đồ gỗ và thiết kế nội thất nhưng tôi tin trong khoảng 10 năm tới, đây sẽ là cuộc triển lãm nhận được mong đợi lớn của công chúng” vị Chủ tịch HĐQT của CTCP Thủ công Mỹ nghệ gỗ Liên Minh tin tưởng.

Chi tiền cho thiết kế nội thất: “Món” xa xỉ của người giàu?

Những cuộc triển lãm về phong cách kiến trúc và thiết kế nội thất như Vifa GU thật ra đã rất thành công trên thế giới, điển hình như Maison & Objet Paris tại Pháp (tháng 9 hằng năm), hay Salone Del Mobile - Milano tại Ý (tháng 4 hằng năm). Tuy nhiên, có thể thấy rằng đây là các thị trường đã rất phát triển, là những nơi có truyền thống lịch sử lâu đời về xây dựng - kiến trúc - thiết kế nội thất và đặc biệt còn là những nền kinh tế phát triển với người tiêu dùng có thu nhập cao. Trong khi đó, Việt Nam vẫn đang là thị trường với nhu cầu lớn về phân khúc nhà ở bình dân. Vì vậy, hiệu ứng lan tỏa của Vifa GU đến công chúng liệu có được như mong đợi? Nói nôm na thì chi tiền cho thiết kế - nội thất phải chăng chỉ là “món” xa xỉ dành cho người giàu?

Theo Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam Khương Văn Mười, hiện người tiêu dùng ở các thị trường phát triển có thể chi cho thiết kế từ 6-10% tổng giá trị đồ đạc nội thất. Còn tại Việt Nam, tỷ lệ này chưa tới 3%.

Với giới thiết kế nội thất, “đánh” vào phân khúc những người có túi tiền bị “giới hạn” cũng sẽ khó hơn rất nhiều so với chuyện thoải mái “phóng tác” cho một công trình hạng sang. “Vẽ căn nhà đẹp thì rất dễ nhưng vẽ căn nhà cho người có điều kiện tài chính khó khăn đòi hỏi ở nhà thiết kế rất nhiều ‘công lực’, vừa phải tính toán tiết kiệm từng chút vật liệu, vừa phải bảo đảm không gian sống có được sự sang trọng cần thiết”, vị kiến trúc sư nhận định.

Dù vậy, nhà thiết kế này rất lạc quan cho rằng “đúng là ở những thập niên trước đây, khi nói tới kiến trúc là nói tới những sản phẩm thiết kế dành cho người thu nhập cao. Tuy nhiên, ngày nay, giới kiến trúc quan niệm tác phẩm thiết kế nội thất không chỉ thể hiện triết lý sống, tâm tư, tình cảm và gu thẩm mỹ của chủ nhân mà còn phải phù hợp với khả năng tài chính của người tiêu dùng”. Dân trí tốt hơn và thu nhập ngày càng cải thiện sẽ khiến người Việt sẵn lòng chi trả nhiều hơn cho phong cách sống, cho nhu cầu thưởng thức nghệ thuật…

“Đây không phải là hội chợ triển lãm chỉ để phục vụ phân khúc hạng sang. Có rất nhiều doanh nghiệp và start-up trẻ cung cấp những sản phẩm thủ công mỹ nghệ và thiết kế nội thất với giá cả hợp lý”, Chủ tịch HAWA Nguyễn Quốc Khanh khẳng định thêm.

HAWA tin rằng nhờ sự hội nhập sâu rộng, sự phát triển như vũ bão của công nghệ và internet, nhận thức của người tiêu dùng Việt đang thay đổi rất nhanh. Người thu nhập bình dân ngày nay cũng mong muốn tìm kiếm những giải pháp nội thất vừa “hợp túi tiền”, vừa phải “có gu”; hay người ta dần hiểu được rằng sử dụng đồ gỗ (với nguyên liệu rừng trồng hợp pháp) thay vì dùng đồ nhựa đồng thời cũng là góp phần bảo vệ môi trường…