Sắp kiểm soát toàn bộ việc thu phí BOT bằng phần mềm

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể yêu cầu thực hiện nhiều giải pháp hướng tới mục tiêu minh bạch thu phí. Ảnh: VGP/Phan Trang.

Đây là thông tin được Bộ GTVT đưa ra tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ dự án thu phí tự động không dừng diễn ra chiều 6/3. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, tiến độ dự án thu phí không dừng được Bộ GTVT kiểm soát theo từng tháng và bám sát theo lộ trình Quyết định 07 của Thủ tướng.

Ngành GTVT cam kết hoàn thành lắp đặt các trạm thu phí không dừng trong năm 2019, triển khai các giải pháp đồng bộ khác như phân làn không dừng và một dừng, đề xuất dán thẻ E-tag lên toàn bộ xe công, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước triển khai Ví điện tử…

Hoàn thành giai đoạn 1, đấu thầu giai đoạn 2

Báo cáo về tiến độ dự án, ông Nguyễn Danh Huy, Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư (Vụ PPP-Bộ GTVT) cho biết, giai đoạn 1 của dự án có 26 trạm, đến thời điểm này đã vận hành thương mại được 23 trạm, 3 trạm còn lại cơ bản xong. Ngoài 26 trạm, giai đoạn 1 của dự án cũng bổ sung thêm 18 trạm, một số trạm đã hoàn thành và vận hành thương mại. Với tiến độ này, giai đoạn 1 sẽ hoàn thành đúng tiến độ.

Giai đoạn 2, tổng số trạm thuộc phạm vi dự án là 33 trạm, bao gồm 10 trạm trên Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, 23 trạm thuộc các tuyến quốc lộ và cao tốc khác. Hiện nay, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã hoàn thành công tác sơ tuyển, đang đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng, dự kiến triển khai lắp đặt toàn bộ các trạm thu phí BOT trong năm 2019 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Đáng chú ý, theo ông Huy, việc triển khai lắp ETC trên 5 tuyến cao tốc của Tổng công ty Đầu tư và phát triển cao tốc Việt Nam (VEC) đang khá chậm chạp, không quyết liệt.

Xác nhận tình trạng trên, ông Nguyễn Văn Huyện cho biết, riêng đối với tuyến Pháp Vân - Cầu Giẽ cửa ngõ thủ đô Hà Nội hiện đã đầu tư xong ở đầu tuyến nhưng còn chờ VEC lắp đặt ở đoạn Cầu Giẽ-Ninh Bình mới có thể kết nối toàn tuyến. Tổng cục Đường bộ đã yêu cầu VEC trình phương án tự đầu tư hạ tầng thiết bị và kết nối với hệ thống của VETC.

Đối với tuyến cao tốc Hà Nội-Hải Phòng, ông Huyện cho biết tuyến này sẽ hoàn thành lắp đặt trong tháng 9/2019.

Về phía chủ đầu tư giai đoạn 1, ông Nguyễn Văn Dưỡng, Chủ tịch HĐQT Công ty thu phí tự động VETC, đơn vị thực hiện toàn bộ giai đoạn 1 của dự án cho biết, các trạm trong dự án đã hoàn thành lắp đặt, vận hành thương mại, các làn còn lại đang lắp đặt thiết bị.

Tuy nhiên, theo ông Dưỡng, nếu theo phương án tài chính, doanh thu đến thời điểm này phải đạt trên 600 tỷ, nhưng đến nay tổng doanh thu dự án đạt khoảng 78 tỷ đồng, đạt khoảng 13% phương án tài chính, nhà đầu tư đang bị lỗ.

Sẽ phân làn riêng cho xe dán thẻ E-tag

Giải thích rõ về việc có “chỉ định thầu” cho VETC ở giai đoạn 1 hay không, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, đây là lần đầu tiên Việt Nam triển khai hệ thống thu phí không dừng, các cơ quan đã họp nhiều lần về việc này và thời điểm đó chỉ có một nhà đầu tư tham gia, do vậy mới có việc cho phép duy nhất nhà đầu tư VETC thực hiện toàn bộ giai đoạn 1 của dự án.

“Việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng cho 33 trạm của giai đoạn 2 được tổ chức đấu thầu rộng rãi với hồ sơ thầu minh bạch trên cơ sở rút kinh nghiệm từ giai đoạn 1. Ngày 7/3, Tổng cục đường bộ Việt Nam sẽ mở thầu và tháng 4 sẽ thực hiện”, Bộ trưởng cho biết.

Với vấn đề nhà đầu tư VETC “kêu lỗ” đến 9 tỷ đồng/tháng, ông Nguyễn Văn Huyện cho rằng, nguyên nhân do lượng người sử dụng dịch vụ thu phí chưa nhiều, mới chỉ đạt khoảng 25% số lượng người dán thẻ khiến cho dự án chưa phát huy được hiệu quả. Đồng thời, việc phân làn cho xe dán thẻ và xe không dán thẻ chưa thực hiện cũng khiến cho “làn không dừng mà như làn một dừng”.

Giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể yêu cầu: Sau ngày 31/12/2019 những xe không dán thẻ E-tag sẽ không được đi làn ETC, mà phải xếp hàng chờ đi qua làn thủ công.

“Làn ETC chỉ dành riêng cho xe có thẻ E-tag, Bộ sẽ sửa đổi các quy định liên quan, những xe nào không dán thẻ mà đi làn ETC sẽ bị xử phạt nghiêm, nếu có gây rối sẽ xử lý”, ông Thể khẳng định.

Bộ trưởng cũng yêu cầu các đơn vị liên quan tiếp tục làm việc với Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại về việc đơn giản hoá việc nạp tiền vào tài khoản ETC cho người dân nhằm khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ này nhiều hơn. Một số giải pháp đang được thực hiện như liên kết các tài khoản ETC thanh toán qua thẻ tín dụng, liên kết mô hình Ví điện tử…

Đáng chú ý, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, Bộ đang chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam xây dựng phần mềm kiểm soát tất cả hoạt động thu phí. Theo đó, toàn bộ dữ liệu liên quan đến phương tiện, người lái, nộp phí, thu phí từ các làn ETC và làn thủ công sẽ được truyền về máy chủ tại Tổng cục Đường bộ. Những dữ liệu này sẽ được cơ quan quản lý trích xuất khi cần thiết để hậu kiểm.

“Thu phí không dừng chỉ là một phần trong các giải pháp nhằm minh bạch việc thu phí mà Bộ GTVT đang thực hiện. Giải pháp này khi được ứng dụng đồng loạt sẽ có tác động nhiều đến an toàn giao thông, giảm ách tắc, thuận tiện cho người dân khi sử dụng, tiết kiệm thời gian, giảm ô nhiễm môi trường…còn những dữ liệu về quá trình thu phí, thu như thế nào, đúng hay sai cần phải được kiểm soát bằng phần mềm và kho dữ liệu mà Tổng cục Đường bộ đang xây dựng”, Thứ trưởng nói.

Trao đổi với Báo điện tử Chính phủ, ông Nguyễn Văn Huyện cho biết, hệ thống phần mềm lưu trữ, tổng hợp dữ liệu này sẽ chính thức đưa vào sử dụng trong tháng 4/2019. Dữ liệu sẽ được chia sẻ với các cơ quan có thẩm quyền như: công an, đăng kiểm, ngân hàng, nhà đầu tư công khai quản lý giám sát doanh thu từ trước tới nay cho người dân được rõ.