Sớm đề xuất chính sách khuyến khích DN mua thịt lợn dự trữ cấp đông

Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT cùng họp bàn giải pháp khuyến khích DN thu mua thịt lợn dự trữ cấp đông để giảm khó khăn cho người nông dân trong tình hình hiện tại. Ảnh: VGP/Phan Trang.

Theo Báo cáo của Bộ Công Thương, năm 2018, tổng sản lượng thịt lợn các loại khoảng 5,35 triệu tấn, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, thịt lợn hơi ước đạt 3,81 triệu tấn, tăng 2,2% so với năm 2017.

Theo số liệu ước tính của Tổng cục Thống kê, tổng số lợn của cả nước tháng 5/2019 giảm 5,5% so với cùng thời điểm năm ngoái, Tuy nhiên, hiện nay, nguồn cung mặt hàng thực phẩm thay thế thịt lợn (thịt bò, gia cầm) tương đối dồi dào, cụ thể, theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, hoạt động chăn nuôi các mặt hàng trên vẫn đang tăng trưởng tốt.

Tính đến ngày 24/5, tổng số lượng lợn bị bệnh và tiêu hủy là trên 1,7 triệu con, chiếm khoảng 5% tổng đàn lợn cả nước. Tại một số địa phương, số lợn bị bệnh và tiêu hủy có tỉ lệ cao hơn như Hà Nội (có trên 147.000 con, chiếm 7,7% tổng đàn của thành phố), Thái Bình (trên 300.000 con, chiếm hơn 30% tổng đàn của tỉnh), Hưng Yên (trên 110.000 con, chiếm hơn 20% tổng đàn của tỉnh)...

3 lợi ích khi cấp đông thịt lợn

Về diễn biến thị trường, ông Hoàng Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, từ tháng 3, sau khi có thông tin về tình hình bệnh AFS lan rộng tại các tỉnh miền Bắc và miền Trung, giá lợn hơi đã giảm đồng loạt trên cả nước. Đến cuối tháng 3, đầu tháng 4, giá tăng nhẹ trở lại.

Tuy nhiên, từ cuối tháng 4 đến nay, giá lợn hơi tiếp tục giảm trở lại, hiện giá lợn hơi tại phía bắc phổ biến từ 28.000-33.0000 đồng/kg, giá lợn hơi từ miền Nam phổ biến từ 32.000-38.000 đồng/kg (giảm 2.000-8.000 đồng/kg so với tháng trước), giá thịt lợn thành phẩm từ 70.000-90.000 đồng/kg (tùy chủng loại, giảm khoảng 5.000 đồng/kg so với tháng trước).

Trong thời gian 3 tháng tới là thời kỳ thấp điểm của việc tiêu dùng thịt lợn (thời tiết nắng nóng, lo ngại trước thông tin dịch bệnh) nên sức ép nguồn cung trong thời gian tới sẽ không quá lớn.

Tuy nhiên, nếu dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp như hiện nay, một số địa phương đã cấm tái đàn cho đến khi có chỉ đạo mới (Thái Bình, Hưng Yên…) thì nguồn cung cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán có thể gặp khó khăn,

Ông Nguyễn Xuân Dương, Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho biết, đến thời điểm hiện nay, 26 triệu con lợn vẫn đang an toàn. Ông Dương khẳng định “chưa bao giờ con lợn được kiểm soát chặt như bây giờ”.

Nhưng, ông Dương cũng thừa nhận thực tế, đến thời điểm này, không thể mong có tỉnh nào không có dịch, 63 tỉnh đều sẽ có mầm bệnh. Nhiều quốc gia chăn nuôi trên thế giới đã có dịch từ lâu và quá trình sản xuất và tiêu thụ thịt lợn vẫn diễn ra bình thường.

Do đó, theo ông Dương, cần giết mổ và cấp đông để đưa thịt sạch, an toàn đến người dân. Dù có rất nhiều người đang hoài nghi nhưng đây là giải pháp cần thiết hiện nay và là chính sách thiết thực cần phải làm.

Phương pháp này sẽ đảm bảo được 3 mục đích gồm giảm thiệt hại cho nông dân, giảm chi ngân sách nhà nước, giảm ô nhiễm môi trường.

Tuyên truyền để thay đổi thói quen tiêu dùng của người dân

Đánh giá về tính khả thi của phương pháp giết mổ và cấp đông để đưa thịt sạch đến người dân, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, chủ trương của Chính phủ là thu mua sau đó cấp đông để giảm khó khăn cho người nông dân trong thời điểm hiện nay. Đồng thời, cũng phải tính đến nguồn cung của mặt hàng thịt lợn thời gian sắp tới rất đáng lo ngại.

Tuy vậy, khó khăn nhìn thấy ngay chính là người tiêu dùng vẫn quen sử dụng thịt lợn tươi, hằng ngày đi mua ở các chợ. Ngoài ra, khi thực hiện cấp đông thì khả năng của các DN còn hạn chế, bản thân DN còn hạn chế về tiềm lực tài chính, kho bãi, phần lớn thịt lợn để cấp đông chủ yếu phục vụ thực phẩm chế biến và vẫn còn có một nguồn nhập khẩu từ nước ngoài.

“Do vậy, Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT sẽ có đề xuất với các cấp có thẩm quyền để ban hành các chính sách, trước hết với các DN thu mua thực phẩm đông lạnh và tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu đây là thực phẩm an toàn và chắc chắn giá thành thu mua sẽ có hiệu quả. Tiếp tục tuyên truyền để người tiêu dùng thay đổi thói quen chuyển từ sử dụng thực phẩm tươi chuyển sang thực phẩm chế biến cũng là công việc rất quan trọng thời gian tới”, Thứ trưởng cho biết.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cũng nhấn mạnh, một trong những giải pháp cấp bách và có hiệu quả nhất là thu mua lợn sạch, cấp đông để những tháng sau khi nguồn cung giảm đi sẽ cung cấp lại thị trường. Việc này triển khai càng sớm càng tốt.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nắm sát các thông tin về tình hình dịch bệnh, tình hình sản xuất các sản phẩm chăn nuôi, đặc biệt là mặt hàng thịt lợn, nhu cầu tiêu dùng của thị trường để kịp thời có phương án bảo đảm nguồn cung, bình ổn thị trường cũng như chỉ đạo các địa phương có phương án bảo đảm nguồn cung thịt lợn, kết hợp và chủ động đưa mặt hàng thịt lợn vào kế hoạch triển khai chương trình bình ổn thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.

Bộ Công Thương sẽ chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường các biện pháp kiểm soát lưu thông, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán thịt lợn và các sản phẩm từ thịt lợn trái phép, chưa được kiểm dịch.

Bộ Công Thương đề nghị Bộ NN&PTNT tăng cường kiểm soát ngăn chặn dịch bệnh, chỉ đạo làm tốt công tác tiêu hủy nhằm giảm khả năng lây lan, từng bước khống chế dịch và chỉ đạo sản xuất chăn nuôi sản phẩm khác thay thế thịt lợn.

Đồng thời, chứng nhận các sản phẩm an toàn, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp để hỗ trợ việc tổ chức cấp đông cho các doanh nghiệp.

Bộ cũng đề nghị doanh nghiệp tích cực triển khai việc thu mua, giết mổ cấp đông đối với các sản phẩm thịt an toàn đã được ngành nông nghiệp chứng nhận. Các doanh nghiệp chăn nuôi có kế hoạch tái đàn sau dịch để chuẩn bị nguồn hàng cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cam kết, Bộ Công Thương sẽ tổng hợp các ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và sớm nhất có thể đề xuất các cấp có thẩm quyền ban hành chính sách, khuyến khích doanh nghiệp thu mua thịt lợn dự trữ cấp đông.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng đề nghị, hai Bộ cần tăng cường tuyên truyền rộng rãi hơn nữa để người dân hiểu rằng, thịt lợn thu mua, giết mổ, cấp đông đều được kiểm dịch, an toàn, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng.

Phan Trang