Tỷ lệ hộ nông thôn lập doanh nghiệp tăng mạnh

Ảnh minh họa

Những con số này được đưa ra ngày 6/7 tại Hội thảo công bố báo cáo “Đặc điểm kinh tế nông thôn Việt Nam: kết quả điều tra hộ gia đình nông thôn năm 2010 tại 12 địa phương trên cả nước”, tại Hà Nội.

Báo cáo do Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Đại sứ quán Đan Mạch tiến hành từ năm 2002.

Khoảng 3 nghìn hộ gia đình được phỏng vấn 2 năm 1 lần về những vấn đề như tỷ lệ hộ nghèo, trình độ học vấn, việc tiếp cận các dịch vụ và các điều kiện sống.12 địa phương được điều tra bao gồm Hà Nội, Lào Cai, Phú Thọ, Điện Biên, Lai Châu, Nghệ An, Quảng Nam, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng và Long An.

Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh

Theo kết quả điều tra, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới tại nông thôn 12 địa phương được điều tra nêu trên đã giảm từ 23% năm 2006 xuống còn 16% năm 2010, trong đó giảm mạnh nhất là tỉnh Lai Châu từ 49% xuống còn 29%. Tỷ lệ hộ gia đình thành lập doanh nghiệp tăng từ 20% lên 28% trong vòng hai năm trở lại đây.

Một thông tin đáng chú ý khác là theo ông Lưu Đức Khải, Trưởng Ban Chính sách phát triển nông thôn (CIEM), trong hoạt động sản xuất lúa, tỷ trọng sản xuất hàng hóa đã tăng lên.

Trình độ học vấn được nâng lên khi tỷ lệ chủ hộ tốt nghiệp THPT tăng từ 15% năm lên 18%, số con em của nhiều gia đình vào đại học ngày càng nhiều. Việc tiếp cận các dịch vụ, điều kiện sống về chăm sóc sức khỏe, nước sạch, chất lượng nhà ở, xử lý nước thải… được nâng lên rõ rệt. Một điển hình là 94% số hộ tại các tỉnh được sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày.

Tuy nhiên, những hộ gia đình tại các tỉnh miền núi phía Bắc vẫn nghèo và tụt hậu lại so với các tỉnh khác. Cơ sở hạ tầng tại các tỉnh miền núi vẫn chưa được hoàn thiện như mong đợi; sản phẩm làm ra của nhiều hộ gia đình còn ở dạng thô vì vậy giá trị kinh tế đem lại còn thấp; thêm vào đó là vẫn phải đối mặt với việc khó khăn tìm đầu ra cho sản phẩm, tiếp cận về vốn, thông tin thị trường…

Tăng cường cung cấp thông tin thị trường

Bà Vũ Xuân Nguyệt Hồng, Phó Viện trưởng CIEM cho biết, các chính sách đã chú trọng nhiều đến việc hỗ trợ cho các hộ nông thôn và các hộ nghèo. ­T­­uy nhiên, vẫn cần tích cực hơn trong việc hỗ trợ các hộ nghèo và điều quan trọng là các chính sách cần phải hướng đến việc giúp các hộ nghèo tự vươn lên phát triển sản xuất.

Theo Giáo sư Finn Tarp, Đại học Tổng hợp Copenhagen, Đan Mạch, cần có chính sách hỗ trợ các hộ nông dân vươn lên thành lập các doanh nghiệp quy mô lớn và phát triển theo hướng chuyên môn hóa, từ đó nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh của sản phẩm.

Bên cạnh đó, cuộc điều tra cho thấy tình trạng thiếu thông tin là vấn đề vướng mắc của nhiều nông dân. Một chính sách tốt cần phải có thông tin đầy đủ về thị trường, giá cả và những việc cần phải làm.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã bắt đầu thí điểm bảo hiểm nông nghiệp song cần cần tăng cường hơn nữa hiệu quả trong vấn đề này, giúp người nông dân để hạn chế rủi ro.

Việc công bố kết quả điều tra hộ gia đình nông thôn ở một số địa phương lần này là cơ sở và dữ liệu để các nhà hoạch định chính sách có thêm căn cứ xây dựng chính sách phù hợp với các hộ nông dân từng vùng, để tỷ lệ giảm nghèo được bền vững.

Huy Thắng