Vượt khó trong xây dựng nông thôn mới ở miền Trung

Ảnh minh họa

Sau hơn 1 năm triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, các tỉnh miền Trung đang gặp rất nhiều khó khăn khi triển khai chương trình này. Qua đánh giá, hầu hết các xã mới đạt các tiêu chí về văn hóa - xã hội như môi trường, an ninh trật tự, hệ thống chính trị…, còn các tiêu chí quan trọng về hạ tầng nông thôn và phát triển sản xuất thì chưa đạt.

Đơn cử như ở Quảng Nam, tỉnh có 213 xã thì 182 xã đạt dưới 5 tiêu chí, riêng các xã vùng đặc biệt khó khăn thuộc diện 30a chưa đạt tiêu chí nào. Ở Quảng Ngãi, 67 xã nghèo thuộc 6 huyện trong diện 62 huyện nghèo nhất cả nước theo Nghị quyết 30a cũng chưa đạt tiêu chí nào, mới chỉ có 14 xã đạt 8 tiêu chí.

Theo ông Nguyễn Quân Chính, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, khó khăn lớn nhất hiện nay là thu nhập bình quân ở nông thôn mới bằng 0,6 lần bình quân chung của cả tỉnh. Cụ thể, thu nhập bình quân toàn tỉnh hiện đạt 16 triệu đồng/người/năm, trong khi khu vực nông thôn mới đạt 10 triệu đồng/người/năm.

Hiện, Quảng Trị có 19,7% hộ nghèo, song tỷ lệ hộ nghèo ở những huyện miền núi cao hơn rất nhiều, có nơi lên tới 50%. Như vậy, nếu đưa ra mục tiêu hàng năm giảm từ 2,5 – 3% hộ nghèo thì phải mất tới hàng chục năm tỉnh mới hoàn thành, chưa kể Chính phủ có thể điều chỉnh chuẩn hộ nghèo. Bên cạnh đó, Quảng Trị đang có khoảng 65% lao động nông thôn trong khi công nghiệp mới bắt đầu phát triển, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn khó khăn nên việc hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới phải mất thời gian dài.

Khó khăn của tỉnh Quảng Trị cũng là khó khăn chung mà các tỉnh miền Trung đang gặp phải. Ông Lê Viết Chữ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đề nghị gộp cả 3 nội dung là quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch sản xuất, quy hoạch dân cư lại thành một với tên chung là quy hoạch xây dựng nông thôn mới và cần tiến hành đồng thời. Trước hết, nên tập trung vào các vấn đề quan trọng nhất như quy hoạch phải xong trong năm 2011, đồng thời cần tránh tâm lý ỷ lại, trông chờ nguồn đầu tư của Trung ương.

Tìm cách vượt khó

Từ kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới của xã Tam Phước (huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam), một trong 11 xã của cả nước được Ban chỉ đạo Trung ương chọn để xây dựng mô hình xã điểm nông thôn mới, đại diện cho khu vực Duyên hải miền Trung, ông Võ Thanh Anh, Chủ tịch UBND xã Tam Phước chia sẻ, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị ở cơ sở, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân, dưới sự lãnh đạo tập trung của Đảng uỷ xã, cùng với sự giúp đỡ kịp thời có hiệu quả của cấp trên, sẽ là yếu tố quyết định cho sự thành công về xây dựng nông thôn mới.

Phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị và của toàn xã hội để xây dựng nông thôn mới, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, để không một ai đứng ngoài cuộc, phải thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và hưởng thụ”.

Tại Hội thảo “xây dựng nông thôn mới khu vực miền Trung”, các đại biểu đồng thuận, cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, vận động xây dựng nông thôn mới một cách thường xuyên, sâu rộng, thiết thực với nhiều hình thức để cán bộ và nhân dân, mọi người, mọi nhà hiểu được ý nghĩa, quyền lợi và trách nhiệm của mình. Xác định nhiệm vụ ưu tiên có tính quyết định thành công của xây dựng nông thôn mới, trước hết là công tác quy hoạch. Đồng thời chọn lựa những công việc có tính cấp bách, được nhân dân ủng hộ để tập trung triển khai.

Phải nhận thức sâu sắc và tập trung cho phát triển sản xuất bền vững, tăng thu nhập, nâng cao đời sống nhân dân, xem đây là nhiệm vụ hàng đầu, là nhân tố quyết định sự thành công của đề án. Định hướng cho nhân dân xây dựng nông thôn mới “từ nhà ra vườn, từ đường ra đồng” tạo diện mạo mới cho từng làng quê và toàn xã.

Nguồn vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới là rất lớn, do đó phải đa dạng hoá nguồn lực đầu tư. Phát huy nội lực địa phương là chính, tận dụng tối đa nguồn lực và lợi thế tại chỗ...

Công Trí