Cần siết chặt công tác phòng cháy tại các KCN

Biển lửa bao trùm Nhà máy Diana Bắc Ninh

Theo số liệu thống kê của Cục cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (CCC&CNCH), chỉ tính trong 9 tháng đầu năm 2013, cả nước xảy ra hơn 1920 vụ cháy, làm chết 32 người, bị thương 99 người. Thiệt hại về kinh tế lên tới hàng nghìn tỷ đồng…

Từ thực tế…

Điều đáng lưu ý là số vụ cháy lớn tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, ở các khu công nghiệp (KCN)... chỉ chiếm khoảng 1% tổng số vụ cháy trong cả nước, nhưng thiệt hại lại chiếm tới hơn 80% tổng thiệt hại do cháy gây ra.

Ngay trong khi Hội trường Quốc hội đang luận bàn sửa đổi Luật PCCC (ngày 25/10) cho phù hợp với tình hình mới, thì “Biển lửa bao trùm Nhà máy Diana Bắc Ninh”. Sang ngày 26/10, báo chí lại “hốt hoảng”: “Quảng Ninh: Cháy chợ kinh hoàng, 150 ki ốt bị thiêu rụi”. Sáng nay (28/10) lại có tin “Hỏa hoạn thiêu rụi 3 ha rừng bạch đàn tại Bãi Cháy - Quảng Ninh”… Sự phát tác của “bà hỏa” đòi hỏi phải có những nỗ lực để ngăn chặn.

Phân tích nguyên nhân từ các vụ cháy lớn, Đại tá Đoàn Việt Mạnh, Cục trưởng Cục Cảnh sát PCCC& CNCH nhận định: Tình hình cháy lớn có diễn biến phức tạp, do nhiều cơ sở sản xuất chưa quan tâm đầu tư đúng mức và tuân thủ chặt chẽ các quy định an toàn PCCC.

Đặc biệt, ở nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh, việc tổ chức lực lượng PCCC tại chỗ và bố trí trang thiết bị cho lực lượng này chỉ mang tính chiếu lệ, đối phó. Do đó, chất lượng hoạt động yếu, khả năng phát hiện và xử lý tình huống cháy ban đầu của lực lượng PCCC tại chỗ yếu... nên đã xảy ra nhiều vụ cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Mặt khác, theo Đại tá Đoàn Việt Mạnh: Chất lượng của lực lượng PCCC chuyên nghiệp và trang thiết bị cho lực lượng này còn nhiều bất cập. Về quân số, toàn lực lượng hiện có 11.000 người. Trong đó, 40% là chiến sĩ làm việc theo chế độ nghĩa vụ quân sự, chưa được rèn luyện nhiều, thiếu kinh nghiệm thực tế, tính chuyên nghiệp không cao. Chiến sĩ và lái xe chữa cháy thiếu nghiêm trọng.

Về trang thiết bị, cả lực lượng chỉ có 1.730 phương tiện chữa cháy cơ giới, với 887 xe chữa cháy, 37 xe cứu hộ, 75 xe thang, 300 xe chuyên dùng khác... Tuy nhiên, 62,9% phương tiện có chất lượng trung bình và kém; 4,7% phương tiện hư hỏng chờ thanh lý; chỉ có 32,4% số phương tiện có chất lượng tốt.

Mặt khác, theo quy định một đội PCCC chuyên nghiệp chỉ hoạt động hiệu quả trong phạm vi bán kính 5km. Với quân số và trang thiết bị như hiện tại, cộng với những yếu kém khác nên khi xảy ra cháy lớn ở các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao (KCN, KCX, KCNC), lực lượng PCCC khó có thể phản ứng kịp thời. Thực tế, nhiều đám cháy xảy ra cách đội PCCC hàng chục km. Khi cảnh sát PCCC tới nơi, đám cháy đã phát triển lớn, gây nhiều khó khăn cho công tác cứu chữa.

Theo dự báo của Cục PCCC&CNCH, trong thời gian tới, tình hình cháy nổ còn diễn biến phức tạp. Do vậy, Cục sẽ tiếp tục triển khai các biện pháp đấu tranh ngăn chặn cháy lớn. Trong đó, chú trọng tăng cường công tác nắm tình hình, điều tra cơ bản, chủ động dự báo tình hình cháy nổ để có biện pháp ứng phó kịp thời. Bên cạnh đó, Cục sẽ tăng cường kiểm tra, thanh tra công tác PCCC đối với chợ, trung tâm thương mại, cơ sở sản xuất, kinh doanh, các khu công nghiệp... kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định an toàn PCCC.

Tuy nhiên, về vĩ mô cần sớm sửa đổi những bất cập trong Luật PCCC để tháo gỡ những vấn đề bức xúc hiện nay. Trong đó, có vấn đề nâng cao hiệu quả PCCC tại các KCN, KCX, KCNC.

… đến nghị trường

Cho ý kiến về vấn đề này, bà Trần Thị Dung, đại biểu Quốc hội đoàn Điện Biên cho rằng: Khi vụ cháy xảy ra, cảnh sát PCCC không thể có mặt ngay tức thì. Do đó tại các KCN, KCX, KCNC cần phải thành lập đội PCCC chuyên trách gần như chính quy và được hưởng lương từ các doanh nghiệp quản lý để khi có sự cố xảy ra có điều kiện ứng phó kịp thời.

Theo bà Dung, hiện nay các doanh nghiệp đang né tránh vấn đề này. Tại những KCN này có những nơi có đến năm bảy chục doanh nghiệp mà chỉ có những đội PCCC cơ sở. Khi cháy nổ xảy ra, với khả năng ứng phó với phương tiện, với đội ngũ kiêm nhiệm như vậy sẽ không thể ứng phó kịp thời ngay tại chỗ được. Cho nên việc thành lập đội PCCC hoạt động chuyên trách tại các KCN là rất cần thiết. Bà Dung khuyến cáo: Đừng vì lợi ích trước mắt để rồi gánh chịu hậu quả khôn lường.

Về trang thiết bị, bà Dung cho rằng: Luật PCCC sửa đổi cần quy định rõ trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc trang bị xe chữa cháy. Bởi Nhà nước không thể có kinh phí để lo được khoản trang bị cho những KCN lớn như thế. Chủ đầu tư các dự án phải thực hiện nhiệm vụ đó.

Còn theo đại biểu Trương Thị Thu Trang (Tiền Giang): Dự thảo Luật PCCC đã quy định chủ đầu tư hạ tầng KCN, KCX, KCNC phải có phương án PCCC cho toàn khu, cũng như phải xây dựng cơ sở hạ tầng, tổ chức lực lượng phù hợp với phương án PCCC.

Tuy nhiên, để quy định này khả thi, luật cần quy định rõ cơ sở hạ tầng về PCCC gồm các công trình, trang thiết bị chính để chống cháy. Đồng thời cần quy định chủ đầu tư phải kiểm tra, duy trì sự hoạt động thường xuyên của các công trình trang thiết bị PCCC cho toàn khu. Cũng như cần bổ sung trách nhiệm trang bị và duy trì hoạt động thường xuyên hệ thống PCCC, các phương tiện, thiết bị phục vụ PCCC.

Từ một góc nhìn khác, đại biểu Đinh Văn Nhã (Phú Yên) cho rằng: Cần xem xét quy định thêm một nội dung mới để đề cao trách nhiệm của chủ các cơ sở có nguy hiểm cao về cháy nổ, theo đó các cơ sở sản xuất có nguy cơ cao về cháy nổ phải mua bảo hiểm bắt buộc về tài sản của mình.

Đồng thời cần bổ sung quy định, các cơ sở có nguy hiểm cao về cháy nổ phải thực hiện bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với tính mệnh, tài sản của bên thứ 3. Theo ông Nhã, thực tế từ các vụ cháy, nổ xảy ra gần đây, thiệt hại về tài sản và tính mạng của bên thứ ba là tương đối nặng. Do vậy, đại biểu đề nghị là nên giao thêm trách nhiệm đối với các chủ cơ sở này phải thực hiện bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với tài sản tính mạng của bên thứ ba.

Bình Minh