Nhức nhối tình hình tội phạm ma túy

Thứ trưởng Lê Quý Vương. Ảnh: VGP/Lan Anh

Tội phạm ma túy ngày càng táo tợn, tinh vi

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương cho biết, tình hình tội phạm ma túy trong nước hiện phức tạp cả về quy mô lẫn tính chất, đặc biệt tại tuyến biên giới đường bộ, phức tạp nhất vẫn là biên giới Việt-Lào và Việt-Trung.

Trên hai tuyến này, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ gần 5.340 vụ (chiếm 30% tổng số vụ bị bắt giữ trên toàn quốc) với 6.990 đối tượng vận chuyển gần 300kg heroin. Riêng trong năm 2013, lực lượng chức năng bắt giữ 70 vụ thu giữ số lượng lớn ma túy.

Theo Thứ trưởng Lê Quý Vương, điều đáng lưu ý, hầu hết các đối tượng tham gia mua bán, vận chuyển ma túy qua biên giới đều tự trang bị vũ khí quân dụng, chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, bắt giữ hoặc thanh trừng lẫn nhau khi nảy sinh mâu thuẫn.

Trên tuyến hàng không, kết quả bắt giữ tội phạm vận chuyển ma túy giảm so với năm 2012, tuy nhiên thực trạng vẫn còn tiềm ẩn nhiều phức tạp. Tội phạm ma túy ngày càng sử dụng những thủ đoạn cất giấu, vận chuyển ma túy hết sức tinh vi, xảo quyệt, thường xuyên thay đổi nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. Điển hình là vụ vận chuyển 600 bánh heroin cất giấu trong 12 chiếc thùng loa vận chuyển từ cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất sang Đài Loan ngày 17/11/2013. Hiện cơ quan công an đang tập trung để xử lý vụ việc.

Thứ trưởng Lê Quý Vương cho biết, hiện heroin là loại ma túy chủ yếu trong các vụ mua bán, vận chuyển, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; số vụ và lượng ma túy tổng hợp (chủ yếu là ma túy đá) bị phát hiện, bắt giữ gia tăng nhanh trong thời gian gần đây với những hình thức tinh vi, xảo quyệt như cất giấu trong hàng hóa, trong cơ thể, hành lý để vận chuyển qua đường hàng không...

Trong năm 2013, số vụ vận chuyển về cocaine từ nước ngoài vào Việt Nam bị phát hiện không nhiều, tuy nhiên việc phát hiện cocaine vận chuyển từ Nam Mỹ về Việt Nam có thể dự đoán các băng nhóm tội phạm Nam Mỹ đang mở rộng thị trường sang khu vực Đông Nam Á.

Theo Thứ trưởng Lê Quý Vương, trong thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng tội phạm ma túy của nước ngoài liên kết với tội phạm trong nước để buôn bán, vận chuyển ma túy vào Việt Nam.

Về tình trạng nghiện ma túy, tính đến 12/2013 toàn quốc quản lý gần 181.400 người nghiện ma túy có hồ  sơ, tăng 9.396 người (5,4%) so với năm 2012. Tình hình sử dụng ma túy ngày càng diễn biến phức tạp, số người sử dụng ma túy tổng hợp ngày càng gia tăng, đặc biệt là loại ma túy đá đang ở mức báo động. Loại ma túy này gây ảo giác, làm mất khả năng kiểm soát hành vi, gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng.

Tại một số trung tâm, tỷ lệ người sử dụng ma túy tổng hợp trong số người được tiếp nhận vào cai nghiện cao hơn nhiều so với tỷ lệ chung của toàn quốc như Đà Nẵng có đến 74% sử dụng ma túy tổng hợp, Tây Ninh 61%, Trà Vinh 49%...

Trong công tác xóa bỏ cây trồng có chứa chất ma túy, trong năm 2013, các cơ quan chức năng đã phát hiện, triệt xóa 25,8 ha cây có chứa chất ma túy, giảm 8% so với cùng kỳ năm 2012. Trong đó, 24,8 ha cây thuốc phiện được trồng ở 16 tỉnh miền núi phía Bắc và 1 ha cần sa trồng rải rác ở 12 tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.

Phần lớn diện tích trồng cây có chứa chất ma túy  được phát hiện đều ở khu vực xa xôi, hẻo lánh. Đa số xảy ra tình trạng tái trồng, cá biệt có trường hợp trồng ở gần khu vực đông dân cư như vụ ở huyện Đông Anh, Hà Nội.

Quyết tâm đấu tranh chống tội phạm ma túy

Trước những diễn biến phức tạp về tình hình ma túy, tội phạm ma túy hiện nay, Thứ trưởng Lê Quý Vương cho rằng, giải quyết tệ nạn ma túy là vấn  đề cả thế giới quan tâm, nhiều nước đã đưa ra nhiều giải pháp quyết liệt, tuy nhiên vẫn chưa có thể giảm ngay được, vì vậy việc đấu tranh chống tội phạm ma túy, tệ nạn ma túy cần phải kiên trì với quyết tâm cao.

Thứ trưởng Lê Quý Vương cho biết, trong năm 2014, ngành quyết tâm thực hiện một số chỉ tiêu cụ thể như: Phấn đấu không để phát sinh tụ điểm phức tạp mới, tăng hơn 5% số vụ, đối tượng phạm tội về ma túy bị bắt giữ so với năm 2013. Phấn đấu giảm mức phức tạp về tệ nạn ma túy tại các xã, phường, thị trấn có ma túy; giảm 3-5% số xã, phường, thị trấn có ma túy; 100% số xã, phường, thị trấn trọng điểm về ma túy được tập trung chỉ đạo, đầu tư để tạo chuyển biến.

Bên cạnh đó, ngành chức năng sẽ quyết tâm nâng tỷ lệ triệt phá, bắt giữ số vụ, đối tượng phạm tội ma túy tại các tỉnh, thành phố có biên giới lên 30% tổng số vụ/đối tượng được phát hiện, điều tra trên toàn quốc.

Ngoài ra, phấn đấu đạt 15% số người nghiện được cai nghiện tại gia đình và cộng đồng; 30-40% được cai tại cơ sở tập trung; 100% người nghiện có hồ sơ quản lý. Đồng thời, phấn đấu triệt xóa 100% diện tích trồng, tái trồng cây có chất ma túy.

Để đạt được những chỉ tiêu cụ thể trên, trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến công tác chỉ đạo, tham mưu có hiệu quả; thực hiện tốt các chương trình, dự án trong Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2012-2015; bố trí sử dụng kinh phí hợp lý, ưu tiên cho công tác phòng chống ma túy ở cơ sở và giải quyết các tụ điểm phức tạp; tổ chức các đoàn kiểm tra tại các địa bàn trọng điểm và tổ chức tập huấn cho các cán bộ phòng, chống ma túy cho cán bộ thường trực phòng chống ma túy của địa phương trong cả nước.

Về công tác tuyên truyền, ngành sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục phòng chống ma túy với phương châm hướng về cơ sở, giảm các hoạt động mang tính phô trương, hình thức, tập trung vào các khu vực, địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy, các nhóm đối tượng nguy cơ cao như học sinh, sinh viên, người lao động... Đặc biệt, chú trọng nội dung tuyên truyền về nguy cơ và tác hại của ma túy tổng hợp.

Bên cạnh đó, ngành sẽ tích cực đẩy mạnh công tác truyền thông, đặc biệt chú trọng các chương trình bằng tiếng dân tộc tại các vùng sâu vùng xa nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết cho đồng bào dân tộc thiểu số; chỉ đạo, hướng dẫn công tác tuyên truyền, giáo dục thông qua công tác tuyên truyền, phòng chống ma túy cho đội ngũ phóng viên, báo chí và tuyên truyền viên.

Về công tác cai nghiện, Bộ Công an sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan và các địa phương tổ chức rà soát, thống kê người nghiện ma túy trên toàn quốc. Đồng thời, phối hợp với Bộ Y tế hoàn thiện văn bản hướng dẫn tiêu chí xác định người nghiện ma túy tổng hợp, phác đồ điều trị người nghiện ma túy tổng hợp và tổ chức điều trị thí điểm người nghiện ma túy tổng hợp; mở rộng mô hình điều trị methadone; quản lý chặt chẽ việc sản xuất, sử dụng thuốc để tránh bị lạm dụng.

Đối với công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, cơ quan chức năng cần phải quyết liệt, tập trung chủ yếu các tuyến Tây Bắc, tuyến Bắc Miền Trung, tuyến Tây Nam, cảng hàng không, cảng biển, các tỉnh trọng điểm biên giới và trong nội địa như khu vực tỉnh Bắc Giang còn khá phức tạp. Đặc biệt, “cần sớm triển khai những lực lượng chuyên trách tại cửa khẩu hàng không và cửa biển”.

Ngoài ra, UBND các tỉnh gần biên giới tập trung thực hiện có hiệu quả các chương trình, thỏa thuận, biên bản ghi nhớ về phòng, chống ma túy; hợp tác đấu tranh chống mua bán, vận chuyển ma túy qua biên giới để đem lại hiệu quả cao trong công tác phòng, chống ma túy.

Lan Anh