Đàm phán TPP: Chỉ cần một cuộc gặp nữa

Đại diện các nước tham gia vòng đàm phán TPP ở Hawaii, Mỹ hôm 28.7 - Ảnh: Reuters

Mặc dù không thể đạt được thỏa thuận cuối cùng, song vòng đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tại Hawaii (Mỹ) lần này đã ghi nhận những bước tiến đáng kể. Theo quan chức Nhật Bản tham gia đàm phán, các nước có thể nhóm họp trở lại vào cuối tháng 8 này.

Phát biểu với báo giới tại Hawaii ngày 31/7 sau khi đàm phán TPP kết thúc, Bộ trưởng Chính sách kinh tế và tài khóa Nhật Bản Akima Amari khẳng định các bên đã tiến rất gần một thỏa thuận toàn diện và chỉ cần một cuộc gặp nữa là các bộ trưởng có thể hoàn tất công việc. Theo ông, nhiều khả năng vòng đàm phán TPP tiếp theo sẽ diễn ra vào cuối tháng 8 này.

Bộ trưởng Amari cũng cho rằng ngoài các nguyên nhân khiến đàm phán lần này thất bại được nhắc đến nhiều như tiến trình mở cửa thị trường ôtô, thị trường nông sản và việc bảo hộ ngành dược phẩm, còn phải tính đến những khác biệt giữa các nước về quyền sở hữu trí tuệ.

Vòng đàm phán 4 ngày (bắt đầu từ 28/7) đã tập trung thảo luận những trở ngại còn tồn đọng giữa các nước như quy định về quyền sở hữu trí tuệ, hoạt động của các doanh nghiệp, các điều khoản về thị trường lao động và bảo vệ môi trường, giải quyết các tranh chấp.

Vào ngày đàm phán cuối cùng, các Bộ trưởng Thương mại của 12 quốc gia tham gia đàm phán TPP đã lùi cuộc họp báo ban đầu dự kiến diễn ra vào lúc 13 giờ 30 phút theo giờ Hawaii (6 giờ 30 phút ngày 1/8 theo giờ Hà Nội) tới 16 giờ cùng ngày (9 giờ sáng theo giờ Hà Nội). Đây được coi là một nỗ lực để giải quyết các bất đồng, song các quan chức cho biết đã không có bước đột phá nào vào phút chót.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung, Đại diện Thương mại Mỹ Michael Froman cho rằng các Bộ trưởng Thương mại TPP đã đạt được tiến triển đáng kể trong quá trình đàm phán và dù chưa đạt được thỏa thuận cuối cùng, song các bên sẽ tiếp tục thảo luận về những vấn đề còn khúc mắc.

Bộ trưởng Thương mại Australia Andrew Robb cho hay bế tắc hiện nay liên quan tới bốn nền kinh tế lớn là Mỹ, Canada, Nhật Bản và Mexico.

Theo đó, Nhật Bản muốn Mỹ nhanh chóng dỡ bỏ các loại thuế đánh vào các linh kiện ô tô nước này xuất khẩu sang Mỹ, trong khi Mỹ muốn làm rõ nguồn gốc của các linh kiện đó có phải từ một khu vực thương mại tự do hay không.

Trong khi đó, New Zealand tuyên bố nước này không ủng hộ một thỏa thuận nếu thỏa thuận đó không mở cửa mạnh mẽ các thị trường bơ sữa, (ám chỉ Mỹ, Nhật Bản và Canada).

Đàm phán TPP được khởi động từ năm 2005 và đến nay đã thu hút sự tham gia của 12 nước gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam. Các nước này đang nỗ lực hướng tới việc ký kết thoả thuận trong thời gian sớm nhất, sau khi đã bỏ lỡ hạn chót đặt ra cuối năm 2013. Theo ước tính, một khi được ký kết, TPP sẽ trở thành khu vực thương mại tự do với 800 triệu dân, chiếm 30% kim ngạch thương mại toàn cầu và gần 40% sản lượng kinh tế thế giới.

Các Bộ trưởng và các nhà đàm phán cam kết phát huy đà tiến triển của cuộc họp này bằng cách duy trì liên lạc chặt chẽ, cùng lúc các nhà đàm phán tiếp tục tham gia tích cực để tìm tiếng nói chung. Các nhà đàm phán cũng sẽ tiếp tục làm việc để đưa những thành tựu đạt được trong tuần này trở thành văn bản chính thức. Các tiến bộ đạt được trong tuần này phản ánh cam kết lâu dài nhằm mang lại một hiệp định TPP đầy tham vọng, toàn diện và tiêu chuẩn cao sẽ giúp cho tăng việc làm, tăng trưởng kinh tế trên toàn khu vực chiếm gần 40% GDP toàn cầu. Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius nhận xét: "Việc tham gia vào TPP sẽ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu hội nhập quốc tế toàn diện. Trong tất cả các nước thành viên, Việt Nam ở vị thế được hưởng lợi nhiều nhất". Nhận xét của Đại sứ được củng cố thêm với kết luận của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson là việc Việt Nam tham gia TPP sẽ thúc đẩy GDP tăng trưởng đáng kể.

Theo TTXVN