Loài người biến đổi thế nào trong 100 năm qua?

Béo hơn

Biểu hiện dễ nhận thấy nhất đó là vấn đề béo phì. Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) có 29% số người trên hành tinh bị rơi vào tình trạng thừa cân. Nguyên nhân của vấn đề này, hầu hết đều cho rằng đó là do ít vận động và ăn nhiều đồ ăn nhanh (fast food).

Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa còn do tính kế thừa, nghĩa là các thế hệ cha ông trước đây cũng ăn uống không khoa học và “gen béo phì” đã ngấm vào thế hệ trước để sau đó, thế hệ con cháu bắt đầu dư cân.

Cao hơn

Các số liệu điều tra cũng cho thấy con người đã và đang trở nên cao hơn so với 100 năm trước. Ở châu Âu, mức tăng bình quân là 11cm (tại Tây Ban Nha là 12cm). Dân Hà Lan được coi là “khổng lồ” nhất châu Âu với chiều cao trung bình của nam giới là 1,85m.

Thời kỳ chiến tranh thế giới thứ II, dân Mỹ có chiều cao trung bình “khủng” nhất thế giới – 1,77m. Tuy nhiên, từ sau những năm 50 của thế kỷ trước, tốc độ tăng chiều cao của người dân Mỹ chậm dần lại.

Số liệu thống kê của WHO cho thấy chiều cao trung bình của người dân Nga vào những năm 1960 là 1,68m còn hiện nay là 1,78m.

Chiều cao của nhân loại tăng, được các nhà khoa học giải thích là do ăn uống tốt lên, thu nhập tăng và y tế được cải thiện.

…nhưng yếu hơn

Theo giáo sư về kinh tế học thuộc trường Đại học Tổng hợp Essex (Anh) Timothy Hutton, sự gia tăng về chiều cao là chỉ dấu cho thấy sức khỏe của dân chúng đang dần trở nên tốt hơn. Tuy nhiên, theo kết quả nghiên cứu do các chuyên gia nhân chủng học thuộc Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow thực hiện thì lứa tuổi vị thành niên ngày nay yếu hơn trang lứa của họ vào những năm 30 của thế kỷ trước.
 
Cụ thể, gần 100 năm trở về trước, tuổi vị thành niên có lực bóp trung bình đạt mức 55 kg, còn ngày nay khả năng này đã giảm xuống chỉ còn ở mức 36 kg! Dù số liệu này chưa thể nói lên tất cả rằng nhân loại đang bị yếu đi, tuy nhiên, đây cũng là hồi chuông cảnh tỉnh về tình trạng sinh hoạt có phần lệch lạc của chúng ta hiện nay.

Tháng 5/2014, tạp chí Intelligence đã công bố kết quả nghiên cứu cùng với kết luận: 100 năm trước chỉ số thông minh (IQ) của nhân loại cao hơn so với hiện nay khoảng 14 điểm. Tuy nhiên, không thể vì thế mà cho rằng con người ngày nay đang trở nên “dốt” hơn cha ông họ bởi IQ không hẳn là 1 chỉ số đúng đắn cho suốt cả một thời kỳ dài. Điều này đã từng được chuyên gia chính trị học người New Zealand James Flynn nói đến vào những năm 1980. Dẫn chứng được ông đưa ra là chỉ số IQ của những người đương thời sau mỗi 10 năm tăng thêm khoảng 3-5 điểm. Và vì vậy, chỉ số IQ chỉ được xem xét trong mối tương quan đương đại chứ không thế so sánh giữa các thời đại với nhau.

Ngày nay, đánh giá tốc độ phản ứng của con người để xác lập chỉ số thông minh có lẽ là phương pháp tương đối khách quan hơn. Nhờ phương pháp này có thể ghi nhận được khả năng tập trung của con người trong việc giải quyết các nhiệm vụ đã được vạch ra trước đó. Các chuyên gia của trường Đại học Tổng hợp Amsterdam dựa trên kết quả thử nghiệm tốc độ phản ứng của 9000 người trong giai đoạn từ năm 1884 đến 2004 và nhận thấy rằng chỉ số về tốc độ phản ứng cũng giảm khá tương ứng so với 14 điểm về chỉ số IQ đã nêu ở trên.

Quá trình công nghiệp hóa mạnh mẽ, các tiến bộ khoa học kỹ thuật và một loạt yếu tố khác đã làm cho con người ngủ ít hơn khoảng 2-3 tiếng so với nhu cầu. Khoảng 100 năm trước người ta ngủ khoảng 8-9 tiếng mỗi ngày, còn bây giờ chỉ khoảng 5-6 tiếng. Có thể đó chưa phải là thảm họa, tuy nhiên, điều này quả thực đang ảnh hưởng tới sự phát triển của nhân loại. Dưới sự chủ trì của Michael Chi, các nhà khoa học tại trường Y Duke – NUS đã thực hiện nghiên cứu và rút ra kết luận: việc ngủ ít đã làm cho não người nhanh bị lão hóa và hậu quả là sức khỏe của cả 1 thế hệ sau đó có thể bị suy giảm.

So với 1 thế kỷ trước, tuổi dậy thì cũng xuất hiện sớm hơn. Ngoài ra, tại các nước phát triển, độ tuổi dậy thì cũng kết thúc sớm hơn từ 1,5 – 2 năm so với hồi đầu thế kỷ XX. Nhịp độ của cuộc sống hiện đại cũng có tác động trực tiếp đến các mối quan hệ của con người. Mặc dù nhân loại đang trưởng thành sớm hơn và sống thọ hơn thế hệ trước (đầu thế kỷ XX tuổi thọ trung bình chỉ khoảng 40 – 45 tuổi), nhưng con người cũng đang phải đối diện với nhiều thách thức hơn, nhất là một số bệnh tật mà trước đây có thể do khoa học chưa phát triển nên loài người chưa hề biết tới hoặc chưa phát hiện ra chúng.

Phạm Hoàng
(Theo tạp chí Russia7.ru)