‘Điểm mặt’ các nguy cơ khiến bệnh không lây nhiễm gia tăng

Chi phí điều trị cho bệnh không lây nhiễm trung bình cao gấp 40-50 lần so với điều trị các bệnh lây nhiễm. Ảnh minh họa. Ảnh: VGP/Thúy Hà

Đối tượng nghiên cứu theo công bố này tập trung từ 18-69 tuổi. Kết quả điều tra được công bố có ý nghĩa rất quan trọng, vừa để khuyến cáo người dân phòng tránh, vừa làm cơ sở cho việc triển khai kế hoạch và đánh giá các mục tiêu, chỉ tiêu của chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2015-2025.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, tại Việt Nam, trong khi tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm đang giảm thì tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm ngày càng gia tăng, từ 40% vào năm 1986, lên 60% năm 2006 và 71,6% vào năm 2012.

Tử vong do bệnh không lây nhiễm chiếm 73% các trường hợp tử vong do tất cả các nguyên nhân, trong đó đứng đầu là tử vong do tim mạch, sau đó là các bệnh ung thư, đái tháo đường và bệnh đường hô hấp mạn tính. Chi phí điều trị cho bệnh không lây nhiễm trung bình cao gấp 40-50 lần so với điều trị các bệnh lây nhiễm do đòi hỏi kỹ thuật cao, thuốc đặc trị đắt tiền, thời gian điều trị lâu, dễ bị biến chứng.

Các bệnh không lây nhiễm tăng nhanh là do liên quan đến: Hút thuốc lá, thiếu vận động thể lực, lạm dụng rượu-bia và chế độ ăn không hợp lý.

Cụ thể, theo kết quả điều tra yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm ở Việt Nam năm 2015, nhiều người không khỏi giật mình khi 77,3% nam giới và 11,0% nữ giới hiện tại đang sử dụng rượu bia và có xu hướng tăng theo thời gian.

Đặc biệt, tỷ lệ ăn thiếu rau và trái cây đang ở mức báo động. Theo đó, điều tra cho thấy có 57,2% dân số trưởng thành ăn thiếu rau và trái cây theo khuyến cáo của WHO, tỷ lệ này ở nam cao hơn nữ. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, việc sử dụng thiếu rau và trái cây đồng nghĩa với việc thiếu chất xơ, sẽ gây nhiều tác hại cho cơ thể, trong đó có thể thúc đẩy nhanh quá trình hình thành và phát triển bệnh ung thư.

Bên cạnh hai yếu tố trên, các yếu tố như lượng muối ăn hàng ngày ở ngưỡng cao (gấp 2 lần khuyến cáo của WHO), thiếu hoạt động thể lực, tỷ lệ thừa cân béo phì tăng nhanh, tỷ lệ mắc tăng huyết áp, tăng cholesterol máu cao... cũng là những nguyên nhân chính khiến gia tăng các bệnh không lây nhiễm hiện nay.

Điều đáng lưu ý là tỷ lệ người mắc bệnh chưa được phát hiện còn cao, tỷ lệ người bệnh được quản lý điều trị còn thấp, dưới 1/3 số người có nguy cơ tim mạch được điều trị/tư vấn dự phòng đột quỵ và nhồi máu cơ tim; chỉ 24% số phụ nữ từ 18-69 tuổi và 1/3 số phụ nữ từ 30-49 tuổi từng được sàng lọc ung thư cổ tử cung…

Trước thực tế trên, các chuyên gia khuyến cáo, để tăng cường can thiệp phòng chống các yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm, cần đặc biệt chú trọng đến các chính sách pháp luật về phòng chống rượu bia, tác hại của thuốc lá như: Kiểm soát quảng cáo khuyến mại, kiểm soát giờ và điểm bán; giảm tiêu thụ muối, kiểm soát tình trạng thừa cân béo phì; bảo đảm dịch vụ tại các trạm y tế xã, phường để phát hiện sớm và quản lý điều trị liên tục, lâu dài đối với các bệnh không lây nhiễm phố biến như tăng huyết áp, đái tháo đường.

Đồng thời định kỳ tổ chức điều tra yếu tố nguy cơ để điều chỉnh, xây dựng và đánh giá kế hoạch hành động thực hiện việc phòng chống bệnh không lây nhiễm…

Thúy Hà