Vì sao phải tạm thời kéo dài cách ly tập trung hơn 14 ngày?

Từ 0 giờ ngày 4/5, tạm thời chưa giải quyết kết thúc và cho ra khỏi khu cách ly tập trung đối với tất cả các trường hợp đã đủ điều kiện hết cách ly. Ảnh: VGP/Hiền Minh

Chính sách tạm thời này được đưa ra do thời gian gần đây có một số trường hợp hết cách ly tập trung vẫn ghi nhận dương tính với SASR-CoV-2, làm lây lan dịch bệnh.

Theo ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, các trung tâm kiểm soát bệnh tật/trung tâm y tế dự phòng các tỉnh/thành phố thực hiện ngay việc tạm thời chưa giải quyết kết thúc và cho ra khỏi khu cách ly tập trung (cả của quân đội và dân sự quản lý) đối với tất cả các trường hợp đã đủ điều kiện hết cách ly (như cách ly tối thiểu 14 ngày, xét nghiệm 2 lần âm tính). Thời gian bắt đầu thực hiện yêu cầu này từ 0 giờ ngày 4/5 cho tới khi có thông báo mới của Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống COVID-19.

Chỉ tính từ ngày 27/4 đến nay, trong số các ca phát hiện dương tính với SARS-CoV-2 ở nước ta, đã có 3 trường hợp sau khi kết thúc cách ly tập trung (đã hoàn thành 14 ngày cách ly, xét nghiệm 2-3 lần âm tính) nhưng khi trở về khu cư trú lại có kết quả xét nghiệm dương tính.

Đó là BN 2899 nhập cảnh  từ Nhật Bản trên chuyến bay VJ3613 về sân bay Ðà Nẵng ngày 7/4. Ngày 22/4, bệnh nhân hoàn thành cách ly (3 lần xét nghiệm âm tính). Ngày 24/4, bệnh nhân dương tính với SARS-CoV-2.

Trường hợp thứ 2 là một chuyên gia người Trung Quốc của Công ty Trung Bắc Á, sau khi hoàn thành cách ly tập trung, đã di chuyển qua một số địa phương trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Chuyên gia này có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 sau khi làm thủ tục nhập cảnh từ Việt Nam về Trung Quốc. 

Trường hợp thứ 3 là chuyên gia người Ấn Độ (Bộ Y tế chưa công bố mã bệnh nhân) tại tòa tầng 24, tòa Park 10, khu đô thị Times City. Chuyên gia này cũng đã hoàn thành cách ly tập trung và 2 lần có kết quả xét nghiệm âm tính. Sau 3 ngày về nơi cư trú, chuyên gia này có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2.

Tại buổi làm việc khẩn với tỉnh Vĩnh Phúc khi tỉnh này phát hiện chùm ca bệnh ở quán Sunny (TP. Phúc Yên), GS.TS. Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, dù không bắt buộc phải cách ly thêm 14 ngày tại nhà, nhưng người vừa ra khỏi khu cách ly tập trung, khi về nơi cư trú, phải thông báo cho chính quyền địa phương, hạn chế đến nơi đông người, hạn chế tiếp xúc với người khác, nếu tiếp xúc phải có phương tiện bảo hộ (khẩu trang, khử khuẩn, giữ khoảng cách....), đồng thời phải tự theo dõi sức khoẻ trong 14 ngày tiếp theo, nếu có dấu hiệu bất thường như ho, sốt phải thông tin ngay cho cán bộ y tế.

Trao đổi với phóng viên, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho biết, Bộ Y tế đã có quy định rất chặt chẽ đối với những người sau 14 ngày cách ly tập trung, khi trở về khu dân cư phải khai báo y tế, không tiếp xúc đông người, phải đeo khẩu trang… nhằm hạn chế rủi ro. Tuy nhiên, một số người chưa tuân thủ các quy định này.

“Thậm chí, có người sau khi hết cách ly tập trung 14 ngày đã tiếp xúc với nhiều người khác không cần thiết, có người còn vào những nơi đông người như quán karaoke, quán bar… Đây là môi trường rất dễ lây lan dịch bệnh vì không gian kín. Và thực tế đã xảy ra vụ việc đáng tiếc như vừa rồi”, PGS.TS Trần Đắc Phu phân tích.

Trước đó, trường hợp BN1342 là nam tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines đã vi phạm các quy định phòng dịch khi thực hiện cách ly tập trung và không tuân thủ quy định phòng dịch khi cách ly tại nhà cũng đã khiến bản thân mắc COVID-19 và làm lây lan bệnh cho người khác. Trường hợp này đã bị truy tố hình sự.

Quản lý sau khi hoàn thành cách ly tập trung như thế nào?

Theo Công văn số 425 của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19 về hướng dẫn bàn giao, quản lý sau khi hoàn thành cách ly tập trung, việc tổ chức bàn giao, tiếp nhận và đưa đón người đã hoàn thành cách ly tập trung về nơi lưu trú tiếp tục theo dõi, giám sát y tế 14  ngày (kể từ ngày có quyết định hoàn thành cách ly) phải theo nguyên tắc: Khi địa phương tiếp nhận người hết thời hạn cách ly tập  trung phải có đầy đủ điều kiện, giấy tờ, kết quả xét nghiệm.

Đơn vị quản lý khu cách ly tập trung phải hướng dẫn cụ thể cho người đã hoàn thành cách ly tập trung tiếp tục tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày tại nhà, nơi lưu trú. Hạn chế tiếp xúc với người xung quanh, hạn chế đến nơi đông người; thường xuyên thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo thông điệp 5K của Bộ Y tế và các biện pháp phòng hộ cá nhân khác.

Sở y tế ở địa phương nơi thực hiện cách ly tập trung có văn bản thông báo danh sách những người đã hoàn thành cách ly ngay khi họ có quyết định hoàn thành cách ly cho sở y tế tỉnh, thành phố - nơi người hoàn thành cách ly về lưu trú và các đơn vị liên quan biết để tiếp tục quản lý, theo dõi sức khỏe, giám sát y tế trong 14 ngày tiếp theo. 

Người cách ly phải khai báo với bí thư chi bộ thôn (khu phố), trưởng thôn (khu phố) khi về đến nơi lưu trú và phải có cam kết thực hiện việc tự theo dõi sức khỏe tại nhà, nơi lưu trú; phải chủ động thông báo cho cơ quan y tế địa phương nơi lưu trú biết ngay khi trở về từ khu cách ly tập trung về tình trạng sức khỏe và ghi nhật ký tiền sử tiếp xúc gần cho đến khi hết 14 ngày tiếp theo.

Sở y tế tỉnh, thành phố nơi người hoàn thành cách ly về lưu trú tại địa phương tiếp nhận thông tin về những người đã hoàn thành cách ly về địa bàn cư trú, có kế hoạch và thực hiện quản lý, kiểm tra, theo dõi y tế cho đến hết 14 ngày.

Công văn cũng hướng dẫn rất rõ về việc di chuyển từ khu cách ly tập trung về nơi lưu trú bằng các phương tiện như đường bộ, đường hàng, tàu…

Nếu đi bằng phương tiện vận tải đường bộ, người hết cách ly tập trung phải đi bằng xe riêng (do người hoàn thành cách ly hoặc cơ quan sử dụng người nhập cảnh hoặc chủ cơ sở cách ly tập trung hoặc địa phương bố trí). Xe phải được đăng ký trước với đơn vị quản lý khu cách ly tập trung, không tổ chức đưa đón đông người (chỉ gồm lái xe hoặc/và người giám sát đi cùng).

Người hoàn thành cách ly, lái xe hoặc người đi cùng (nếu có) phải đeo khẩu trang trong suốt quá trình di chuyển, bố trí, sử dụng thường xuyên dung dịch sát khuẩn tay khi lên, xuống xe và trong suốt quá trình di chuyển; cài đặt và mở ứng dụng truy vết (Bluezone) liên tục và áp dụng các biện pháp phòng hộ cá nhân  theo quy định.

Đặc biệt, lưu ý hạn chế tiếp xúc gần (<2m) với người khác trong quá trình di chuyển; hạn chế dừng, đỗ ăn uống dọc đường, tốt nhất đi thẳng từ khu cách ly tập trung về nhà, nơi lưu trú.

Nếu di chuyển bằng phương tiện vận tải hàng không, tàu, cần thông báo, liên hệ trước với đơn vị vận chuyển về việc người cách ly đã hoàn thành cách ly tập trung để đơn vị vận chuyển biết, có phương án bố trí các biện pháp phòng chống dịch (như vị trí chỗ ngồi, các biện pháp phòng chống lây nhiễm...) khi sử dụng phương tiện.

Người hoàn thành cách ly thực hiện nghiêm các biện pháp phòng hộ cá nhân, phòng lây nhiễm theo quy định của đơn vị vận chuyển trong suốt quá trình di chuyển. Thường xuyên đeo khẩu trang, sử dụng dung dịch sát khuẩn tay trước, trên máy bay, tàu trong suốt quá trình di chuyển. Khai báo y tế, cài đặt và mở ứng dụng truy vết (Bluezone) liên tục và áp dụng các biện pháp phòng hộ cá nhân theo quy định.

Hiền Minh