Thống nhất đầu mối kiểm soát các khoản chi NSNN qua hệ thống KBNN

Lãnh đạo KBNN phát biểu tại họp báo. Ảnh: VGP/Huy Thắng

Ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước (KBNN) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, KBNN triển khai nghiên cứu xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án “Thống nhất đầu mối kiểm soát các khoản chi NSNN trong hệ thống KBNN” (gọi chung là Đề án) là rất cần thiết, KBNN đã báo cáo và trình Bộ Tài chính phê duyệt tại Quyết định số 739/QĐ-BTC ngày 11/4/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, theo đó Bộ trưởng Bộ Tài chính giao KBNN chủ trì nghiên cứu, xây dựng đề án và tổ chức thực hiện trong giai đoạn 2011-2020.
Theo cách thức cũ, việc tổ chức công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước (NSNN) trong hệ thống KBNN chưa tập trung vào một đầu mối mà được phân công cho 2 bộ phận thực hiện (phòng, bộ phận kiểm soát chi thực hiện kiểm soát chi vốn đầu tư; phòng, bộ phận kế toán thực hiện kiểm soát chi các khoản chi thường xuyên). Cách làm này chưa thật sự tạo thuận lợi cho các đơn vị sử dụng ngân sách, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong việc giao dịch thanh toán với các đơn vị KBNN, đặc biệt là với trường hợp đơn vị sử dụng ngân sách được giao cả dự toán chi thường xuyên, chi đầu tư, chưa bảo đảm nguyên tắc tách bạch giữa nghiệp vụ kiểm soát chi và nghiệp vụ kế toán…
Lãnh đạo KBNN cho biết, việc thực hiện Đề án sẽ khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, đáp ứng được các yêu cầu, mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể như: Phân định lại chức năng, nhiệm vụ giữa bộ phận Kiểm soát chi và Kế toán tại KBNN các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là KBNN tỉnh); cơ cấu lại tổ chức bộ máy tại KBNN cấp huyện; bố trí phân công nhiệm vụ đối công chức làm nghiệp vụ kế toán và nghiệp vụ kiểm soát chi theo hướng chuyên sâu, chuyên nghiệp; tách bạch giữa nghiệp vụ kiểm soát chi và nghiệp vụ kế toán.
Còn tại KBNN cấp huyện, chuyên viên chỉ làm nhiệm vụ kiểm soát chi, kế toán viên chỉ làm nhiệm vụ kế toán; bảo đảm tổ chức triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ mới được giao cho nghiệp vụ kế toán (tổng hợp, lập báo cáo quyết toán NSNN hằng năm, tổng kế toán nhà nước).
Đáng chú ý, việc cải tiến sẽ giúp tập trung các khoản chi thường xuyên, chi đầu tư, chi chương trình mục tiêu quốc gia… giao cho một đầu mối (Phòng/Chuyên viên kiểm soát chi) thực hiện kiểm soát thanh toán; qua đó sẽ tạo thuận lợi hơn nữa cho đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong giao dịch chi NSNN tại KBNN.
Cải cách sẽ giúp ứng dụng công nghệ thông tin, tạo thuận lợi cho các đơn vị sử dụng ngân sách, các khách hàng đến giao dịch với đơn vị KBNN trong việc mở tài khoản, giao nhận hồ sơ, thanh toán qua mạng; góp phần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hồ sơ, chứng từ kiểm soát chi; tiến tới kiểm soát chi điện tử, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ chứng từ chi NSNN tại hệ thống KBNN nhưng vẫn bảo đảm an toàn tiền và tài sản của Nhà nước.
KBNN đã triển khai thí điểm Đề án từ ngày 01/5/2017 tại KBNN Thừa Thiên-Huế và KBNN Phú Thọ nhằm đánh giá hiệu quả, tiếp tục bổ sung, chỉnh sửa, hoàn thiện Đề án, chuẩn bị các điều kiện cho việc triển khai Đề án diện rộng trong phạm vi toàn quốc theo lộ trình kế hoạch đã đề ra.
Ông Vũ Đức Hiệp, Vụ trưởng Vụ Kiểm soát chi (KBNN) đánh giá, khi triển khai thí điểm Đề án mặc dù còn có những khó khăn về công tác bố trí, sắp xếp đội ngũ công chức, giải quyết tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, công chức khi có những xáo trộn nhất định, nhưng với sự đồng lòng, khắc phục khó khăn, nỗ lực quyết tâm rất lớn của toàn hệ thống, vì chất lượng và hiệu quả công việc chung, bước đầu Đề án đã thu được một số kết quả cụ thể. Trước tiên,  khách hàng đến giao dịch tại các đơn vị KBNN đã rất đồng tình, ủng hộ việc triển khai đề án của KBNN. Do làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền tại đơn vị được thí điểm nên khách hàng không bất ngờ và cảm thấy hài lòng về chủ trương thống nhất đầu mối kiểm soát chi của KBNN.
Thứ hai, việc triển khai thực hiện Đề án đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các đơn vị sử dụng ngân sách, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong hoạt động giao dịch, thanh toán các khoản chi NSNN với KBNN, các đơn vị, khách hàng chỉ gửi hồ sơ đề nghị thanh toán đến một công chức làm nhiệm vụ kiểm soát chi của KBNN nơi đơn vị mở tài khoản (bao gồm cả hồ sơ chi đầu tư và chi thường xuyên) theo đúng quy định: “một cửa, một giao dịch viên”; đồng thời nhận lại kết quả từ chính công chức kiểm soát chi đó khi nộp hồ sơ.
Thứ ba, việc luân chuyển chứng từ chi NSNN trong nội bộ KBNN (giữa kiểm soát chi và kế toán) được thực hiện hoàn toàn trên hệ thống TABMIS, nên có sự kiểm soát, giám sát của Lãnh đạo đơn vị KBNN, bảo đảm việc xử lý hồ sơ, chứng từ nhanh, kịp thời; nhiều khoản chi, nhất là các khoản chi thường xuyên, chi an sinh xã hội, chi bằng tiền mặt, v.v... theo đề nghị của đơn vị đã được xử lý ngay trong ngày...
Về vấn đề đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư, ông Vũ Đức Hiệp, Vụ trưởng Vụ Kiểm soát chi cho biết thêm, KBNN đã thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc rút ngắn thời gian giải quyết xuống còn 4 ngày, thậm chí nhiều nơi trong hệ thống, KBNN đã rút xuống còn 3 ngày.