Giúp DN chủ động ứng phó với các vụ kiện thương mại

Theo báo cáo của Cục Quản lý cạnh tranh, chỉ trong vòng 5 năm gần đây, số vụ kiện về phòng vệ thương mại (PVTM) đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đã là 38 vụ.

Các vụ kiện thường có xu hướng kiện kép, nhằm vào tốp mặt hàng chủ lực, thị trường xuất khẩu chủ lực. Doanh nghiệp bị đơn thường là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc các doanh nghiệp FDI có sử dụng nhiều lao động.

Theo đánh giá của Cục Quản lý cạnh tranh, các vụ kiện PVTM đối với hàng hóa xuất khẩu thường kéo theo chi phí theo đuổi vụ kiện cao, làm giảm năng lực cạnh tranh của hàng hóa, qua đó kim ngạch xuất khẩu giảm, hệ lụy là nguy cơ mất thị trường. Đồng thời tác động lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất khẩu của cả ngành sản xuất mặt hàng tương tự tại Việt Nam, nhất là các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn như: Cá tra, tôm, da giày…

Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam thường bị động trước vụ kiện, không có đầy đủ thông tin. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng chưa nhận thức rõ ràng về nguy cơ nảy sinh các vụ kiện PVTM cũng như hậu quả tiêu cực, cùng với đó là tâm lý né tránh, không tham gia hoặc tham gia không đầy đủ vào công tác khiếu kiện.

Để khắc phục những hạn chế trên, theo bà Phạm Hương Giang, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao nhận thức, hiểu biết về pháp luật PVTM. Tích cực tham gia vào công tác kháng kiện một cách nghiêm túc, có trách nhiệm và hợp tác đầy đủ với cơ quan điều tra. Đoàn kết, thống nhất, hợp tác với các cơ quan quản lý Nhà nước, hiệp hội, các tham tán thương mại tại các nước để có chiến lược kháng kiện thống nhất.

Đồng thời, phối hợp với các nhà xuất khẩu có cùng lợi ích, đa dạng hóa thị trường, tìm kiếm thị trường mới, cạnh tranh bằng chất lượng và thương hiệu.

Chia sẻ kinh nghiệm của các công ty Hàn Quốc đối với các tranh chấp thương mại, Luật sư Kim Sungtae, Văn phòng luật sư ITC cho biết: Để giảm thiểu các vụ kiện PVTM, các công ty Hàn Quốc đã xây dựng hệ thống cảnh báo và quản lý sớm.

Theo đó, các doanh nghiệp sẽ thành lập và tổ chức, đào tạo các nhóm chuyên viên về tranh chấp thương mại. Các chuyên viên này tại mỗi công ty sẽ tư vấn chính sách bán hàng cho thị trường trong nước và xuất khẩu. Khi có các vụ tranh chấp thương mại, các công ty Hàn Quốc sẽ chủ động tham gia vào việc điều tra tranh chấp thương mại bằng cách sử dụng các công ty tư vấn chuyên về tranh chấp thương mại trong việc chuẩn bị các câu trả lời.

Hiện Việt Nam cũng đã có hệ thống này. Trong khuôn khổ hội thảo, Cục Quản lý cạnh tranh đã giới thiệu “hệ thống cảnh báo sớm các vụ kiện chống bán phá giá”. Mục tiêu của hệ thống cảnh báo nhằm cảnh báo nguy cơ bị kiện tại những thị trường trọng điểm, đồng thời hỗ trợ thông tin điều tra cho các doanh nghiệp, cung cấp các dữ liệu xuất nhập khẩu, thông tin thị trường, quy định pháp lý của thị trường xuất khẩu cho các doanh nghiệp.

Hiện nay, trên hệ thống cảnh báo sớm, phạm vi cảnh báo thị trường được thực hiện tại 7 nền kinh tế lớn : Hoa Kỳ, EU, Canada, Brazil, Ấn Độ, Australia, Hàn Quốc và Nhật Bản đối với 11 ngành hàng xuất khẩu chủ lực, 16.612 mặt hàng (mã 6 số), 28.150 mặt hàng (mã chi tiết).

Các doanh nghiệp chỉ cần vào trang web www.canhbaosom.vn/earlywarning.vn và đăng ký thành viên là có thể tra cứu và truy cập các dữ liệu cần thiết cho doanh nghiệp.