Tập đoàn CN Cao su Việt Nam: Mô hình mới, bước phát triển mới

Chủ Tịch nước Trương Tấn Sang, ông Trần Ngọc Thuận cùng lãnh đạo Tập đoàn CN cao su Việt Nam thực hiện mở miệng cạo khai thác mủ cây cao su đầu tiên tại Công ty CP cao su Việt - Lào tỉnh Chămpaxắc, CHDCND Lào - Ảnh : Chinhphu.vn

Ngày 30/10/2006, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định số 249/QĐ-TTg về việc chuyển đổi hoạt động của Tổng Công ty Cao su Việt Nam sang hoạt động theo mô hình Tập đoàn với tên gọi Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam.

Sau 6 năm hoạt động theo mô hình mới, sản xuất và kinh doanh của Tập đoàn đã có những thay đổi sâu sắc, đánh dấu một bước ngoặt mới trong quá trình phát triển của Tập đoàn.

Ngày 8/4 tới, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam sẽ đón nhận Huân chương Sao Vàng, phần thưởng cao quý do Đảng, Nhà nước trao tặng để ghi nhận những thành tích đã đạt được trong thời gian qua.

Nhân dịp này, phóng viên Cổng TTĐT Chính phủ đã có cuộc trao đổi với ông Trần Ngọc Thuận, Phụ trách Hội đồng Thành viên, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam về những thành tựu đã đạt được và kế hoạch phát triển của Tập đoàn trong thời gian tới.

Xin ông cho biết một số thành tựu phát triển của Tập đoàn từ khi chuyển đổi sang mô hình mới? 

Ông Trần Ngọc Thuận: Có thể nói đây là giai đoạn chuyển đổi và phát triển đột phá của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam với một cuộc cách mạng về năng suất. Trước đây năng suất vườn cây của Tập đoàn chỉ khoảng 1,3 - 1,4 tấn/ha, đến nay bằng cải tạo giống, thay đổi quy trình, áp dụng khoa học kỹ thuật… năng suất vườn cây bình quân của Tập đoàn đạt gần 2 tấn/ha, cao hơn cả năng suất cao su của Indonesia, Malaysia và Thái Lan. Dự kiến từ năm 2020 trở đi có thể đạt từ 2,5 tấn/ha trở lên. Đến nay sản phẩm của Tập đoàn đã có mặt ở 40 nước trên thế giới.

Từ năm 2007, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn đã tổ chức nghiên cứu, xác định lộ trình cổ phần hóa các công ty, xí nghiệp trực thuộc. Sau khi cổ phần hóa, năng lực quản trị và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp đã được nâng lên, nguồn vốn nhà nước tại các đơn vị tăng lên từ 3 đến 5 lần.

Kết quả sản xuất kinh doanh của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam trong giai đoạn 2006 - 2011 tăng trưởng rất nhanh. Trong đó, diện tích vườn cây tăng hơn 50%, từ 220.000 ha lên 333.000 ha, sản lượng khai thác hơn 1,8 triệu tấn mủ, tổng doanh thu 6 năm đạt 116 ngàn tỷ đồng, lợi nhuận đạt 36 ngàn tỷ đồng và nộp ngân sách 11.800 tỷ đồng. Riêng năm 2011, doanh thu đạt 33.496 tỷ đồng, tăng 23,5% so với năm 2010, gấp 2,87 lần năm 2006.

Một vườn cao su của Tập đoàn CN cao su Việt Nam - Ảnh : Chinhphu.vn

Những năm gần đây, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã đầu tư phát triển mạnh cây cao su tại một số nước như Lào, Campuchia và các tỉnh miền núi phía Bắc. Xin ông cho biết tình hình, kết quả phát triển cao su tại các dự án mới của Tập đoàn ?

Ông Trần Ngọc Thuận: Theo chương trình hợp tác giữa hai Chính phủ Việt Nam và CHDCND Lào về việc phát triển cao su tại Lào, từ giữa năm 2005, các đơn vị thành viên của Tập đoàn đã tham gia đầu tư theo hình thức công ty cổ phần để trồng, khai thác và chế biến cao su tại các tỉnh Savannakhet, Chămpaxắc, Sê Kông, Salavan, Attapư, Oudomxay, Bolikhamxay…

Đến nay đã có 8 dự án đang được triển khai với tổng diện tích cao su theo dự án là 62.867 ha. Tính đến 31/12/2011 đã trồng được trên 28.920 ha đạt 45% diện tích dự án. Hiện nay đã có những dự án bắt đầu cho khai thác. Ngày 10/2/2012, Tập đoàn đã khánh thành nhà máy chế biến mủ cao su đầu tiên ở tỉnh Chămpaxắc với công suất 24.000 tấn mủ/năm.

Tại Campuchia, có 16 đơn vị của Tập đoàn đầu tư 23 dự án với tổng diện tích các dự án là 121.128 ha. Trong đó đang triển khai 19 dự án với tổng mức đầu tư trên 18.512.000 triệu đồng, 4 dự án khác đang làm thủ tục chuẩn bị đầu tư.

Đến cuối năm 2011, các dự án tại Campuchia đã trồng được 44.899 ha, đạt 44,8% diện tích theo quy mô thoả thuận 100.000 ha với Chính phủ Campuchia. Hiện diện tích cao su đã trồng sinh trưởng tốt. Các dự án này đã tạo việc làm cho 10.582  người, trong đó lao động người Campuchia là 9.947 người, chiếm 94% và lao động người Việt Nam là 635 người, chiếm 6%.

Thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ, từ năm 2007 Tập đoàn đã bắt đầu trồng thử nghiệm cao su ở các tỉnh miền núi phía Bắc. Hiện Tập đoàn đã triển khai 8 dự án tại các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang với tổng diện tích đã trồng là 19.300 ha.

Việc phát triển cao su ở các tỉnh miền núi phía Bắc bước đầu tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho nông dân tham gia. Một số tỉnh như Lai Châu, Điện Biên, Sơn La đã chỉ đạo gắn chương trình phát triển cây cao su với dự án di dân tái định cư thuỷ điện Sơn La và các chương trình dự án khác qua đó góp phần xoá đói giảm nghèo, ổn định đời sống của người dân vùng dự án.

Thưa ông, Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 03/1/2012 của Chính phủ cũng như văn bản số 876/BTC-TCDN ngày 17/1/2012 của Bộ Tài chính đã chỉ đạo việc tiết giảm chi phí, giảm giá thành sản phẩm của  của các Tập đoàn, TCT Nhà nước. Xin ông cho biết Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã thực hiện những chỉ đạo này như thế nào?

Ông Trần Ngọc Thuận: Thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP và văn bản 867/BTC-TCDN, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đã nghiêm túc tiếp thu và triển khai đến tất cả đơn vị thành viên, tổ chức rà soát chi phí sản xuất kinh doanh năm 2011 và các chỉ tiêu kế hoạch năm 2012 nhằm đề ra biện pháp thực hiện tiết kiệm chi phí kể cả biện pháp tăng năng suất lao động, tăng sản lượng để giảm giá thành.

Thời gian qua, các đơn vị thành viên Tập đoàn đã đưa ra nhiều giải pháp thực hiện như tuyên truyền, phổ biến chủ trương tiết giảm chi phí. Đến nay, các đơn vị đã đăng ký thực hiện tiết giảm số tiền là 375 tỷ đồng.

Để phát triển ngành Cao su Việt Nam, ngoài việc mở rộng diện tích trồng thì một yêu cầu quan trọng là phải nâng cao được giá trị gia tăng trong chuỗi giá trị của sản phẩm. Xin ông cho biết đôi nét về hoạt động sản xuất các sản phẩm từ cao su hiện nay và kế hoạch phát triển ngành công nghiệp cao su trong thời gian tới của Tập đoàn?

Công nhân khai thác mủ cao su - Ảnh : Chinhphu.vn

Ông Trần Ngọc Thuận: Hiện nay Tập đoàn có 2 đơn vị sản xuất bóng thể thao và nệm mút từ cao su thiên nhiên với công suất là 1.500.000 quả bóng/năm và 1.000 tấn nệm mút/năm để xuất khẩu và tiêu thụ nội địa và một số ít sản phẩm công nghiệp khác từ nguyên liệu cao su thiên nhiên.

Sản xuất các sản phẩm công nghiệp cao su của Tập đoàn hiện nay còn hạn chế, do Việt Nam nói chung và Tập đoàn Cao su nói riêng không có lợi thế cạnh tranh đối với hai phân ngành sản xuất chính là sản xuất săm, lốp và sản xuất các sản phẩm nhúng như nệm, găng tay, bao cao su... vì Việt Nam hiện nay chưa nắm bắt được công nghệ, chưa sản xuất được thiết bị.

Để phát triển ngành Công nghiệp cao su Việt Nam, Chính phủ đã có quy hoạch phát triển ngành Công nghiệp cao su để huy động mọi nguồn lực, thành phần kinh tế tham gia phát triển, trong đó Tập đoàn Công nghiệp cao su sẽ là một trong những thành phần chủ yếu trong chương trình này.

Thời gian tới, Tập đoàn có kế hoạch hợp tác, liên doanh, liên kết, sang nhượng và mua cổ phần của các đối tác, đơn vị có thương hiệu, uy tín ở trong nước và nước ngoài về các lĩnh vực sản xuất vỏ ruột xe và sản xuất các sản phẩm nhúng như găng tay, chỉ thun, bao cao su… và các sản phẩm sử dụng nguyên liệu cao su thiên nhiên để chuyển dần sang ngành sản xuất công nghiệp cao su theo chiều sâu nâng cao được giá trị gia tăng của sản phẩm.

Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam là Tập đoàn kinh tế lớn với hàng trăm nghìn lao động làm việc tại các khu vực biên giới, khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong thời gian qua, ngoài việc phát triển kinh tế thì công tác chăm lo, đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động đã được Tập đoàn quan tâm như thế nào để người lao động an tâm làm việc, bám trụ tại các khu vực khó khăn, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng của đất nước?

Ông Trần Ngọc Thuận: Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam hiện có tổng số lao động hơn 130.000 người, trong đó có tới gần 25.000 lao động là đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, trong những năm qua Tập đoàn đã mở rộng diện tích cao su đến những vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới và sang các nước bạn Lào và Campuchia. Đây là những khu vực còn rất nhiều khó khăn so với mặt bằng chung của đất nước.

Để người lao động có thể an tâm làm việc và ổn định cuộc sống lâu dài tại các địa bàn này, thời gian qua Tập đoàn đã tập trung, nỗ lực nâng cao thu nhập cho người lao động, dành nhiều chế độ, chính sách ưu đãi ngoài lương như tham quan nghỉ mát hàng năm, khám chữa bệnh định kỳ, quan tâm thăm hỏi người lao động khi ốm đau…

Năm 2011, tiền lương bình quân toàn Tập đoàn là 7.722.587 đồng/người/tháng, thu nhập bình quân là 8.904.258 đồng/người/tháng, tăng 27% so với năm 2010.

Thêm vào đó, Tập đoàn còn cho sử dụng nguồn quỹ phúc lợi của công ty giúp công nhân vay không lãi để xoá nhà tranh tre, mua vật dụng gia đình và phát triển kinh tế góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động.  

Đối với những vùng xa xôi, hẻo lánh, người dân còn nhiều khó khăn, Tập đoàn đã đầu tư nhà ở, trường học, trạm y tế để tạo điều kiện cho người lao động yên tâm làm việc và ổn định cuộc sống.

Trân trọng cảm ơn ông.

Mạnh Hùng