Xúc động lễ tôn vinh những liệt sĩ hy sinh hàng chục năm trước

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao Bằng Tổ quốc ghi công cho thân nhân các liệt sĩ được công nhận sau khi rà soát, giải quyết các hồ sơ tồn đọng. Ảnh: VGP/Minh Khôi

Tham dự buổi lễ và trao Bằng Tổ quốc ghi công cho thân nhân các liệt sĩ có Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo một số bộ ngành Trung ương, địa phương…

Qua 70 năm thực hiện các chế độ, chính sách, chăm lo cho người có công, gia đình chính sách, cả nước đã xác nhận trên 9 triệu người có công với cách mạng, trong đó có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, 127.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, 800.000 thương binh…

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung, việc công nhận liệt sĩ, người có công đối với những trường hợp không còn đủ hồ sơ, giấy tờ cá nhân vẫn là nỗi khắc khoải, chờ đợi của nhiều gia đình, thân nhân hàng chục năm qua. Mặc dù các cơ quan quản lý đã nỗ lực ban hành nhiều chính sách để xác nhận người có công không còn giấy tờ bằng nhiều hình thức nhưng vẫn chưa thực sự mang lại kết quả như mong muốn, đặc biệt đối những trường hợp hy sinh hàng chục năm chưa được công nhận liệt sĩ.

Trong năm 2016, Bộ LĐTB&XH đã chủ động phối hợp với các địa phương rà soát, thí điểm quy trình giải quyết hồ sơ tồn đọng người có công tại một số tỉnh, thành phố trước khi triển khai rộng ra cả nước.

Cùng với tổ công tác Trung ương, các địa phương đã thành lập tổ công tác phối hợp việc rà soát, thẩm định các hồ sơ tồn đọng xác nhận liệt sĩ, thương binh, người hưởng chính sách như thương binh theo 7 bước, công khai thông tin trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng từ cấp xã đến Trung ương. Đến ngày 30/6/2017, các địa phương, bộ ngành đã trình Thủ tướng Chính phủ cấp và đổi trên 42.000 Bằng Tổ quốc ghi công; xác nhận trên 2.000 thương binh, người hưởng chính sách như thương binh.

Đặc biệt, trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận và cấp Bằng Tổ quốc ghi công cho 498 liệt sĩ, trong đó có 94 liệt sĩ hy sinh từ thời kỳ kháng chiến chống Pháp.

Đây là những hồ sơ tồn đọng nhiều năm, tư liệu, nhân chứng lịch sử không còn nên các địa phương phải khai thác tối đa các nguồn tin từ nhiều kênh khác nhau, thậm chí thông tin trong các nhà tù của địch, sổ sách giấy tờ, nhật ký liên quan, xin ý kiến của các cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ hoạt động thời kỳ tiền khởi nghĩa… Nhiều trường hợp tổ công tác phải đến 3 quân khu, 4 tỉnh để xác minh thông tin và làm rõ hơn những chứng cứ cần thiết.

Điển hình như các trường hợp của cụ Đặng Văn Tiết, hy sinh tại nhà tù Côn Đảo từ năm 1942; các cụ Lê Văn Ý, Nguyễn Văn Khoá hy sinh năm 1945;  21 cán bộ bị địch bắt và giết tại Hải Phòng…  không còn giấy tờ nhưng đã được công nhận liệt sĩ qua xác minh thông tin tại các nhà tù, sự tôn vinh và công nhận của các cán bộ lão thành cách mạng và nhân dân địa phương.

Thay mặt thân nhân các liệt sĩ, ông Nguyễn Quang Rướng, con trai cụ Nguyễn Quang Rực (hy sinh năm 1951) bày tỏ niềm xúc động khi sau hàng chục năm chờ đợi của gia đình, cha ông đã được công nhận là liệt sĩ.

“Đây là kết quả có được nhờ những nỗ lực cao độ của các cấp, các ngành, đặc biệt là vai trò của chính quyền địa phương, các nhân chứng lịch sử, các bậc lão thành cách mạng, những đồng chí, đồng đội của người có công đã hết sức mình chắt lọc những chứng cứ dù là nhỏ nhất, những thông tin ít ỏi nhưng vô cùng quý giá, hình thành những cơ sở nhất định để xem xét, xác nhận người có công”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết và khẳng định trong thời gian tới ngành LĐTB&XH sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương bằng mọi biện pháp, quyết tâm hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 căn bản giải quyết hồ sơ tồn đọng người có công sau chiến tranh.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và thân nhân các liệt sĩ. Ảnh: VGP/Minh Khôi

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định, đây là một trong những hoạt động thiết thực nhất hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh liệt sỹ, có ý nghĩa sâu sắc hơn tất cả lòng biết ơn.

Cho đến nay, cả nước về cơ bản đã xác nhận được các đối tượng người có công. Tuy vậy, điều băn khoăn, trăn trở nhất của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta là vẫn còn không ít người có công vẫn chưa được xem xét và công nhận vì thất lạc hồ sơ, không còn hồ sơ, giấy tờ gốc và những người giao nhiệm vụ biết sự việc thực hiện cũng không còn.

Theo thống kê còn đến 30.000 trường hợp kê khai nhưng chưa được xác nhận là người có công, trong đó có 5.900 trường hợp chưa được xác nhận là liệt sỹ, thương binh và người hưởng chính sách như thương binh. Để xem xét xác nhận đối với trường hợp này là rất khó khăn phức tạp, cần hết sức thận trọng và nêu cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ làm công tác thương binh và xã hội.

“Tổ quốc và nhân dân Việt Nam không bao giờ quên ơn những người đã ngã xuống, sẽ luôn làm hết sức mình trong việc tìm mọi giải pháp, biện pháp để nhanh chóng xác nhận và thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công và thân nhân của họ” – Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

* Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao Bằng Tổ quốc ghi công cho thân nhân 50 liệt sĩ có mặt tại buổi lễ.

Minh Khôi