Tuyển sinh riêng và "3 con mèo ngoài lồng chim"

Ảnh minh họa

"3 con mèo ngoài lồng chim"

Theo Dự thảo, các trường đại học (ĐH) tuyển sinh riêng thì phải đáp ứng nhiều tiêu chí, trong đó, nhấn mạnh 3 yêu cầu: Chấm dứt tình trạng luyện thi Đại học, không có tiêu cực và đảm bảo chất lượng thí sinh chứ không được lấy cho đủ chỉ tiêu.

GS.TS Lê Trường Tùng, Hiệu trưởng ĐH FPT, nhận xét đây là những điểm yếu mà ngay cả trong phương án thi ba chung hiện nay vẫn chưa giải quyết được. Bằng chứng là hiện nay vẫn có dạy thêm học thêm và luyện thi ngày đêm. Vẫn có tiêu cực xảy ra ở các Hội đồng thi dù Bộ đã thanh kiểm tra gắt gao. Và hằng năm, sau mỗi kỳ thi Bộ GDĐT vẫn phải họp Hội đồng điểm sàn để tính điểm cho các khối thi.

“Nếu như Bộ còn không xử lý dứt điểm 3 tồn tại này thì các trường làm sao mà thực hiện nổi”, GS.TS Lê Trường Tùng nói. “Do đó dù Bộ có tuyên bố “mở lồng” bằng cách trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tuyển sinh cho các trường và đặt ra hạn chót để kết thúc phương án thi ba chung vào năm 2017, thì nhiều trường cũng không dám tuyển sinh riêng bởi có 3 “con mèo” đang chờ ngoài lồng”. 

Trong danh sách các trường xin tuyển sinh riêng thì các trường ĐH ngoài công lập hăng hái nhất với kỳ vọng sẽ tuyển được nhiều học sinh hơn nếu tổ chức thi riêng do không bị giới hạn bởi ngưỡng điểm sàn của Bộ GDĐT. Tuy nhiên, với việc đặt ra yêu cầu phải xây dựng được ngưỡng tối thiểu về chuẩn đầu vào tuyển sinh, cùng với việc không cho phép các trường và thí sinh thi riêng được hưởng những kết quả thi chung thì kỳ vọng trên đang còn là thách thức đáng kể.

Liệu các thí sinh có dám mạo hiểm để chỉ chọn con đường duy nhất tuyển sinh riêng thay vì có nhiều cơ hội hơn khi tham gia thi chung.

“Các trường muốn thi riêng vì hy vọng có thể tuyển được nhiều SV hơn nhưng nay Bộ “thắt” như thế này chắc nhiều trường cũng không dám hăng hái nữa”, GS. Trần Xuân Nhĩ, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, nhận xét.

Và yêu cầu đầu tư “ra tấm, ra món”

GS.TS Tùng chia sẻ với một doanh nghiệp, chỉ cần vài tỷ đồng là đủ thành lập và đi vào hoạt động. Nhưng với một trường ĐH, phải có ít nhất vài trăm tỷ đồng. Như thế mới tạm đủ để thu xếp được một diện tích đất, rồi san lấp, xây cơ sở hạ tầng, tuyển giáo viên, cán bộ quản lý. Và để khi những bộ máy mới toanh, rời rạc này đi vào hoạt động còn mất nhiều thời gian và vô cùng tốn kém, song hiệu quả về chất lượng thì không cao”.

GS. Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội, cũng nhìn nhận giữa 3 phương án thành lập trường ĐH đa ngành là: Thành lập mới, sáp nhập và phát triển lên từ một khoa, trong đó phương án thứ ba là tối ưu và hiệu quả nhất, 2 phương án còn lại vừa tốn kém, mất thời gian và chất lượng đào tạo không cao.

Đây là tình trạng chung của nhiều trường ĐH ngoài công lập những năm gần đây với mối lo thường trực từng kỳ thi là làm sao tuyển sinh đủ chỉ tiêu, để đủ nguồn kinh phí hoạt động, sau đó mới đến chuyện đảm bảo chất lượng đào tạo.

Dường như các trường ĐH ngoài công lập kỳ vọng Bộ GDĐT sẽ mở toang cánh cửa để các trường tự chủ hoàn toàn. Tuy nhiên, với trách nhiệm của mình, Bộ GDĐT phải kiểm soát chặt về chất lượng đầu vào, quá trình đào tạo để cho ra nguồn nhân lực đủ năng lực đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước.

Hơn thế nữa, một trong những lý do để Bộ tiến hành cải cách kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ lần này là để định hướng cho việc đổi mới dạy và học ở bậc phổ thông.

Như GS.TS Lê Phước Minh (Học viện Quản lý giáo dục) chia sẻ: “Tôi tâm đắc lời phát biểu của Thứ trưởng Bộ GDĐT Bùi Văn Ga là phải làm sao để hệ thống cơ chế tuyển sinh ĐH định hướng cho việc dạy-học ở bậc phổ thông.

Vấn đề chúng ta cần bàn là tuyển sinh ĐH để đóng góp được trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. Đổi mới, định hướng mục tiêu giáo dục từ phổ thông đến đại học. Đem đến chất lượng giáo dục nói chung, chứ không phải để tuyển sinh đủ số lượng”.

Điều mà Dự thảo nêu ra cũng là mong đợi của xã hội, đó là cho dù với phương án tuyển sinh riêng thực hiện ở từng trường thế nào, cần nhất là sự công bằng, minh bạch, nề nếp, quy củ, có chiến lược bài bản rõ ràng.

Và để có thể đứng được trong sân chơi mới, nhất là đáp ứng được đúng kỳ vọng của xã hội về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, các trường ĐH nói chung, trong đó có các trường ngoài công lập, buộc phải đầu tư cho “ra tấm, ra món” thay vì than khó để xin hạ chuẩn, giảm điểm sàn.

Nguyệt Hà