Ngành ngân hàng đang bước vào thời kỳ lịch sử

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Thành Chung

Như tin đã đưa, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa tổ chức sơ kết 1 năm việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 và Quyết định số 1058/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ liên quan tới cơ cấu lại các tổ chức tín dụng (TCTD) gắn với xử lý nợ xấu có sự tham dự của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, lãnh đạo Tòa án nhân dân Tối cao, các ban Đảng, ủy ban của Quốc hội và nhiều bộ, ngành.

Tại hội nghị, lãnh đạo các ngân hàng thương mại đều khẳng định rằng Nghị quyết 42 và Quyết định 1058 đã mang lại niềm tin đối với ngành ngân hàng, người dân và doanh nghiệp trong xử lý nợ xấu - được ví như “cục máu đông” của nền kinh tế trong giai đoạn trước đó. Tỷ lệ nợ xấu nội bảng của các ngân hàng đều giảm từ 2,46% vào thời điểm cuối năm 2016 xuống còn 2,09% vào cuối tháng 6 vừa qua.

Tuy nhiên, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho rằng, kết quả xử lý nợ xấu mặc dù đạt được nhiều kết quả ấn tượng, nhưng tỷ lệ nợ xấu nói chung, bao gồm cả nợ xấu ngoại bảng của các TCTD vẫn còn cao, ở mức 6,6%, đòi hỏi ngành ngân hàng phải tận dụng tối đa các lợi thế về quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước, các cơ chế, chính sách để xử lý hiệu quả hơn nợ xấu.

Ông Nguyễn Hồng Vân, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Yên đánh giá cao sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành và địa phương trong việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, tạo tiền đề quan trọng thực hiện các chỉ tiêu về xử lý nợ xấu, cơ cấu lại các TCTD mà Quốc hội giao. Tuy nhiên, ông Vân cho biết, vẫn còn 54/63 tỉnh, thành phố và 8/12 bộ, ngành chưa có chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 42, có nơi đùn đẩy trách nhiệm cho ngành ngân hàng.

Nghị quyết 42 thể hiện tầm nhìn sâu rộng của Quốc hội

Đồng tình với nhận định của ông Nguyễn Hồng Vân, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng cho rằng, bên cạnh những khiếm khuyết trong thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và Quyết định của Thủ tướng thì cần nhận thức rõ hơn các kết quả đạt được để Chính phủ, doanh nghiệp và người dân tự tin hơn trong cơ cấu lại nền kinh tế, xử lý hiệu quả nợ xấu.

Theo Phó Thủ tướng, bước vào giai đoạn 2016-2020, Chính phủ thực hiện tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế khi mà dư địa phát triển chật hẹp. Do vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm Đại hội Đảng lần thứ XII đặt ra là tập trung tái cơ cấu nền kinh tế. Nghị quyết Trung ương 4 và 5 vừa qua đã nhấn mạnh vấn đề cơ cấu lại các TCTD gắn với chặt với xử lý căn bản nợ xấu trên nguyên tắc thị trường, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền, nâng cao năng lực quản trị của các TCTD theo tiêu chuẩn quốc tế.

Thực hiện chủ trương của Đảng, Chính phủ mà trực tiếp là NHNN đã bám sát nhiệm vụ này, tìm phương cách, công cụ thực hiện, đánh giá thực trạng, rà soát pháp lý của việc xử lý nợ xấu. Riêng trong năm 2016, lãnh đạo Chính phủ đã 3 lần làm việc với VAMC, Bộ Tư pháp, Bộ Công an và Toà án Nhân dân Tối cao.

Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Tư pháp, Bộ Công an và đề nghị Toà án Nhân dân Tối cao đánh giá độc lập về hành lang pháp lý. Các báo cáo này đều tập trung vào yêu cầu tháo gỡ khó khăn pháp lý và kiến nghị Quốc hội xây dựng một Nghị quyết chuyên đề về xử lý nợ xấu, gắn với sửa Luật các TCTD năm 2010.

Cùng với Nghị quyết 42, Chính phủ hoàn thành Chiến lược phát triển ngành ngân hàng, khung khổ pháp lý cơ cấu lại các TCTD, các Đề án chống đô la hoá, chống vàng hoá nền kinh tế, Đề án không dùng tiền mặt, Đề án tái cơ cấu các TCTD nhân dân, củng cố thêm năng lực quản trị, phương thức hoạt động của VAMC.

Các đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: VGP/Thành Chung

“Các khung khổ pháp lý ban hành hiện nay có ý nghĩa lịch sử của hoạt động ngân hàng, thể hiện tư duy, tầm nhìn của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ và có sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị”, Phó Thủ tướng đánh giá. Vai trò của NHNN với thái độ chuyên nghiệp, bản lĩnh, tận tuỵ quyết định sự thành công của cơ cấu lại các TCTD trong giai đoạn vừa qua, mặc dù kinh tế thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, tác động tới nền kinh tế trong nước.

Xác định nhiệm vụ của Quốc hội, Chính phủ giao còn nặng nề, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu NHNN: “Tiếp tục phát huy vai trò đầu mối, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương kịp thời phát hiện các vướng mắc, không được để ‘mất đà’ cơ cấu lại các TCTD, xử lý nợ xấu”.

Ngành ngân hàng phấn đấu từ nay đến năm 2020, hoàn thành và hoàn thành vượt các chỉ tiêu đã đề ra tại Nghị quyết 42 và Quyết định 1058. Riêng năm 2018, phấn đấu hoàn thành 30% mục tiêu đặt ra cho cả giai đoạn 2016-2020.

Cụ thể, có ít nhất 70% ngân hàng thương mại áp dụng thành công Basel II và có ít nhất từ 1-2 ngân hàng nằm trong top 100 ngân hàng lớn nhất trong khu vực châu Á. Đến năm 2020 tăng gấp 2 lần tỷ trọng thu nhập từ hoạt động dịch vụ phi tín dụng trong tổng thu nhập của các ngân hàng thương mại, đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ xấu đã bán cho VAMC và nợ đã được phân loại xuống dưới 3%, tăng cường chất lượng cơ cấu tín dụng cho vay.

Tiếp tục tập trung tái cơ cấu các TCTD nhân dân, có lộ trình tăng vốn, tăng cường nhân sự có chất lượng cao cho VAMC, thực hiện mua bán nợ theo thị trường. Năm 2018, NHNN thực hiện tăng vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại Nhà nước bằng việc sử dụng nguồn chia cổ tức và các giải pháp cơ cấu lại hoạt động của các ngân hàng.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, thanh tra, giám sát của NHNN để phát hiện kịp thời và hạn chế tối đa những sai phạm, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với hệ thống ngân hàng, trong đó coi trọng công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ để phát hiện và xử lý kịp thời những tồn tại, yếu kém và sai phạm nội bộ, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan, các địa phương chủ động phối hợp với ngành ngân hàng xử lý các vướng mắc trong xử lý nợ xấu vì sự phát triển bền vững và nhanh của đất nước.

Thành Chung