Từ thiện không dễ

Câu chuyện và kèm theo đó là tranh cãi cũng gắn liền với một người đàn ông khá nổi tiếng được cho là hay làm từ thiện. Từng xuất hiện trên nhiều trang báo, nhiều chương trình truyền hình, ông xây cả dãy nhà nhiều chục phòng trọ với giá rẻ cho những gia đình có con em mình điều trị dài ngày tại bệnh viện thuê trọ. Ông cũng được cho là còn giúp đỡ hỗ trợ họ rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Ông nhận được sự ủng hộ rất lớn từ truyền thông và cả những nhà hảo tâm, muốn giúp đỡ những người nhà bệnh nhân, thông qua ông.

Tuy nhiên, sau vụ cháy, ông này bị những người hàng xóm đuổi đánh vì cho rằng chính khu nhà trọ của ông là nguyên nhân gây nên vụ hỏa hoạn. Chưa hết, mới đây một số bài viết xuất hiện trên mạng xã hội, với một sự đầu tư công phu nhất định, tìm kiếm chứng cứ và cho rằng ông này cũng chỉ là một người kinh doanh đơn thuần và không hề có yếu tố từ thiện. Chỉ là, ông tạo ra các sản phẩm dịch vụ cho thuê chỗ ở, phù hợp với hoàn cảnh của những gia đình bệnh nhân, thu được lợi nhuận.  

Câu chuyện càng trở nên phức tạp khi đã có hai nạn nhân thiệt mạng trong vụ cháy, đó là hai vợ chồng quê ở Thanh Sơn (Phú Thọ), thuê nhà để chăm con điều trị ở bệnh viện.

Giờ đây, người chủ nhà trọ đứng giữa 2 chiều dư luận trái ngược nhau, người khen ông, thần tượng ông cũng nhiều mà người phản đối ông cũng không ít.

Câu chuyện một lần nữa cho thấy, mặc dù đã có những văn bản pháp luật quy định về việc làm từ thiện, nhưng dường như các văn bản này chưa đủ hoàn thiện đầy đủ để dự liệu hết những trường hợp xảy ra trong lĩnh vực này.

Dưới góc độ nào đó, từ thiện là một nhu cầu nhất định trong mỗi con người và đa số dân chúng mong muốn thể hiện bằng hành động cụ thể. Nhưng không phải ai cũng có điều kiện trực tiếp liên hệ, gặp gỡ với những người kém may mắn và họ cần một trung gian để gửi gắm. Nhưng gửi cho ai, gửi như thế nào, những nguồn lực sau đó có  được sử dụng đúng mục đích lại là những điều không mấy ai dám khẳng định chắc chắn.

Với rảo cản của khoảng cách địa lý, thiếu thông tin cần thiết, những người hảo tâm thường bị chi phối rất nhiều bởi truyền thông, mạng xã hội và dưới góc độ nào đó những phản ứng này không tránh khỏi sự ảnh hưởng tâm lý đám đông. Và đã có những người nổi tiếng bị điều tiếng, bị “tố” thiếu minh bạch trong việc sử dụng những nguồn lực do các cá nhân, tổ chức hảo tâm đóng góp. Cũng trên thực tế, đã có hiện tượng sai phạm, trục lợi trong hoạt động từ thiện.

Từ thiện là một phần tốt đẹp sẵn có trong mỗi con người, không có quy định pháp luật nào cấm việc cá nhân hay tổ chức đứng ra làm từ thiện, thậm phí pháp luật còn khuyến khích hoạt động này. Nhưng vấn đề đặt ra là làm thế nào để các hoạt động từ thiện diễn ra hiệu quả, lành mạnh hơn và quan trọng hơn, để những nhà hảo tâm có thể thực hiện ý nguyện của mình một cách dễ dàng nhất.

Tróng đó, có lẽ một giải pháp không thể thiếu là tiếp tục hoàn thiện hơn nữa hành lang pháp lý quy định về hoạt động từ thiện, trước hết là để rạch ròi hơn nữa các hoạt động từ thiện và kinh doanh - điều này còn liên quan đến việc thu thuế. Những quỹ từ thiện hoặc đợt vận động từ thiện có quy mô lớn càng cần có sự quản lý chặt chẽ, minh bạch, bảo đảm sử dụng đúng mục đích, hướng đến đúng đối tượng, tránh thất thoát và lạm dụng dễ gây ra những hệ lụy không mong muốn, làm giảm hoặc mất ý nghĩa của hoạt động từ thiện…

Quang Lê