Tiến độ cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước vẫn chậm

Đại diện Bộ Tài chính trao đổi thông tin tại họp báo. Ảnh:VGP.

Đây là thông tin tại buổi họp báo tháng 12 về tình hình tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 2018, kết quả tái cơ cấu, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước năm 2019, do Bộ Tài chính tổ.

Ông Đặng Quyết Tiến-Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho hay: Trong năm 2019 mới có 9 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa, tuy nhiên trong đó chỉ có 3 doanh nghiệp thuộc danh mục các doanh nghiệp cổ phần hóa theo công văn số 991/TTg-ĐMDN (02 DN) và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg (1 DN). 

Số liệu của Bộ Tài chính cho thấy, lũy kế giai đoạn 2016 – 2019, đã có 168 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 443.056 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 206.694 tỷ đồng. Tuy nhiên trong 168 doanh nghiệp đã cổ phần hóa chỉ có 36/168 doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc danh mục 128 doanh nghiệp cổ phần hóa theo công văn số 991/TTg-ĐMDN và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (đạt 28% kế hoạch), số doanh nghiệp còn phải thực hiện cổ phần hóa theo kế hoạch tính đến hết năm 2020 là 92 doanh nghiệp.  

Về thoái vốn, năm 2019 đã có 13 doanh nghiệp thuộc danh mục ban hành theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Danh mục doanh nghiệp có vốn nhà nước thực hiện thoái vốn giai đoạn 2017 - 2020,  thực hiện thoái vốn với giá trị 896 tỷ đồng, thu về 1.839 tỷ đồng.

Từ năm 2017-2019, thoái vốn nhà nước tại 92 đơn vị thuộc Quyết định số 1232/QĐ-TTg với giá trị 4.704 tỷ đồng, thu về 8.964 tỷ đồng. Như vậy, việc triển khai thoái vốn nhà nước theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg mới đạt 7,8% kế hoạch.

Theo ông Đặng Quyết Tiến, cổ phần hóa, thoái vốn có tác động tích cực tới sự phát triển của thị trường chứng khoán, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp sau cổ phần hóa. Hầu hết các doanh nghiệp Nhà nước, sau cổ phần hóa đều sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, nộp ngân sách và thu nhập của người lao động được nâng lên.

Tuy nhiên, ông Đặng Quyết Tiến cho biết, tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn, phê duyệt phương án cơ cấu lại chậm, không đạt được theo kế hoạch đã đề ra như: Chậm quyết toán bàn giao sang công ty cổ phần; chậm bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), chưa đảm bảo kế hoạch theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

“Nguyên nhân lớn đến từ việc nhiều người đứng đầu doanh nghiệp thà nộp phạt chứ không chịu niêm yết cũng ảnh hưởng lớn đến tiến trình thoái vốn”, ông Đặng Quyết Tiến chia sẻ.

Liên quan đến những vướng mắc về thể chế liên quan đến xác định giá trị tài sản đất đai, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính đã tập trung sửa Nghị định 126 về cổ phần hóa và Nghị định 32 về thoái vốn. Đại diện Bộ Tài chính kỳ vọng sau khi lấy ý kiến và thông qua vào đầu năm sau sẽ góp phần tháo gỡ đáng kể những rào cản và thúc đẩy tiến trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước.

Đại diện Bộ Tài chính khẳng định, tiếp tục tập trung khắc phục những tồn tại, hạn chế, nghiêm túc, khẩn trương, quyết liệt triển khai các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Các DNNN thuộc diện cổ phần hóa cần khẩn trương rà soát toàn bộ quỹ đất đang quản lý, sử dụng để lập phương án sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai trình Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ý kiến về phương án và giá đất để cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi tổ chức xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa theo đúng quy định tại Nghị định số 167/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 và Nghị định số 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017.

Đại diện Bộ Tài chính cho rằng, cơ quan đại diện chủ sở hữu chỉ đạo người đại diện phần vốn nhà nước đôn đốc các doanh nghiệp đã cổ phần hóa thực hiện nghiêm việc đăng ký giao dịch, niêm yết trên thị trường chứng khoán theo quy định của pháp luật. 

Thực hiện bàn giao các doanh nghiệp thuộc diện phải bàn giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước về SCIC theo đúng quy định hiện hành.

Ông Đặng Quyết Tiến cũng cho biết thêm: Nhìn chung, hoạt động sản xuất kinh doanh của các DNNN đều đạt được mục tiêu tăng trưởng, phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, tập trung nguồn lực tài chính tái đầu tư mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời góp phần phát triển kinh tế, tăng thu cho ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm cho người lao động.

Tuy nhiên, vẫn còn có một số doanh nghiệp sau cổ phần hóa hoạt động kém hiệu quả, kinh doanh thua lỗ nên không bảo toàn được vốn chủ sở hữu.

Anh Minh