Hỗ trợ người dân và DN nhưng phải bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng tại họp báo Chính phủ. Ảnh:VGP/Đoàn Bắc.

Đây là ý kiến của Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020 vừa qua khi giải đáp câu hỏi liên quan đến các gói tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, một số doanh vừa và nhỏ chưa tiếp cận được. Câu hỏi đặt ra là tại sao phía ngân hàng không hạ chuẩn các điều kiện cho vay?

Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định: Là một trong những ngành triển khai rất sớm các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh. Thống đốc NHNN chỉ đạo toàn ngành phải triển khai quyết liệt các giải pháp sau khi Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị về phòng, chống dịch.

Cụ thể, khi các doanh nghiệp (DN), người dân bị ảnh hưởng do sản xuất kinh doanh và nguồn thu bị ảnh hưởng thì việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ là rất quan trọng. Giải pháp nữa là miễn giảm các khoản lãi vay, các khoản vay mới cũng được giảm với mặt bằng lãi suất theo trần lãi suất cho vay được NHNN điều chỉnh giảm trong tháng 3.

NHNN cũng kêu gọi và nhận được sự đồng tình của các TCTD trong việc giảm lãi của các khoản dư nợ cũ.

Bên cạnh đó, ngành ngân hàng còn giảm phí thanh toán, sẵn sàng nguồn vốn với các DN có nhu cầu vay mới, chuẩn bị nguồn vốn khi dịch kết thúc để đáp ứng nhu cầu vốn cho các DN khi hoạt động kinh tế trở lại bình thường.

“Đó là các giải pháp rất thiết thực và cấp thiết trong tình hình hiện nay”, bà Nguyễn Thị Hồng đánh giá.

Theo báo cáo thống kê từ các TCTD cho thấy, toàn hệ thống đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho 170.746 khách hàng, với dư nợ 128.210 tỷ đồng; miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ cho 14.372 khách hàng, với dư nợ 28.141 tỷ đồng; hạ lãi suất dư nợ hiện hữu cho 318.528 khách hàng với dư nợ là 980.163 tỷ đồng, mức hạ lãi suất phổ biến từ 0,5 - 2%. Thậm chí một số TCTD hạ lãi suất tới 2,5 đến 4%/năm và cho vay với lãi suất ưu đãi thấp hơn so với lãi suất cho vay trước khi dịch xảy ra khoảng từ 1-2% cho 147.630 khách hàng với doanh số cho vay mới luỹ kế từ 23/1/2020 đạt khoảng 533.000 tỷ đồng. 

Bên cạnh cơ cấu lại thời hạn trả nợ và miễn giảm lãi vay, NHNN đã điều chỉnh giảm phí thanh toán điện tử liên ngân hàng để từ đó các TCTD giảm phí với người dân. NHNN cũng chỉ đạo Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) giảm 2 lần phí và ước tính giảm trong năm 2020 lên tới trên 1.000 tỷ đồng.

Phó Thống đốc chia sẻ, dịch COVID-19 xảy ra đã tác động trên diện rất rộng, có DN chịu tác động trực tiếp, có DN chịu tác động gián tiếp, từ đó ảnh hưởng tới hoạt động của hệ thống TCTD ở hai góc độ. Góc độ thứ nhất, các ngân hàng thực chất cũng là một DN cung ứng dịch vụ ngân hàng và thanh toán cho DN, nên DN và người dân bị ảnh hưởng hoạt động sản xuất, kinh doanh thì nguồn thu dịch vụ của ngân hàng cũng bị giảm xuống.

Góc độ thứ hai, TCTD là trung gian tài chính, nhận tiền gửi của DN và người dân và cho vay. Do đó, khi DN và người dân bị ảnh hưởng, không có nguồn thu thì khó khăn trong trả nợ, làm ảnh hưởng tới chất lượng tài sản của các ngân hàng, khi nợ xấu phát sinh, các ngân hàng phải trích lập dự phòng rủi ro.

Theo Phó Thống đốc, bài toán làm sao thực hiện các giải pháp quyết liệt để hỗ trợ tối đa cho DN và người dân chịu tác động của dịch bệnh là vấn đề được Thống đốc NHNN chỉ đạo rất quyết liệt.

“Tuy nhiên, vấn đề được quán triệt trong toàn ngành là khi giải quyết khó khăn cho DN và người dân nhưng vẫn đảm bảo không phá vỡ các tiêu chí an toàn hoạt động. Nếu hạ chuẩn cho vay, phá vỡ các tiêu chí thì hệ thống TCTD sẽ đối mặt nguy cơ bất ổn trở lại như giai đoạn trước đây”, Phó Thống đốc nhấn mạnh và cho rằng, suy cho cùng khi hệ thống ngân hàng bị ảnh hưởng sẽ tác động và gây hệ lụy rất lớn tới nền kinh tế và ảnh hưởng tới kinh tế vĩ mô. 

Phó Thống đốc cho biết thêm: Ủy ban Kinh tế Quốc hội cũng đã tổ chức phiên họp thẩm tra báo cáo kinh tế-xã hội của Chính phủ trong kỳ họp tới của Quốc hội, tại đó đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa đã phát biểu và phân tích cái khó của hoạt động ngân hàng. Hiệp hội đã đề nghị giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN và người dân cần có các giải pháp khác ví dụ hỗ trợ tăng trưởng tín dụng đối với các doanh nghiệp có thể bằng việc thúc đẩy bảo lãnh của Chính phủ cho DN.

“Những kiến nghị của DN hy vọng thời gian tới, sau hội nghị của Thủ tướng Chính phủ với DN, ngày 9/5, các DN và các bộ ngành sẽ có giải pháp tích cực, quyết liệt, hiệu quả hơn”, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng bày tỏ.

Anh Minh