Phó Thủ tướng Thường trực: Cải cách để bộ máy tinh gọn, hiệu quả, không sách nhiễu

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: VGP/Lê Sơn

Thay mặt lãnh đạo Chính phủ, Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình biểu dương và đánh giá cao cố gắng, nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Nội vụ trong việc triển khai xác định Chỉ số CCHC và Chỉ số hài lòng của người dân và DN về sự phục vụ của cơ quan hành chính Nhà nước năm 2019.

Tập trung hoàn thiện thể chế là nền tảng quan trọng triển khai cải cách

Theo Phó Thủ tướng Thường trực, kết quả Chỉ số CCHC năm 2019 và Chỉ số hài lòng của người dân cho thấy, công tác CCHC đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị về CCHC và chỉ đạo quyết liệt. Các bộ, ngành, địa phương và thành viên Ban Chỉ đạo đã chủ động tham mưu cho Chính phủ triển khai nhiều giải pháp, mô hình cải cách mới và sáng tạo để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, góp phần to lớn vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Đồng thời, các bộ, ngành, địa phương cũng tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật, coi đây là một trong những tiền đề, nền tảng quan trọng thúc đẩy triển khai các nội dung cải cách. Cải cách thủ tục hành chính (TTHC) gắn với ứng dụng CNTT, phát triển Chính phủ điện tử đạt được nhiều kết quả tích cực tại nhiều bộ, ngành và địa phương, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu người dân, DN, đặc biệt là các yêu cầu cấp thiết liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân trong khi vẫn bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Các bộ, ngành và địa phương cũng đã tích cực đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền CCHC, giúp nâng cao nhận thức, trách nhiệm và tăng cường sự tham gia phản biện, đóng góp ý kiến của người dân, tổ chức trong quá trình xây dựng và tổ chức thực thi chính sách. Cải cách tài chính công có những chuyển biến tích cực, từng bước được thực hiện theo các quy định mới của pháp luật. Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, vị trí của Việt Nam được cải thiện một cách đáng kể trên một số xếp hạng uy tín.

Những kết quả này đã góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2019, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia, thu hút đầu tư trong những năm tiếp theo.

Ngân hàng Nhà nước 5 năm dẫn đầu Chỉ số CCHC

Phó Thủ tướng Thường trực ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương trong công tác CCHC năm 2019, đồng thời biểu dương các bộ, địa phương đã đạt kết quả cao ở những chỉ số đã công bố như: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đồng Tháp, Long An… Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có 5 năm liên tiếp đạt kết quả cao nhất, xếp vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng Chỉ số CCHC từ năm 2015-2019.

“Cải cách là để làm cho bộ máy hành chính Nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Cán bộ, công chức phải biết đề cao ý thức là công bộc của dân, phục vụ nhân dân, không được sách nhiễu nhân dân”, Phó Thủ tướng Thường trực nêu rõ.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng Thường trực cũng chỉ rõ những hạn chế, yếu kém cần khắc phục.

Đó là, công tác chỉ đạo, điều hành, một số bộ, ngành, địa phương vẫn chưa coi công tác CCHC là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, lãnh đạo của một số bộ, ngành, địa phương chưa thể hiện vai trò trách nhiệm đúng mức trong việc thúc đẩy cải cách để tạo chuyển biến trong hoạt động quản lý Nhà nước, làm đòn bẩy cho phát triển kinh tế-xã hội.

Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết vẫn tồn tại nhiều năm chưa giải quyết dứt điểm; còn tồn tại văn bản có nội dung mâu thuẫn, chồng chéo gây khó khăn trong quá trình thực hiện; một số bộ, ngành chưa chú trọng việc trả lời kiến nghị của cá nhân, tổ chức, đặc biệt là kiến nghị liên quan đến vướng mắc, khó khăn trong tổ chức thực hiện thể chế, chính sách.

Cải cách TTHC vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện các nội dung công bố, công khai TTHC và công khai kết quả giải quyết hồ sơ TTHC. Nhiều bộ, ngành, địa phương còn chậm trễ trong việc ứng dụng CNTT, thay đổi phương thức trong giải quyết TTHC, còn tình trạng giải quyết hồ sơ chậm, muộn, gây phiền hà cho người dân, DN, không thực hiện việc xin lỗi người dân, tổ chức khi giải quyết TTHC trễ hẹn…

Một số bộ, ngành, địa phương chưa thực hiện nghiêm các quy định của Chính phủ về tổ chức bộ máy, về công tác cán bộ, thực hiện cơ cấu công chức, viên chức theo vị trí việc làm, về tuyển dụng công chức, viên chức, đặc biệt là việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính của cán bộ, công chức, viên chức.

Triển khai xây dựng và duy trì cổng dịch vụ công trực tuyến, hệ thống thông tin báo cáo, hệ thống một cửa điện tử, thực hiện gửi nhận văn bản điện tử, xử lý văn bản trên môi trường mạng của các bộ, ngành, địa phương còn chậm. Việc khai thác dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 còn chưa thật hiệu quả.

“Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, do đó, chúng ta cần chuẩn bị điều kiện, thời cơ, thể chế, trong đó có CCHC tốt hơn nữa để đón nhận các làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam. Việc nâng cao các Chỉ số về CCHC và Chỉ số hài lòng của người dân và DN đối với cơ quan hành chính Nhà nước phải thực sự được coi trọng, thực sự hiệu quả”, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh.

Ảnh: VGP/Lê Sơn

5 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2020

Năm 2020 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm cuối của nhiệm kỳ khóa XII, để nâng cao chất lượng, hiệu quả CCHC, khắc phục những tồn tại, bất cập trong thời gian vừa qua, nhằm xây dựng và kiến tạo Chính phủ cho một giai đoạn cải cách mới, Phó Thủ tướng Thường trực đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện 5 trọng tâm sau:

Thứ nhất, căn cứ kết quả Chỉ số CCHC năm 2019, Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2019, người đứng đầu cơ quan hành chính các cấp từ Trung ương đến địa phương chịu trách nhiệm trực tiếp chỉ đạo khắc phục những tồn tại, hạn chế, tiếp tục phát huy những mặt đạt được trong công tác CCHC; đổi mới tư duy, nhận thức coi công tác này là khâu có ý nghĩa quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển biến trong hoạt động quản lý Nhà nước, làm đòn bẩy cho phát triển kinh tế-xã hội.

“Người dân, DN đến cơ quan hành chính Nhà nước phải được hướng dẫn cụ thể về trình tự và thủ tục, nếu công chức và cơ quan trễ hẹn ngày trả kết quả giải quyết thì phải nêu rõ lý do và xin lỗi chân thành. Xin lỗi là điều đầu tiên người cán bộ phải biết, thể hiện sự trọng dân, học dân”, Phó Thủ tướng Thường trực lưu ý.

Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, khơi thông nguồn lực, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi; nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo điều hành và thực thi pháp luật. Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện khung khổ thể chế, pháp luật để phát triển đầy đủ, đồng bộ, hiệu quả thị trường các yếu tố sản xuất, nhất là thị trường quyền sử dụng đất, thị trường vốn, thị trường lao động, thị trường khoa học và công nghệ. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế về kinh tế thị trường, thể chế về quản lý công chức, viên chức, về tổ chức bộ máy gắn với việc đề ra được những tiêu chuẩn, chỉ tiêu và định hướng của cải cách thể chế trong giai đoạn mới.

Thứ ba, đẩy mạnh việc rà soát, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy và kiện toàn chức năng, nhiệm vụ các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập. Thực hiện tốt việc thí điểm hợp nhất các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ. Phấn đấu hoàn thành mục tiêu tinh giản biên chế 10% giai đoạn 2015-2021; đẩy mạnh phân cấp gắn với nâng cao năng lực quản lý, điều hành của các cấp, các ngành; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu. Phấn đấu hoàn thành sớm mục tiêu sắp xếp các đơn vị hành chính giai đoạn 2019-2021 trong năm 2020. Thực hiện sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật về quản lý công chức, viên chức để cụ thể hóa các quy định mới tại Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; tăng cường thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp sai phạm trong tuyển dụng, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ, công chức, viên chức. Thực hiện nghiêm Kết luận số 71-KL/TW ngày 24/3/2020 của Ban Bí thư về xử lý sai phạm trong công tác tuyển dụng cán bộ, công chức, viên chức.

Thứ tư, đẩy mạnh cải cách TTHC thực hiện nhanh, quyết liệt, thực chất hơn việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, điều kiện kinh doanh; cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành. Thúc đẩy mạnh mẽ việc giải quyết TTHC trên môi trường điện tử. Đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ các TTHC thiết yếu cho người dân, DN cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia góp phần hỗ trợ người dân, DN khắc phục hậu quả của đại dịch, khơi thông nguồn lực kinh tế. Tiếp tục hoàn thiện các hệ thống thông tin một cửa điện tử. Từng bước đưa vào vận hành Hệ thống thông tin tham vấn chính sách, Hệ thống thông tin báo cáo quốc gia và nhân rộng Hệ thống họp e-cabinet, Hệ thống thông tin quản lý văn bản điều hành theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đến tháng 6/2020 hoàn thành việc gửi nhận văn bản điện tử tại 4 cấp chính quyền, nâng tỷ lệ xử lý văn bản, hồ sơ công việc (trừ hồ sơ mật) trên môi trường mạng theo chỉ tiêu đề ra tại Nghị quyết số 01/NQ-CP nhằm đổi mới lề lối, phương thức làm việc góp phần thúc đẩy xây dựng Chính phủ điện tử.

“Chú ý phát huy sức mạnh tổng hợp của nhân dân, huy động nguồn lực xã hội còn rất lớn, tạo sự thông thoáng trong quá trình tiếp xúc, làm việc của người dân với cơ quan Nhà nước. Đồng thời, thực hiện nghiêm Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về chống tham nhũng vặt, các bộ ngành, địa phương sớm sơ kết việc thực hiện Chỉ thị này, tạo ra sự chuyển biến thực sự trong bộ máy công quyền, không để chi phí ngoài luồng của người dân với bộ máy chính quyền”, Phó Thủ tướng Thường trực lưu ý.

Thứ năm, Bộ Nội vụ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan, các nhà khoa học nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung các tiêu chí, phương pháp, nội dung đánh giá Chỉ số CCHC, Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính năm 2020 như các tiêu chí liên quan việc gửi, nhận văn bản điện tử các cấp chính quyền, xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng, tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 trên Cổng dịch vụ công quốc gia… theo Nghị quyết số 01/NQ-CP, bảo đảm phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đánh giá toàn diện, khách quan, công bằng, kịp thời, phản ánh đầy đủ, đa chiều kết quả triển khai CCHC tại các bộ, các tỉnh.

Sau hội nghị này, Phó Thủ tướng Thường trực đề nghị các bộ, ngành, địa phương bắt tay ngay vào triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh CCHC, phục hồi các hoạt động sản xuất, kinh doanh sau dịch COVID-19, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị, kinh tế-xã hội của năm 2020, tạo tiền đề và sức bật cho một giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Lê Sơn