Việt Nam là cửa ngõ để EU tiếp cận ASEAN

Bài báo đăng ngày 10/6/2020 trên affaritaliani

Đây là đánh giá trong bài viết “Vietnam porta di accesso Ue all'Asean. Che cosa cambia con il libero scambio” (tạm dịch: Việt Nam cửa ngõ EU vào ASEAN. Những gì thay đổi với thương mại tự do) trên trang affaritaliani.it của Italy (https://www.affaritaliani.it) đưa tin về sự kiện Quốc hội Việt Nam vừa phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) sau khi hai hiệp định này được Nghị viện châu Âu thông qua hồi tháng 2/2020.

Bài báo viết khi các hiệp định này có hiệu lực (dự kiến vào tháng 7 hoặc tháng 8/2020), EU sẽ loại bỏ thuế nhập khẩu đối với gần 86% các sản phẩm đến từ Việt Nam và con số này sẽ được nâng lên tới 99% trong khoảng thời gian 7 năm.

Tương tự như vậy, Việt Nam sẽ xóa bỏ thuế đối với 48,5% số hàng hóa đến từ EU trong năm đầu tiên và mức này sẽ tiếp tục nâng lên tới 91,8% trong vòng 7 năm.

 Theo báo trên, đối với Việt Nam, các hiệp định trên mở ra một cơ hội quan trọng để tiếp cận thị trường châu Âu, vốn được coi là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam.

Bài báo dẫn nghiên cứu của Bộ KH&ĐT Việt Nam cho thấy kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ gia tăng khoảng 20% trong năm nay; 42,7% vào năm 2025 và 44,37% vào năm 2030 so với kịch bản phi EVFTA.

Các ngành được hưởng lợi từ EVFTA chủ yếu sẽ là dệt may, giày dép, nông sản và thủy sản. Theo các nguồn tin từ Hà Nội, việc triển khai EVFTA sẽ làm gia tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam thêm 4,6% và tăng xuất khẩu sang EU gần 42,7% vào năm 2025. Đổi lại, các nước EU sẽ được tiếp cận một nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng với hơn 100 triệu người tiêu dùng, một quốc gia trẻ, năng động với tầng lớp trung lưu đang phát triển và hệ thống giáo dục có chất lượng.

Theo một nghiên cứu của Ủy ban châu Âu (EC), GDP của EU sẽ tăng thêm 29,5 tỷ USD và xuất khẩu sang Việt Nam tăng 29% vào năm 2035.

Trong số các công ty châu Âu ngay lập tức được hưởng lợi từ việc phê chuẩn các hiệp định này chắc chắn có những doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực máy móc và thiết bị gia dụng, ô tô, dược phẩm, hóa chất, rượu và nước giải khát cũng như công nghệ thông tin và dịch vụ.

Nhưng việc ký kết các hiệp định này cũng có một giá trị mang tính khu vực. Trên thực tế, Việt Nam sẽ trở thành cửa ngõ để các nước EU tiếp cận khu vực ASEAN. Điều này sẽ tạo thuận lợi cho các quốc gia trong khu vực vốn đang có tốc độ tăng trưởng, phát triển đáng chú ý đồng thời đang thu hút lượng lớn đầu tư nước ngoài.

Việt Nam đã nỗ lực lâu nay và là quốc gia đầu tiên xây dựng mối quan hệ đặc biệt với các nước EU mà kết quả là đã ghi nhận sự gia tăng đáng kể về kim ngạch thương mại song phương với EU (tăng gấp 5 lần trong 10 năm qua) và trở thành đối tác thương mại lớn thứ 2 của EU trong ASEAN.

 Song không chỉ có thương mại. Việt Nam đang có kế hoạch thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với mục tiêu chiến lược là trở thành một quốc gia có thu nhập trung bình và là một trung tâm của khu vực để có thể là một phần của các chuỗi giá trị toàn cầu.

Các cơ hội tăng trưởng dựa vào FDI là rất lớn. Hiện nay, EU là nhà đầu tư lớn ở các nước ASEAN, nhưng chỉ là đối tác FDI lớn thứ 5 tại Việt Nam. Vì vậy, EU vẫn còn nhiều việc phải làm nhằm tạo sự bứt phá. Đối với Việt Nam, điều đó có nghĩa là cần thu hút các khoản đầu tư có chất lượng từ những công ty đáp ứng được các tiêu chuẩn ngày càng tăng về bảo vệ môi trường, có trách nhiệm xã hội cũng như phải đào tạo nguồn nhân lực.

 Các cơ hội hợp tác mới đang mở ra cho giới doanh nghiệp châu Âu. Tuy nhiên, các cơ hội này cần được xem xét với tầm nhìn chiến lược, theo đó các công ty châu Âu phải hỗ trợ các công ty Việt Nam về khía cạnh chất lượng, công nghệ tiên tiến, các lĩnh vực mới của nền kinh tế kỹ thuật số và kiến thức quản lý.

Liên quan đến vấn đề này cũng như các kỹ năng để Việt Nam phát triển theo hướng tránh rơi vào bẫy thu nhập trung bình, cơ hội hợp tác đôi bên cùng có lợi với sự tham gia của nhiều đối tác khác nhau đang hiện hữu. Điều đó cũng bắt buộc ngành công nghiệp và thương mại châu Âu phải tự trang bị và đổi mới…

Cùng với những cơ hội nói trên, sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam đang tạo nên các lĩnh vực hợp tác mới.