Hoạt động của các Phó Thủ tướng Chính phủ ngày 22/12

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam

Ngày 22/12, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên năm 2020 với chủ đề “Thách thức và cơ hội trong trạng thái bình thường mới”.

Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng khẳng định Chính phủ trân trọng và đánh giá cao những đóng góp của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) đối với quá trình nghiên cứu, tham mưu, hoạch định chính sách kinh tế; mong muốn cộng đồng doanh nghiệp (DN) sẽ tiếp tục là lực lượng nòng cốt để góp phần thực hiện thành công các chiến lược, kế hoạch phát triển giai đoạn tới.

VBF đã luôn đồng hành cùng Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp, đưa ra nhiều khuyến nghị, sáng kiến hữu ích nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam trong suốt 23 năm qua.

Phó Thủ tướng đánh giá cao chủ đề và các phiên thảo luận của Diễn đàn hôm nay rất phù hợp với tình hình thực tiễn trong nước và quốc tế trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp và gây ra hậu quả nặng nề, khiến kinh tế toàn cầu rơi vào khủng hoảng, nhiều nền kinh tế tăng trưởng âm; thương mại, đầu tư, du lịch đình trệ trong khi triển vọng phục hồi là rất khó khăn.

Tại Việt Nam, đại dịch COVID-19, cùng với thiên tai, bão lụt nghiêm trọng cũng đã gây ra nhiều tác động tiêu cực, khiến tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại đáng kể; cộng đồng DN gặp vô vàn khó khăn về sản xuất, lưu thông, mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác và tiếp cận các nguồn vốn.

Năm 2020, Việt Nam còn đảm nhiệm nhiều trọng trách quốc tế và khu vực quan trọng với nhiều nhiệm vụ nặng nề, nổi bật là vai trò Chủ tịch ASEAN và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (nhiệm kỳ 2020-2021).

Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã thể hiện quyết tâm cao độ, bằng mọi nỗ lực tập trung thực hiện cho được “mục tiêu kép”: vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu đạt tăng trưởng ở mức cao nhất có thể; vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự tích cực của cộng đồng doanh nghiệp, việc thực hiện "mục tiêu kép" như nêu trên bước đầu đã đạt những kết quả tích cực. Việt Nam đã kiểm soát tốt đại dịch COVID-19, được cộng quốc tế đánh giá cao; kinh tế tiếp tục duy trì đà phục hồi.

Theo dự báo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 2020 có thể đạt 2,4%, thuộc nhóm nước tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới.

Phó Thủ tướng khẳng định việc kiến tạo môi trường thuận lợi để giúp cộng đồng doanh nghiệp sớm phục hồi và vươn lên, lấy lại động lực phát triển trong trạng thái "bình thường mới" là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam trong chỉ đạo, điều hành kinh tế vĩ mô năm nay.

Thực tế, hàng loạt biện pháp quyết liệt để hỗ trợ sản xuất, thúc đẩy đầu tư công, kích cầu tiêu dùng, mở rộng thị trường, thu hút đầu tư... đã được triển khai. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Tổ công tác thúc đẩy hợp tác đầu tư nước ngoài để tham mưu xây dựng các cơ chế, chính sách mang tính cạnh tranh quốc tế nhằm nắm bắt kịp thời và tận dụng hiệu quả các cơ hội thu hút đầu tư trong tình hình mới.

Với quyết tâm của Chính phủ, hội nhập quốc tế nói chung và hội nhập kinh tế quốc tế nói riêng được đẩy mạnh với nhiều bước tiến mang tính đột phá như: Ký kết và đưa vào thực thi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA), ký Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), kết thúc đàm phán Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA). Đồng thời, thúc đẩy việc thực thi Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và nhiều hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương  khác.

Phó Thủ tướng khẳng định những nỗ lực trên của Chính phủ đều hướng tới mục tiêu chung là đẩy mạnh cải cách, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong trạng thái "bình thường mới”.

Để đồng hành và hỗ trợ tối đa cộng đồng doanh nghiệp khắc phục hậu quả của đại dịch COVID-19, vượt qua thách thức và tận dụng tốt nhất các cơ hội trong trạng thái "bình thường mới", Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định chính trị xã hội, bình ổn kinh tế vĩ mô, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

Điều hành chủ động, linh hoạt chính sách tiền tệ gắn với chính sách tài khoá và các chính sách khác. Hỗ trợ các doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiếp cận các nguồn vốn và cơ hội đầu tư, kinh doanh.

Tiếp tục đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng nội địa bằng các biện pháp phù hợp. Ưu tiên thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, chính phủ số, coi đây là khâu đột phá trong phát triển nhanh, bền vững.

Chính phủ sẽ tăng cường khuyến khích đầu tư tư nhân, đầu tư trực tiếp nước ngoài, đầu tư vào hạ tầng cơ sở, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để chủ động đón làn sóng đầu tư mới gắn với tham gia hiệu quả vào chuỗi giá trị toàn cầu và chuyển giao công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường.

Tập trung đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư ở trong và ngoài nước bằng các hình thức mới nhằm tăng cường giới thiệu, quảng bá tiềm năng thị trường và sức hấp dẫn của nền kinh tế Việt Nam, qua đó giúp các doanh nghiệp mở rộng thị trường và mạng lưới đối tác thương mại, thu hút các dự án đầu tư có chất lượng cao.

Theo Phó Thủ tướng, trạng thái "bình thường mới" sẽ tạo ra cả cơ hội và thách thức đan xen, đòi hỏi Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội phải có những cách tiếp cận mới, những cách thức và biện pháp mới trong chỉ đạo, điều hành và hoạch định chính sách, cũng như trong xây dựng và tổ chức triển khai các chiến lược, kế hoạch về phát triển kinh tế-xã hội, về đầu tư, kinh doanh.

Điều đó càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi Việt Nam chuẩn bị bước vào thời kỳ chiến lược mới (2021-2030) với việc triển khai các Chiến lược và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ mới, hướng tới sự phát triển nhanh, mạnh và bền vững.

Vì thế, Phó Thủ tướng đề nghị Diễn đàn sẽ phát huy mạnh mẽ vai trò là kênh đối thoại chính sách quan trọng giữa cộng đồng doanh nghiệp với Chính phủ; phát huy tinh thần sáng tạo, đổi mới, đột phá để thẳng thắn trao đổi, phân tích kỹ những cơ hội và thách thức đặt ra trong trạng thái "bình thường mới", từ đó đưa ra những khuyến nghị chính sách thiết thực và khả thi, nhằm giúp cho Chính phủ có những quyết sách để tạo môi trường thuận lợi nhất cho cộng đồng doanh nghiệp phục hồi và phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu lãnh đạo các Bộ, ngành lắng nghe và tiếp thu ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp với tinh thần cầu thị và xây dựng; tích cực trao đổi, giải đáp các ý kiến, thắc mắc, trăn trở của cộng đồng doanh nghiệp với tinh thần "cùng thắng", vì mục tiêu phát triển chung của đất nước.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên

Ngày 22/11, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự lễ khai mạc Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên năm 2020 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức, diễn ra tại Trường Đại học Thủy lợi.

Phát biểu tại Ngày hội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, từ những ngày đầu xuất hiện ở Việt Nam, đến nay phong trào khởi nghiệp sáng tạo (start-up) đã được truyền cảm hứng, tiếp sức mạnh, tạo điều kiện và đã huy động được rất nhiều bạn trẻ tham gia.

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam đã có một bước tiến rất dài, đặc biệt trong mấy năm gần đây. Chúng ta đã có trên 60 quỹ đầu tư mạo hiểm, trong các trường đại học học đã có hơn 70 không gian làm việc chung dành cho start-up, trên 3.000 doanh nghiệp start-up thành công. Điều quan trọng nhất, rất nhiều bạn trẻ, học sinh, sinh viên đã được khơi dậy khát vọng khởi nghiệp để cùng nhau xây dựng và bảo vệ đất nước.

Trong hơn 30 năm đổi mới, đất nước đã có những bước phát triển vô cùng mạnh mẽ, duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình liên tục cao thứ 2 thế giới. Phần lớn thành quả phát triển được dành cho người dân. Bên cạnh những thành quả đáng tự hào, Phó Thủ tướng cho rằng còn rất nhiều nỗi lo. Báo cáo Việt Nam 2035 (công bố đầu năm 2016) nhận định, để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, liên tục trong 20 năm tiếp theo thu nhập GDP bình quân trên đầu người của Việt Nam phải tăng khoảng 7,5%/năm.

Phó Thủ tướng khẳng định dân tộc Việt Nam nhất định không chấp nhận nghèo mãi nhưng cũng không mong một xã hội có thể thu nhập rất cao, rất giàu nhưng không yên bình, không có tình yêu thương, không an toàn. Chúng ta phải tiếp tục phát triển nhanh hơn nhưng phải bền vững theo Chương trình nghị sự về phát triển bền vững 2030 của Liên Hợp Quốc mà Việt Nam đã cam kết tham gia.

“Thế giới ngày nay giống như trong một cuộc chạy việt dã về phát triển, cạnh tranh. Trên thế giới có khoảng 200 quốc gia/vùng lãnh thổ, Việt Nam chạy nhanh thứ hai nhưng do xuất phát chậm nên vị trí mới ở khoảng thứ 100. Nếu lơi lỏng một chút, bước sai một chút chúng ta không chỉ bị tụt lại mà có thể bị loại khỏi cuộc đua, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, Phó Thủ tướng ví von.

Theo Phó Thủ tướng, Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển nhanh hơn bởi dư địa cải cách thể thế, chính sách cũng như tiềm lực trong nước còn rất lớn.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Trong cuộc đua này, dù các nước phát triển có lợi thế hơn những nước đang phát triển như Việt Nam nhưng nước nào, dân tộc nào, cộng đồng nào khơi dậy được khát vọng, sự dũng cảm tìm tòi thì có nhiều cơ hội thành công hơn. Các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, cùng các quyết định, chương trình của Chính phủ liên quan đến start-up chính là nhằm khơi dậy khát vọng đó.

Cùng với cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh để phát triển doanh nghiệp nói chung, chúng ta sẽ tìm ra, khơi dậy, tạo điều kiện để những cộng đồng doanh nghiệp như cộng đồng start-up lớn mạnh thật nhanh, có sức bật lớn. Có như vậy đất nước mới có thể phát triển nhanh hơn nữa.

“Đây không phải là việc dễ dàng nếu không muốn nói là rất khó, bởi nhiều doanh nghiệp start-up đã thất bại không chỉ một lần trước khi thành công”, Phó Thủ tướng chỉ rõ và khẳng định “không có cách nào khác là phải tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới thật mạnh mẽ, để sao cho nguồn lực của đất nước được sử dụng một cách tốt nhất bởi các doanh nghiệp, cá nhân có giải pháp hiệu quả nhất”. Chúng ta phải tiếp tục cải thiện thật tốt môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Cùng với đó, Phó Thủ tướng khẳng định phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ giáo dục và đào tạo, bởi nguồn nhân lực của Việt Nam là một yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài cũng như nhận được sự tôn trọng của các quốc gia trên diễn đàn quốc tế.

Cùng với thứ hạng của giáo dục phổ thông của Việt Nam đã tương đương với nhóm các nước phát triển (OECD), đứng dưới thứ 40, chỉ số đổi mới sáng tạo đứng thứ 42, giáo dục đại học, trong 5 năm trở lại đây đã có những bước tiến rất lớn. Từ chỗ đứng ngoài 100 và không được xếp hạng, đến nay nhờ đổi mới, thực hiện tự chủ đại học, chúng ta đã có 4 trường đại học Việt Nam lọt vào top 1.000 trường tốt nhất thế giới trong các bảng xếp hạng có uy tín. Các trường đại học cũng chiếm khoảng 85% tổng số bài báo khoa học công bố quốc tế so với tỷ lệ 15% cách đây 5 năm. Các trường đại học đã thực sự chú trọng đến nghiên cứu khoa học và phong trào khởi nghiệp sáng tạo trong sinh viên.

“Chúng ta không kỳ vọng sẽ có nhiều doanh nghiệp start-up thành công trong trường phổ thông, trường đại học nhưng ít nhất là trang bị những kiến thức cơ bản nền tảng, khơi dậy tinh thần ‘người trong cuộc’ của học sinh, sinh viên, tham gia xây dựng và phát triển đất nước sau này”, Phó Thủ tướng nói và nhắn nhủ các bạn trẻ, học sinh, sinh viên, bên cạnh việc học tốt cần tích cực học hỏi qua các hoạt động xã hội, qua giao tiếp, qua các phong trào như start-up để có được sự hiểu biết, sẵn sàng nhất định cho một thế giới sẽ biến động rất nhiều trong tương lai.

“Ngày nay, tri thức, ý tưởng được chia sẻ thì giá trị sẽ tăng lên gấp nhiều lần. Ngay từ bây giờ các bạn trẻ hãy kết nối, hình thành các mạng lưới đối tác tiềm năng, người đồng hành tiềm năng cho các ý tưởng, dự án start-up tương lai. Hãy vững tin rằng nếu quyết tâm và nắm chặt tay nhau chúng ta có thể làm được những điều mà bản thân và bạn bè tưởng chừng không làm được”, Phó Thủ tướng tin tưởng.